na stronie:
Dokumentacja

Apel do RPO w sprawie Polska Press

Razem z Helsińską Fundacją Praw Człowieka zaapelowaliśmy do Rzecznika Praw Obywatelskich, by po niekorzystnym wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie dotyczącym przejęcia przez Orlen Polska Press, kontynuował sprawę. 7 czerwca 2022 roku Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił odwołanie Rzecznika Praw Obywatelskich od zgody Prezesa Urzędu OchronyKonkurencji i Konsumentów na przejęcie przez Polski Koncern Naftowy Orlen S.A.…

Dokumentacja

Petycja

Petycja jest najbardziej sformalizowaną formą komunikacji z gminą.  Jej przedmiotem może być żądanie dotyczące zmiany przepisów prawa czy podjęcia przez urząd jakiegoś rozstrzygnięcia dotyczącego mieszkańców. Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku…

Dokumentacja

Poznamy czaty i sms-y władz UE

Smsy i komunikatory są coraz częściej wykorzystywane przez administrację UE.  Gdy zawarte w nich informacje wpływają na procesy decyzyjne, powinny być traktowane jak inne dokumenty. Emily O’Reilly – Europejska Rzeczniczka Praw Obywatelskich (ERPO) – rekomenduje ich rejestrowanie i zapisywanie w systemach zarządzania dokumentami. Przyczyni się to do wzrostu transparentności i rozliczalności instytucji. Chodzi przede wszystkim…

Dokumentacja

Czy poznamy autora pytań z debaty prezydenckiej w 2020 roku?

Mało kto pamięta debatę prezydencką w TVP sprzed dwóch lat, ale w czerwcu 2020 r. budziła wiele emocji i kontrowersji za sprawą pytań, jakie zadano kandydatom. Zapytaliśmy o ich autora, a odpowiedź powinniśmy byli otrzymać jeszcze przed drugą turą wyborów. Nie mamy jej do dziś. Po debacie kandydatów na prezydenta, którą TVP zorganizowała 17 czerwca…

Dokumentacja

Obywatelski Pakiet dla Edukacji

W lipcu 2021 roku dołączyliśmy do powstającej wówczas Sieci Organizacji Społecznych dla Edukacji (SOS dla Edukacji). To inicjatywa kilkunastu organizacji społecznych, która działa na rzecz dobrej szkoły i mądrej edukacji. Choć nasze Stowarzyszenie nie zajmuje się na co dzień tematami związanymi z edukacją, bliska nam jest idea szkoły, w której uczniowie uczą się o prawach…

Dokumentacja

Wniosek z art. 241 KPA

Kiedy zależy Ci, by gmina zrealizowała jakieś konkretne przedsięwzięcie, np. zbudowała większy parking przy przychodni czy zainstalowała monitoring wokół szkoły, możesz w tej sprawie złożyć wniosek. To Twoje konstytucyjne prawo, które reguluje Kodeks postępowania administracyjnego w artykule 241. Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej…

Dokumentacja

Do jawności czasem wiele potrzeba

W tekście ,,Orka na partyjnym ugorze” relacjonowaliśmy losy naszego wniosku do wszystkich partii politycznych zasiadających w Sejmie, Senacie i Parlamencie Europejskim. Jedną z nich była Konfederacja Korony Polskiej, partia pod przewodnictwem Grzegorza Brauna. Nie mieliśmy wówczas zbyt wiele do napisania o odpowiedzi tego ugrupowania, bo na dzień publikacji dysponowaliśmy jedynie zapewnieniem, że zostanie ona nam…

Dokumentacja

Kropka nad i – każdy w Rosji, kto ma kontakty z zagranicą, to „agent zagranicy”

Jak donosi portal Meduza (za Ria Novosti) Władimir Putin podpisał ustawę o „zagranicznych agentach”, przyjętą wcześniej przez Dumę Państwową i zatwierdzoną przez Radę Federacji. Nowa ustawa stawia kropkę nad i, wyjaśnia i uzupełnia istniejące prawodawstwo w tym zakresie. Każdy, kto otrzymuje wsparcie z zagranicy lub „w inny sposób znalazł się pod obcym wpływem”, jest uznawany…

Dokumentacja

Międzysektorowe spotkanie

W drugi weekend czerwca odbyło się spotkanie w ramach kursu (Bez)Nadzieja małej i dużej gminy oraz Szkoły Inicjatyw Strażniczych. Po raz pierwszy spotkały się zarówno osoby, które kończą kurs dedykowany watchdogom, jak również radni, sołtysi, mieszkańcy, którzy dopiero zaczynają działać lub od dawna angażują się w działalność na rzecz swojej miejscowości. Wszyscy ze wspólnym celem,…

Dokumentacja

Raport Komisji Europejskiej o praworządności

Na 13 lipca 2022 roku Komisja Europejska zapowiedziała publikację raportu podsumowującego stan praworządności w krajach członkowskich w 2021 roku. Raport to element unijnego mechanizmu praworządności. To już trzeci rok, kiedy jest publikowany. Po raz pierwszy mają się w nim pojawić rekomendacje dla krajów członkowskich. W 2022 roku, we współpracy między Fundacją im. Stefana Batorego, Helsińską…

Dokumentacja

“Ryzyko nadmiernej transparentości”

Informacje dotyczące spółek miejskich nie są łatwo dostępne. Dla wielu zarządów stanowią one wyłączną własność spółki, bez możliwości zapoznania się z nimi przez osoby postronne. Nierzadko nie przekonuje nawet wniosek o udostępnienie informacji publicznej. Zwłaszcza, gdy padają pytania o sprawy kontrowersyjne i stawiające władze w złym świetle. W tym przypadku nie jest inaczej. Pod koniec…

Dokumentacja

Lepiej późno niż wcale? – nagrody we Wrocławiu

Po wymianie wielu pism i trzech sprawach w sądach otrzymaliśmy w końcu spory plik z wnioskami o przyznanie nagród urzędnikom wrocławskiego ratusza w 2018 r. Z jednej strony cieszy nas, że urząd w końcu otworzył się w tej kwestii na jawność, z drugiej trudno nie zauważyć, że trwało to długo.  Zaczęło się od petycji Nasza…

Dokumentacja

Rewolucja w rozliczaniu partii politycznych? – felieton Katarzyny Batko-Tołuć

1 lipca 2022 roku wchodzi w życie obowiązek publikowania przez partie polityczne rejestru zawieranych umów. Nie chodzi o to, że obywatele dotrą do jakościowo nowej informacji, a o to, że stanie się to wcześniej – wtedy, gdy taka informacja jest im potrzebna do podejmowania decyzji wyborczych i oceny partii politycznych. To może, ale nie musi,…

Dokumentacja

W pracy watchdoga potrzebna jest systematyczność

Wywiad z Grzegorzem Krakowiakiem, uczestnikiem tegorocznej edycji Szkoły Inicjatyw Strażniczych*. Grzegorz zamieszkał w podszczecińskiej gminie Dobra 16 lat temu i już rok później zderzył się z przeciwnościami losu w postaci powodzi zalewającej jego wiejskie osiedle. Od tamtej pory coraz baczniej przygląda się poczynaniom władz gminy zwłaszcza w obszarze dróg, ich oświetlenia, kanalizacji, a także oświaty.…

Dokumentacja

Watchdog w poszukiwaniu informacji

Celem pracy lokalnego watchdoga jest „patrzenie władzy na ręce”. Sprowadza się to przede wszystkim do badania lokalnych spraw pod kątem ustalenia ich stanu faktycznego. Nie jest to wcale takie proste, ponieważ każdy posiada jakiś swój światopogląd i własną perspektywę oceny danego tematu. Wyjście poza własny osąd jest jednak konieczne, by móc skutecznie wykonywać pracę watchdoga.…

Dokumentacja

Lokalsi – to o naszych gminach

Sieć Obywatelska Watchdog Polska skupia ludzi, którzy w większości chcą wpływać na jakość samorządu. W ciągu 19 lat działania alarmowaliśmy o potrzebie zmiany jakości rządzenia. I przez te 19 lat przychodziło do nas coraz więcej ludzi z problemami w relacjach z lokalnymi władzami. Próbując poradzić sobie z nimi, przyjmowaliśmy różne strategie. Skarżyliśmy władze samorządowe do…

Dokumentacja

Niezależność mediów lokalnych – jak ją wspierać?

Fundacja Wolności i Sieć Obywatelska Watchdog Polska zapraszają na dyskusję ekspercką o rozwiązaniach prawnych wspierających niezależne media lokalne. Chcemy opowiedzieć  o niektórych pomysłach na zmiany i budowaniu świadomości ich potrzeby i upowszechnienia. Spotkanie, które odbędzie się w Lublinie,  będzie transmitowane na naszym Facebooku oraz  kanale Youtube.  Zapewniamy tłumaczenie na Polski Język Migowy. Termin: 22 czerwca…

Dokumentacja

Chcemy, by władza z nami rozmawiała

Rozmowa z Mileną Dudzińską, uczestniczką tegorocznej edycji Szkoły Inicjatyw Strażniczych*.Milena jest mieszkanką podwrocławskiej gminy Długołęka, którą przed piętnastoma laty wybrała jako miejsce do życia i pokochała za zielone pola i łąki oraz lasy pełne stawów. Na co dzień Milena prowadzi warsztaty kulinarne oraz ekologiczne, a także koordynuje naukę swych synów, którzy wybrali ścieżkę edukacji domowej.…

Dokumentacja

Więcej światła na spółki komunalne

13 czerwca 2022 roku o godzinie 18.00 zapraszamy na rozmowę on-line na temat spółek komunalnych. Pretekstem do niej będzie wydany w maju 2022 roku raport Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska na temat przejrzystości spółek przygotowany we współpracy z firmą MGBI sp. z o.o. oraz dr hab. Renatą Przygodzką z Uniwersytetu w Białymstoku. Spotkanie: Jawne spółki? O…

Dokumentacja

Zwycięstwo w pierwszym biegu

Ekstraklasa S.A, Ekstraliga Żużlowa sp. z o.o., Superliga sp. z o.o., Polska Liga Siatkówki S.A – to przykłady podmiotów odpowiedzialnych za zarządzanie współzawodnictwem sportowym prowadzonym w poszczególnych dyscyplinach w formie lig zawodowych. Choć zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o sporcie działają one w formie spółek kapitałowych i są podmiotami prawa prywatnego, to naszym…

Dokumentacja

Dzieci mają prawo do informacji!

Przy okazji Dnia Dziecka przypominamy, że osoby małoletnie mają prawo korzystać z prawa do informacji.  Konwencja o prawach dziecka w art.13 umożliwia dzieciom dostęp do informacji: Dziecko będzie miało prawo do swobodnej wypowiedzi; prawo to ma zawierać swobodę poszukiwania, otrzymywania i przekazywania informacji oraz idei wszelkiego rodzaju, bez względu na granice, w formie ustnej, pisemnej…

Dokumentacja

Przełom w kontroli losowania sędziów do spraw?

Naczelny Sąd Administracyjny wydał przełomowy wyrok (III OSK 1189/21) w sprawie losowania do orzekania sędziów sądów powszechnych. Wyrok ma znaczenie nie tylko dla praworządności, a także dla standardów kontroli w scyfryzowanym państwie. Orzekający sędziowie nie uciekali od pokazania istoty sprawy i szeroko wyłożyli, dlaczego jawność jest ważna. Algorytm plus kod źródłowy Sprawę rozpoczęła Sieć Obywatelska…

Dokumentacja

Zaszczepmy fakty! Sprawdźmy, jak rozwija się dyskusja na temat  szczepień na polskim Twitterze

Pandemia koronawirusa wpłynęła na życie społeczne w zupełnie bezprecedensowy sposób. Czy to praca, czy relacje z rodziną i znajomymi, czy choćby zwykłe zakupy – kryzys wywołany COVID-19 sprawił, że wszystko stanęło do góry nogami. Jednym z najbardziej niepokojących zjawisk jest jednak tsunami fałszywych wiadomości, zalewające media na całym świecie. Badacze nazwali je infodemią – to…

Dokumentacja

Jawne spółki komunalne? Raport z monitoringu Watchdog Polska

Sprawdziliśmy przejrzystość działania spółek odpowiedzialnych za jakość życia mieszkańców gminy. Co spółki publikują, a o czym spółka Ci nie powie? Przedstawiamy najważniejsze wyniki analizy przeprowadzonej na Sprawdzamyjakjest.pl. W 2021 roku przeprowadziliśmy monitoring przejrzystości spółek komunalnych. Zapytaliśmy 1842 podmioty m.in. o to, w jaki sposób informują o swojej działalności. Prosiliśmy o dane sprzed pandemii, dotyczące 2019…

Dokumentacja

Jak zapewnić sądową ochronę prawa do informacji?

27 maja 2022 roku, w godzinach 12.00-15.30 zapraszamy na Uniwersytet Wrocławski. Pod opieką merytoryczną dr hab. Michała Bernaczyka, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego będziemy rozmawiać o tym, jak zapewnić sądową ochronę prawa do informacji. Dyskusję zainspirują i wzbogacą swoją wiedzą i doświadczeniem wyjątkowi goście, o których przeczytacie w programie poniżej. Uwaga: Osoby chętne do uczestniczenia w dyskusji…

Dokumentacja

Lasy są nasze!

Obywatele i obywatelki coraz częściej angażują się w ochronę przyrody, a w szczególności lasów. Przybywa lokalnych inicjatyw sprzeciwiających się zbyt intensywnej gospodarce leśnej w lasach publicznych. W Fundacja Lasy i Obywatele prowadzimy ewidencję takich obywatelskich oddolnych inicjatyw leśnych. Odnotowaliśmy ich już ponad 300, a ogromną większość z nich zapoczątkowano w ostatnich dwóch latach. Mapę lokalnych inicjatyw można obejrzeć…

Dokumentacja

Polanka dla wszystkich!

Rozmowa z Martyną Regent, uczestniczką tegorocznej edycji Szkoły Inicjatyw Strażniczych*. Martyna jest gdynianką pełnym sercem – zakorzenioną w Gdyni od pokoleń i od lat zaangażowaną w sprawy miasta, którego rozwój przestrzenny śledzi uważnie. Na co dzień starającą się budować sojusze na rzecz zwiększenia udziału mieszkańców w planowaniu przestrzennym i działającą w stowarzyszeniu Miasto Wspólne. W…

Dokumentacja

Kara za kłamstwo w polityce? – felieton

Zabronić sprawowania funkcji publicznych politykom, którym udowodniono kłamstwo. Nakazać przedstawianie dowodów dla każdej wypowiedzi. Wprowadzić warunki dopuszczania do zawodu polityka. Zadbać o psychikę kłamcy, żeby z czasem nie stał się potworem.  W takim duchu wypowiadaliśmy podczas spotkania na temat “prawa do prawdy” – 29 marca 2022 roku. W spotkaniu wzięli udział prof. Adam Bodnar –…

Dokumentacja

Orka na partyjnym ugorze

Już od połowy 2022 roku partie polityczne zobowiązane będą do publikowania informacji na temat swoich finansów w ramach prowadzonych przez siebie rejestrów. Czy tzw. ustawa antykorupcyjna zmieni dotychczasowe podejście partii do jawności?  Jak było dotychczas? Przypomnijmy, 1 lipca 2021 r. do dwudziestu partii politycznych zasiadających w Sejmie, Senacie i Parlamencie Europejskim zawnioskowaliśmy o udostępnienie: informacji…