na stronie:
Dokumentacja

Slapp za fakty

Przedsiębiorca z Podhala wsparł kampanię wyborczą burmistrza Nowego Targu starającego się o reelekcję, a potem pozwał Renatę Piżanowską za to, że opisała to na Facebooku.  Stan faktyczny Renata Piżanowska w swoim wpisie przedstawiła ogólnie znane fakty. Fakt pierwszy – Stanisław Potoczak, właściciel firmy PHU Potoczak wpłacił 8 tysięcy złotych na kampanię wyborczą komitetu Nasze Miasto.…

Dokumentacja

Przekazaliśmy Premierowi petycję ws. Centralnego Rejestru Umów!

Tak dla Centralnego Rejestru Umów, nie dla progu 10 000 zł! Pod tym hasłem odbyła się wczorajsza konferencja prasowa pod Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.  28 września świętowaliśmy Międzynarodowy Dzień Prawa do Informacji, a dzień później przypomnieliśmy Premierowi, jak powinno wyglądać jawne państwo, wręczając mu petycję podpisaną przez 1254 osoby.  Domagamy się w niej, by nie…

Dokumentacja

Sieć Obywatelska wspiera Fundację Wolności w skardze do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Sieć Obywatelska Watchdog Polska wsparła Fundację Wolności w przygotowaniu skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Sprawa dotyczy odmowy ujawnienia umowy związanej z rewitalizacją Parku Bronowickiego w Lublinie, którą władze miasta załączyły do wniosku o fundusze europejskie. Miasto powołało się na przepisy ustawy wdrożeniowej z 2022 r., które zakazują udostępniania dokumentów składanych wraz z wnioskami o…

Dokumentacja

Już dziś Konferencja prasowa ws. Centralnego Rejestru Umów przed KPRM-em!

Już dziś o godz. 12.00 zapraszamy pod KPRM na konferencję prasową w sprawie Centralnego Rejestru Umów. Przedstawiciele Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska i Instytutu Finansów Publicznych wręczą wówczas Premierowi petycję w sprawie 20-krotnego podniesienie progu publikacji umów – z 500 zł do 10 000 zł.   W petycji, pod którą podpisały się 1254 osoby, apelujemy o niepodnoszenie…

Dokumentacja

O prawie do informacji w Szkocji

Z okazji Międzynarodowego Dnia Prawa do Informacji, o tym jak działa prawo do informacji w Szkocji, z Carole Ewart z Campaign for Freedom of Information in Scotland rozmawia Marzena Błaszczak.   Jak powstała szkocka ustawa o dostępie do informacji (The Freedom of Information (Scotland) Act – FOISA), prawie równolatka polskiej? Komu gwarantuje dostęp do informacji? Jak…

Dokumentacja

Jawność w czasach kryzysu

Prawo do informacji – rozumiane najczęściej jako jawność działania władz i prawo obywatela do wiedzy o sprawach publicznych stoi w centrum funkcjonowania demokracji. Jest podstawowym prawem człowieka, chronionym przez główne traktaty międzynarodowe takie jak Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, Europejska Konwencja Praw Człowieka czy Karta Praw Podstawowych UE. Większość traktatów w tej dziedzinie stwierdza…

Dokumentacja

Zapraszamy na kurs “(Bez)Nadzieja małej i dużej gminy”!

26 września otwieramy nabór do piątej edycji kursu “(Bez)Nadzieja małej i dużej gminy”. Zgłoszenia będziemy zbierać do 26 października. O kursie (Bez)Nadzieja małej i dużej gminy to cykl szkoleniowy organizowany przez Sieć Obywatelską Watchdog Polska. Składa się z wykładów prowadzonych online, a także treści udostępnionych na naszej zamkniętej platformie kursowej. Uczestnicy i uczestniczki kursu będą…

Dokumentacja

Gorzki pierwszy rok. Rocznica ustawy o sygnalistach

Sygnalista to osoba, która ujawnia nieprawidłowości w instytucjach publicznych lub prywatnych, często ryzykując własną pracą i bezpieczeństwem. Dzięki ich odwadze opinia publiczna zyskuje dostęp do informacji o nadużyciach. 25 września 2025 r. mija dokładnie rok od wejścia w życie ustawy o ochronie sygnalistów. Trudne początki ustawy Polska jako ostatni kraj Unii Europejskiej przyjęła ustawę o…

Dokumentacja

Bądźcie z nami w poniedziałek przed Kancelarią Prezesa Rady Ministrów!

“To będzie atrapa przejrzystości!” – pisały w kwietniu organizacje społeczne o zmianach w Centralnym Rejestrze Umów. 29 września tuż po Międzynarodowym Dniu Prawa do Informacji – wręczą Premierowi petycję w tej sprawie. 46 organizacji społecznych podpisało się pod apelem do Premiera w sprawie proponowanych przez Ministerstwo Finansów zmian w Centralnym Rejestrze Umów (CRU). Chodzi o…

Dokumentacja

Odeszła legenda Watchdoga

Z ogromnym smutkiem żegnamy Zenona Michajłowskiego – jednego z założycieli i członka Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska. Był z nami od samego początku i przez cały czas żywo interesował się i angażował w kwestie jawności. Niewiele osób w Polsce może się pochwalić tak długą i konsekwentną historią walki o prawo do informacji. Chcąc przybliżyć Wam postać…

Dokumentacja

Otwarte wysłuchanie kandydata na Prezesa NIK – gdy demokracja spotyka się z obywatelami

Wybór Prezesa Najwyższej Izby Kontroli to zawsze moment szczególny – stawką jest niezależność instytucji, która sprawdza, jak wydawane są publiczne pieniądze. Tym razem procedura, zamiast zamknąć się w kuluarach sejmowych, została wystawiona na światło dzienne. Otwarte wysłuchanie kandydatów pokazało, jak w praktyce może wyglądać dojrzała demokracja: obywatel ma szansę zobaczyć, usłyszeć, a nawet współuczestniczyć w…

Dokumentacja

Komu służy samorząd? Zapraszamy na warsztaty w Piasecznie!

Zastanawiasz się, kto decyduje o tym, co dzieje się w Twojej gminie? Czy władza lokalna przysłuchuje się głosom mieszkańców? A może chcesz się dowiedzieć, jak odróżnić zwykłą współpracę od nieformalnego lobbingu i co zrobić, by proces podejmowania decyzji był bardziej przejrzysty? Przyjdź na nasze warsztaty! Zapraszamy na warsztaty dla mieszkanek i mieszkańców, lokalnych aktywistów, radnych,…

Dokumentacja

Dwukadencyjność dzieli posłów, projekt idzie dalej

 W piątek (12 września) odbyła się w Sejmie debata poświęcona poselskiemu projektowi ustawy znoszącemu dwukadencyjność autorstwa Polskiego Stronnictwa Ludowego, który znosi limit dwóch kadencji dla wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Wcześniej Sieć Obywatelska Watchdog Polska wzięła udział w konsultacjach społecznych projektu.  Zapraszamy do zapoznania się z relacją z dyskusji. Projekt w imieniu PSL zaprezentował poseł…

Dokumentacja

Uruchomienie Europejskiego Monitora Wdrażania Dyrektywy Anty-SLAPP

Koalicja Przeciwko SLAPP w Europie (CASE), której członkiem jest Watchdog oraz Europejskie Centrum Wolności Prasy i Mediów (ECPMF) ogłosiły 2 września uruchomienie Europejskiego Monitora Wdrażania Dyrektywy Anty-SLAPP – nowej platformy internetowej zaprojektowanej w celu monitorowania transpozycji i wdrażania europejskich standardów dotyczących strategicznych pozwów przeciwko partycypacji publicznej (SLAPP) na poziomie krajowym. To narzędzie monitorujące będzie śledzić…

Dokumentacja

Q&A prawa do informacji – zapraszamy na live!

6 września Ustawa o dostępie do informacji publicznej obchodzi swoją kolejną rocznicę. Z tej okazji Sieć Obywatelska Watchdog Polska zaprasza na live poświęcony Ustawie, podczas którego przyjrzymy się jej poszczególnym zapisom i odpowiemy na pytania z nią związane. Live poprowadzi prawnik i ekspert z zakresu prawa do informacji Szymon Osowski. Zapraszamy wszystkie zainteresowane osoby na…

Dokumentacja

Mamy raport z badania “Społeczna ocena pracy Policji”

  Komenda Główna Policji udostępniła nam raport z badania “Społeczna ocena pracy Policji” w ciągu dwóch tygodni od wysłania wniosku o informację. To duża zmiana — kiedy w 2021 roku zapytaliśmy o podsumowanie poprzedniej edycji tego badania, na odpowiedź czekaliśmy trzy lata.   W lipcu 2021 roku media donosiły, że Policja nie chce udostępnić raportu z…

Dokumentacja

Wrzesień z “Jawnością w drodze”

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat jawności, praworządności, praw mieszkańców i działań na rzecz zmiany? Przyjdź na jedno z naszych otwartych spotkań z serii „Jawność w drodze”. Od kwietnia do czerwca podróżowaliśmy po Polsce, by rozmawiać z Wami o jawności. Przed wakacyjną przerwą odwiedziliśmy łącznie 24 miejscowości, w sierpniu zawitaliśmy w Hajnówce, a we wrześniu…

Dokumentacja

Z “Jawnością w drodze” w Hajnówce

Od kwietnia do czerwca podróżowaliśmy po Polsce, by rozmawiać z Wami o jawności. Przed wakacyjną przerwą odwieliśmy łącznie 24 miejscowości, a we wrześniu znowu wracamy do lokalnych spotkań. Ale mamy też dla Was wakacyjną odsłonę „Jawności w drodze” – 28 sierpnia będzie można spotkać nas w Hajnówce! W Hajnówce będziemy gościć na zaproszenie naszego członka…

Dokumentacja

O bezpiecznej i jawnej organizacji ruchu

W kolejnym odcinku naszego podcastu Zajawka Martyna Bójko rozmawia z Jerzym Migdułą, członkiem Watchdoga i aktywistą działającym na rzecz lepszej organizacji ruchu drogowego.   Czy prawo do informacji może mieć wpływ na bezpieczeństwo na drogach? Czym są projekty organizacji ruchu? Jaki mają związek z walką z piratami drogowymi? Co możemy zrobić, gdy wydaje nam się, że znaki…

Dokumentacja

Będzie wysłuchanie publiczne kandydatów na stanowisko Prezesa NIK-u!

21 lipca zaapelowaliśmy m.in. do marszałków Sejmu i Senatu oraz klubów i kół parlamentarnych o jak najszybsze upublicznienie informacji o kandydatach na stanowisko Prezesa NIK-u oraz o zorganizowanie ich publicznego wysłuchania. Marszałek Sejmu właśnie odpowiedział na nasz list. Pod koniec lipca wciąż nie wiedzieliśmy, kto będzie się ubiegał o stanowisko Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, choć…

Dokumentacja

Projekt badający sprawę “wiecznych chemikaliów” z Nagrodą im. Helen Darbishire 2025

  1 sierpnia 2025 roku Access Info Europe już po raz drugi przyznało Nagrodę im. Helen Darbishire, honorującą wybitne działania na rzecz praw człowieka, ochrony środowiska, przeciwdziałania korupcji i demokratycznej odpowiedzialności, realizowane z wykorzystaniem prawa dostępu do informacji. Tegorocznym laureatem został The Forever Lobbying Project. To międzynarodowe śledztwo dziennikarskie dotyczące lobbingu przemysłu chemicznego chcącego ograniczyć…

Dokumentacja

Europejski Akt o Wolności Mediów wchodzi w życie. Co warto wiedzieć?

Europejski Akt o Wolności Mediów (European Media Freedom Act, EMFA) to rozporządzenie UE mające zapewnić pluralizm i niezależność mediów w całej Unii. Został on opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE 17 kwietnia 2024 r. Przepisy EMFA obejmują m.in. wzmocnienie ochrony dziennikarzy i ich źródeł, ujawnianie informacji o strukturze właścicielskiej mediów oraz zasadach finansowania mediów publicznych, a…

Dokumentacja

Dwukadencyjność to lepszy samorząd – komentujemy projekt ustawy

W 2018 roku rząd Prawa i Sprawiedliwości wprowadził dwukadencyjność wójta, burmistrza i prezydenta miasta przy jednoczesnym wydłużeniu kadencji w samorządzie do 5 lat. Czy przyjdzie nam się pożegnać z przepisami, które dawały nadzieję na powiew świeżości w miejscowościach, w których włodarze rządzą niepodzielnie od lat? Przepisy wprowadzające dwukadencyjność obowiązują od kadencji 2018-2023, co oznacza, że…

Dokumentacja

Apelujemy o przejrzyste wybory Prezesa UKE

Wspólnie z innymi organizacjami apelujemy do ministra Jana Grabca o włączenie społeczeństwa obywatelskiego w proces wyboru nowego Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. W tej kadencji zmieni się charakter tego urzędu w związku z nowymi zadaniami ważnymi z perspektywy cyfrowych praw człowieka. Proces wyboru nowego kandydata był otwarty i przejrzysty, dlatego proponujemy, by zorganizowano otwarte wysłuchanie kandydatów…

Dokumentacja

Komu Poczta Polska zapłaciła za wybory kopertowe?

Za nami już kolejne wybory prezydenckie, a nam wciąż nie udało się poznać szczegółów dotyczących niedoszłych wyborów kopertowych z 2020 roku.  Od lat staramy się nie tylko poznać skalę bezprawnego przekazywania danych ze spisów wyborców Poczcie Polskiej przez samorządowców (piszemy o tym tutaj), ale też ustalić, komu i ile operator pocztowy zapłacił za przygotowanie materiałów,…

Dokumentacja

Przejrzystość wykorzystania AI w administracji publicznej w Europie Środkowo-Wschodniej i poza nią

W ramach międzynarodowego projektu realizowanego z K-Monitor (Węgry) i Danes Je Nov Dan (Słowenia) podejmujemy konkretne działania, by zwiększyć przejrzystość wykorzystania sztucznej inteligencji (AI) i systemów algorytmicznych (ADM) w administracji publicznej.   Rządy coraz częściej wykorzystują sztuczną inteligencję do poprawy jakości i efektywności usług publicznych. Jednak poza korzyściami, które niesie ze sobą wykorzystanie nowoczesnych technologii,…

Dokumentacja

Uwaga, zmieniamy adres i dane kontaktowe!

Po 18 latach zmieniamy siedzibę i przenosimy się w nowe (choć nie tak do końca, ale o tym później) miejsce. Żegnamy się Ursynowską 22/2. Teraz znajdziecie nas na Szpitalnej 5/5 w Warszawie. Nowy jest także nasz numer telefonu – 601 706 352.   Przez prawie dwie dekady gościliśmy na warszawskim Mokotowie w wynajmowanym przez nas…

Dokumentacja

Jawność pod progiem. Dlaczego 10 tysięcy złotych to za dużo

W styczniu 2026 r. mają zacząć obowiązywać przepisy dotyczące Centralnego Rejestru Umów. Resort finansów proponuje, by próg, od którego instytucje publiczne będą miały obowiązek publikowania informacji o umowach, był na poziomie 10 tysięcy złotych. Nasz monitoring pokazuje, że większość umów w samorządach nie przekracza tej kwoty. Jako organizacja działająca na rzecz transparentnych rządów od lat…

Dokumentacja

Lokalny lobbing pod lupą!

Rozpoczynamy realizację projektu dotyczącego przejrzystości lobbingu na poziomie samorządów „Lokalne wpływy, wspólna kontrola”. Skupiamy się w nim na edukacji, monitoringu i rzecznictwie w zakresie kontaktów interesariuszy z władzami lokalnymi. W Polsce lokalny lobbing nie jest regulowany, co prowadzi do braku społecznej kontroli i jawności takich działań. Ustawa o działalności lobbingowej obejmuje wyłącznie poziom rządowy i…

Dokumentacja

Miniporadnik skutecznego działania

Zależy ci na tym, by gmina usprawniła swoje działania, na przykład zaczęła transmitować posiedzenia komisji rady gminy i nie wiesz, co możesz zrobić, by zrealizować ten plan? Przeczytaj nasz miniporadnik! Po pierwsze informacja… Zanim zaczniesz działać, warto zorientować się w problemie — pomocne w tym może być sprawdzenie Biuletynu Informacji Publicznej organu. Jeśli nie znajdziesz…

Dokumentacja

Watchdog na Pol’and’Rock Festival!

Już w najbliższy czwartek w namiocie praw człowieka na Pol’and’Rock Festival zagości jawność! A tam gdzie ona, tam i nas nie może zabraknąć. Choć w tym roku nie znajdziecie nas w festiwalowej przestrzeni dla organizacji społecznych, to pojawimy się w namiocie Rzecznika Praw Obywatelskich. Prezes naszego stowarzyszenia, Szymon Osowski, będzie uczestniczył w debacie – Jawność…

Dokumentacja

Wybory Prezesa NIK-u – rozpocznijmy debatę wokół kandydatów

Wciąż nie wiemy, kto będzie się ubiegał o stanowisko Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, choć na zgłoszenie kandydatów pozostało już tylko kilka dni, a kadencja Mariana Banasia upływa 30 sierpnia. Dlatego wraz z innymi organizacjami apelujemy o jak najszybsze upublicznienie informacji o osobach popieranych na to stanowisko przez poszczególne kluby parlamentarne i rozpoczęcie merytorycznej debaty wokół…

Dokumentacja

Technologia na rzecz demokracji – relacja z TICTeC 2025

Już po raz kolejny Sieć Obywatelska Watchdog Polska miała okazję uczestniczyć w konferencji TICTeC poświęconej technologii obywatelskiej i jej wpływowi na demokrację. To coroczne wydarzenie, tym razem goszczące w czerwcu w belgijskim Mechelen, przygotowywane jest przez MySociety– organizację działającą na rzecz wykorzystywania nowoczesnych technologii w zaangażowaniu na rzecz życia publicznego. Głównym tematem konferencji było wykorzystanie…

Dokumentacja

Podcast Zajawka. O rowerach i prawie do informacji

W nowym odcinku ,,Zajawki” Martyna Bójko rozmawia z Krzysztofem Kowalikiem.  Z rozmowy dowiecie się m.in. jakie obowiązki mają gminy, jeśli chodzi o infrastrukturę rowerową? Jak sprawdzić, czy planowane są nowe inwestycje w tej materii? Jak możemy wpłynąć na ich kształt? Czy może nam w tym pomóc prawo do informacji publicznej? Dlaczego ścieżki, szlaki rowerowe w…

Dokumentacja

Zmiana ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia

Sieć Obywatelska Watchdog Polska złożyła opinię do projektu ustawy z dnia 17 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych ustaw (UD 238). Ministerstwo Zdrowia opublikowało projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia oraz niektórych innych ustaw (UD 238). Zakłada on wprowadzenie nowych systemów informacji…

Dokumentacja

Sprawozdanie merytoryczne Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska za 2024 rok

Prezentujemy skrócone podsumowanie działalności Watchdoga w 2024 roku. Rok 2024 okiem Watchdoga W 2024 roku kontynuowaliśmy intensywne działania na rzecz ochrony prawa do informacji, wzmacniania przejrzystości życia publicznego i wspierania aktywności obywatelskiej. Jednym z najważniejszych wydarzeń był wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, który uznał, że odmowa udostępnienia kalendarzy spotkań władz Trybunału Konstytucyjnego stanowiła naruszenie art.…

Dokumentacja

Europejski opór przeciwko SLAPP-om

2 lipca ponad 50 organizacji, z 18 krajów, wzięło udział w Europejskim Dniu Przeciwdziałania SLAPP-om, wzywając rządy do ochrony przed oligarchami i technologicznymi gigantami, którzy wykorzystują prawo jako broń przeciwko osobom wypowiadającym się w interesie publicznym. Unina dyrektywa anty-SLAPP została uchwalona w celu ochrony dziennikarzy, aktywistów i watchdogów. Jednak rok później większość z nas nadal…

Dokumentacja

Próby opóźnienia AI Act to zagrożenie dla demokracji

Eksperci, naukowcy i organizacje zaangażowane w ochronę praw podstawowych, promowanie ochrony konsumentów i wspieranie odpowiedzialnej innowacji wyrażają obawy dotyczące propozycji uproszczonego zbioru przepisów cyfrowych („Digital Simplification package”), który według doniesień może obejmować ponowne rozpatrzenie unijnego rozporządzenia o sztucznej inteligencji. Czym jest AI Act? Rozporządzenie o sztucznej inteligencji (AI Act) zostało opublikowane w dzienniku urzędowym Komisji…

Dokumentacja

Opinia Sieci Watchdog na temat projektu “Polityki rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce do 2030 roku”

Odpowiedzieliśmy na zaproszenie Ministerstwa Cyfryzacji do udziału w konsultacjach i przygotowaliśmy opinię na temat „Polityki rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce do 2030 roku”. Cieszy nas kompleksowości tego dokumentu oraz jego zgodność z międzynarodowymi standardami, a także odniesienia do takich wartości jak prawa człowieka, wyjaśnialność i rozliczalność. Doceniamy propozycje dotyczące nadzoru, przejrzystości i odpowiedzialności, widzimy jednak…

Dokumentacja

Byliśmy na XVI Międzynarodowej Konferencji Komisarzy ds. Informacji!

W dniach 24–26 czerwca 2025 r. w Berlinie odbyła się XVI Międzynarodowa Konferencja Komisarzy ds. Informacji (ICIC), gromadząca przedstawicieli świata nauki, mediów, społeczeństwa obywatelskiego oraz ponad 50 komisarzy ds. wolności informacji z całego świata. Tegoroczna edycja konferencji koncentrowała się szczególnie na dostępie do informacji o środowisku. Kim są komisarze ds. prawa do informacji? To niezależne…

Dokumentacja

Zapytaliśmy o miliardowe inwestycje Google w Polsce

W lutym tego roku Kancelaria Prezesa Rady Ministrów poinformowała o podpisaniu memorandum o współpracy Polskiego Funduszu Rozwoju z firmą Google. Zapowiedziano jednocześnie, że jego efektem będą miliardowe inwestycje Google’a w Polsce, które przyczynią się do wzrostu naszego PKB. Zelektryzowała nas ta informacja i postanowiliśmy zapytać KPRM o szczegóły sprawy. Zawnioskowaliśmy o treść podpisanego memorandum i…

Dokumentacja

Europejska nagroda dla watchdogów!

16 czerwca 2025 r. w Madrycie Access Info Europe ogłosiło ustanowienie nagrody im. Helen Darbishire. Będzie ona przyznawana osobom wykorzystującym swoje prawo do informacji w celu wywierania pozytywnego wpływu na społeczeństwo. Nagroda im. Helen Darbishire (wcześniej znana jako Access Info Impact Award) przyznawana jest osobom, które w znaczący sposób wykorzystały prawo do informacji w celu…

Dokumentacja

Europejski dzień przeciwdziałania SLAPP

Organizacje z całej Europy podejmują dziś działania przeciwko SLAPP-om, podczas gdy Greenpeace International wytacza przełomowy proces sądowy. Minął ponad rok od czasu gdy Unia Europejska przyjęła dyrektywę mającą chronić dziennikarzy, aktywistów i organizacje przed SLAPP-ami. W kwietniu Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego przedstawiła projekt wdrożenia dyrektywy, ale nie rozwiązuje on w sposób kompleksowy problemu SLAPP w…

Dokumentacja

Projekt ustawy anty-SLAPP to krok naprzód, ale wciąż potrzebne są kluczowe poprawki 

 Polski projekt ustawy anty-SLAPP zawiera szereg istotnych mechanizmów, które mogą skutecznie ograniczyć nadużywanie postępowań sądowych wobec dziennikarzy i aktywistów. Jednak zaproponowane w projekcie kryteria stosowania kluczowych środków ochrony są zbyt restrykcyjne, by mogły skutecznie działać w praktyce – nawet w przypadku klasycznych SLAPP-ów – i nie uwzględniają realiów polskiego systemu prawnego. Choć projekt jest krokiem…

Dokumentacja

Tajemnice Pegasusa

Choć temat izraelskiego systemu inwigilacji Pegasus wraca jak bumerang, opinia publiczna wciąż mało wie na temat jego wykorzystania przez służby.  Ostatnio ponownie o nim usłyszeliśmy za sprawą opublikowanych m.in. przez telewizję Republika nagrań z rozmów Romana Giertycha z 2019 roku. Do ich rejestracji wykorzystano prawdopodobnie właśnie Pegasusa.   Z informacji przedstawionych w maju przez Prokuraturę Krajową…

Dokumentacja

Czy watchdog może być rzecznikiem? Podcast Zajawka

W najnowszym odcinku podcastu „Zajawka” Martyna Bójko rozmawia z Katarzyną Batko-Tołuć* o tym, czy działania watchdoga to jedynie kontrola instytucji publicznych, czy również zaangażowanie na rzecz zmiany. A jeśli działania rzecznicze, to jakie? I jak się w nie angażować, by nie stracić wiarygodności? Nie spodziewajcie się teoretycznych rozważań, padnie wiele przykładów z watchdogowego życia. Po…

Dokumentacja

Budżet gminy bez tajemnic

  Najważniejszym zadaniem gminy – zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym – jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej. W praktyce oznacza to, że gmina ma dbać o jakość życia mieszkańców w wielu obszarach, takich jak na przykład infrastruktura lokalna (np. drogi, chodniki), gospodarka komunalna (np. dostarczanie wody, odbiór śmieci, ogrzewanie, zarządzanie…

Dokumentacja

Dołącz do zespołu poradni prawnej Watchdoga!

Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska poszukuje osób chcących dołączyć do zespołu poradni prawnej. Zgłoszenia zbieramy do 29.06.2025 r. Minimalne kwalifikacje osoby aplikującej ukończony co najmniej III rok studiów na kierunku prawo/prawo i administracji (w tym zdany egzamin z prawa konstytucyjnego oraz z prawa administracyjnego i procedury administracyjnej), umiejętność jasnego i przystępnego formułowania wypowiedzi pisemnych na…

Dokumentacja

Tajny projekt o jawności

Od 10 lat czekamy na udostępnienie informacji na temat finansowania z publicznych pieniędzy projektu realizowanego przez Uniwersytet Kardynała Wyszyńskiego. Dotyczył on … prawa do informacji, a jego końcowym produktem była wielotomowa monografia „Jawność i jej ograniczenia”.  Strona internetowa projektu badawczo-rozwojowego „Model regulacji jawności i jej ograniczeń w demokratycznym państwie prawnym” już dawno przestała istnieć, a…

Dokumentacja

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofuje się z projektu ograniczającego dostęp organizacji do sądu

13 czerwca 2025 roku wspólnie z Helsińską Fundacją Praw Człowieka przekazaliśmy Ministerstwu Sprawiedliwości nasze uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (UDER32). Projekt miał wprowadzić przepis pozbawiający organizacje społeczne – działające na prawach strony – prawa do wniesienia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wspólnie apelowaliśmy o wycofanie…

Dokumentacja

Rząd chce nam odebrać prawo do sądu

Rząd planuje zmianę przepisów, która odbierze organizacjom społecznym prawo do skargi kasacyjnej w postępowaniach administracyjnych.  To poważne naruszenie konstytucyjnego prawa do sądu i prawa Unii Europejskiej. W naszej ocenie pod pozorem deregulacji uderza w interes publiczny. Pozbawi nas wszystkich kontroli nad wymiarem sprawiedliwości i utrudni dochodzenie swoich praw osobom, którym pomagamy w postępowaniach drugiej instancji,…

Dokumentacja

Czy rada gminy może spotykać się na “zebraniach plenarnych”? RPO przedstawił swoje stanowisko w tej sprawie

Mieszkańcy Brwinowa prosili o konsultacje projektu nowego statutu gminy. Jednak konsultacji nie było, bo ustawa o samorządzie gminnym ich nie przewiduje — jak przekazał przewodniczący rady miejskiej. Było za to zamknięte, tylko dla radnych, „zebranie plenarne”, w czasie którego m.in. zaprezentowano im założenia do projektu statutu. Tym razem przewodniczącemu nie przeszkadzało, że w ustawie o…

Dokumentacja

Demokracja oparta na jawności i rozliczalności

4 czerwca to data symboliczna, dzień, który przypomina o budowaniu demokratycznego społeczeństwa. To właśnie wtedy, w 1989 roku, w głosowaniu pokazaliśmy, że wolność i suwerenność to wartości, o które warto walczyć każdego dnia. Dla mnie wybory są świętem demokracji. To moment, w którym mamy realny wpływ na kształt państwa. Uczestnictwo w nich to nie tylko…

Dokumentacja

Jawność zdjęta z ekranu

W grudniu 2023 roku Likwidator TVP ujawnił zarobki „twarzy” TVP z ostatnich lat. Zawrotne kwoty budziły niedowierzanie i szybko pojawiły się pytania, ile zarabia nowa ekipa w Telewizji Publicznej. Tych informacji władze TVP już tak chętnie nie udostępniają. Skąd to wiemy? Bo zapytaliśmy. Pierwszy wniosek dotyczący pensji nowo zatrudnionych pracowników wysłaliśmy w styczniu 2024 roku.…

Dokumentacja

Czerwiec z „Jawnością w drodze”

Byliśmy już m.in. w Brwinowie, Słupsku, Kaczkach, Gdańsku, Rychwale, Stęszewie, Łodzi, Bielsku Podlaskim, Zielonce, Lelisie, Włodawie, Sandomierzu. Teraz pora na kolejne przystanki na naszej jawnościowej drodze! A oto plan naszych czerwcowych spotkań: 5 czerwca, godz. 18:00. Zławieś Wielka, Dom Kultury w Górsku, ul. Leśna 13/1. 6 czerwca, godz. 18:00. Orłowo pod Inowrocławiem, Świetlica wiejska, Orłowo…

Dokumentacja

Poczytaj mi mamo o prawie do informacji!

Dzień dziecka to dobra okazja, by zajrzeć do literatury dziecięcej i zobaczyć czy znajdziemy w niej jakieś tropy praw do informacji. Zapraszamy na szybki i subiektywny przegląd książkowych pozycji o prawach człowieka dla dzieci (i nie tylko). Konwencja o prawach dziecka Na początek warto sięgną po fundamentalną lekturę z punktu widzenia praw człowieka – dzieci…

Dokumentacja

Od koszulek z husarią do poręczenia w Bitcoinach

Ta sprawa była dosyć nietypowa pod wieloma względami — zastosowanego środka poręczenia, absurdalnej odpowiedzi na nasz wniosek o informację oraz tego, że po skardze sądu, co dosyć niezwykłe, organ przyznał się do błędu. Red is Bad, Blue is Red Paweł S., współtwórca marki Red is Bad, oferującej tożsamościową „odzież patriotyczną” został zatrzymany 26 października ubiegłego…

Dokumentacja

Zacznijmy rozmawiać o zmianach w samorządzie!

Przez wiele lat słyszeliśmy, że co jak co, ale samorząd nam się udał. To dlaczego do wyborów samorządowych chodzimy mniej chętnie, a w debatach nad raportem o stanie gminy w ponad połowie gminy nie zgłasza się żaden mieszkaniec.  Gdzieś po drodze zgubiliśmy tę ideę partycypacji, która miała być filarem samorządu. 35. rocznica pierwszych demokratycznych wyborów…

Dokumentacja

Raport o stanie gminy – nagranie webinarium

O tej porze roku już od kilku lat trwają w gminach przygotowania do debaty nad raportem o stanie gminy. Pytacie nas często, co zrobić, aby raport o stanie gminy był przygotowany w sposób czytelny dla mieszkańców, jak ma przebiegać debata nad nim i kto może zabrać głos. Dlatego zorganizowaliśmy dla Was webinarium, w czasie którego…