Od czasu wejścia w życie ustawy do informacji publicznej minęło 20 lat. Najwyższy czas, by zacząć rozmawiać o tym, jak wygląda prawo do informacji w Polsce nie tylko w kontekście jego realizacji, ale także koniecznych zmian w przepisach. Do tej rozmowy chcemy zaprosić m.in. parlamentarzystów. W Międzynarodowym Dniu Prawa do Informacji (28 września) przed Sejmem,…
ARTICLE 19 Europe, Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych, Sieć Obywatelska Watchdog Polska utworzyły polską grupę roboczą zajmująca się problemem działań prawnych typu SLAPP. Współpraca odbywa się w ramach CASE – Koalicji Przeciw SLAPP w Europie. Celem grupy jest wspieranie osób poszkodowanych SLAPP, działania na rzecz zmiany praktyki…
Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska poszukuje adwokata/adwokatki/radcy prawnego/radczyni prawnej do stałej współpracy. Do zadań pełnomocnika/pełnomocniczki będzie należeć m.in.: zastępowanie Stowarzyszenia przed sądami w sprawach, które Stowarzyszenie wskaże do prowadzenia, w tym w szczególności sporządzanie i wnoszenie koniecznych pism na danym etapie postępowania, zastępowanie Stowarzyszenia jako pokrzywdzonego w postępowaniach przygotowawczych i procesach karnych, zastępowanie Stowarzyszenia przed…
Sądowa ochrona prawa do informacji – podsumowanie seminarium na Uniwersytecie Wrocławskim Czy prawo człowieka do informacji jest odpowiednio chronione? Jeśli nie, to z jakiego powodu i jak powinny wyglądać przepisy gwarantujące ścieżkę tej ochrony? Czy receptą na pojawiające się problemy może być oddanie spraw związanych z dostępem do informacji w ręce sądów powszechnych? A może…
30 września 2022, po przerwie spowodowanej pandemią, znowu wznieśliśmy Toast za jawność z okazji Międzynarodowego Dnia Prawa do Informacji. Międzynarodowy Dzień Prawa do Informacji obchodzimy 28 września, w tym roku jednak świętowanie przenieśliśmy na piątek 30 września. Z ogromną radością spotkaliśmy się z Wami, by wspólnie celebrować prawo do informacji. Na co dzień korzystamy z…
Szanowni Państwo, zwracamy się z prośbą o pilne podjęcie prac nad kwestią jawności, dostępu do informacji i rozliczalności władz. W tym roku, 28 września po raz dwudziesty obchodzimy Światowy Dzień Prawa do Informacji. Od siedmiu lat ten dzień obchodzony jest także przez UNESCO, które na całym świecie promuje prawo do informacji i szkoli w tym…
30 września o godz. 21 spotykamy się pod sejmem, by z okazji Międzynarodowego Dnia Prawa do Informacji przypomnieć politykom o jawności. Jeśli ważna jest dla Was jawność i będziecie w piątek w Warszawie, przyjdźcie koniecznie o g. 21 pod sejm – od ul. Matejki przy Pomniku Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego. Odczytamy tam list…
Dwadzieścia lat temu środowisko organizacji społecznych z całego świata ustaliło, że 28 września będzie obchodzić Międzynarodowy Dzień Prawa do Informacji. Siedem lat temu ten dzień został oficjalnie uznany przez UNESCO – wyspecjalizowaną agendę ONZ, która między innymi ma za zadanie wzbudzać szacunek dla praw człowieka. A w 2019 roku również na poziomie Organizacji Narodów Zjednoczonych…
Nie myślałem, że sprawa związana z brakiem udostępnienia informacji przez Fundację Lux Veritatis przerodzi się w dyskusję o kondycji prawa do informacji w Polsce. Wczorajszy wyrok, uzasadnienie, pokazuje, że prawo do informacji jest utożsamiane z dobrem publicznym – czymkolwiek ono nie jest. Warto przeczytać transkrypcję z uzasadnienia ustnego i powoływane tam wyroki sądów administracyjnych. Teraz…
Przygotowaliśmy transkrypcję ustnego uzasadnienia wyroku apelacyjnego do naszej sprawy przeciw zarządowi Lux Veritatis. Ze względu na jakość dźwięku w tekście mogą pojawić się drobne błędy. Uznaliśmy jednak, że warto podzielić się treścią uzasadnienia. Zwłaszcza że nas zaniepokoiło. Pod transkrypcją znajduje się nasz komentarz. Wyrok w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 września 2022 roku. Sąd…
26 września 2022 roku w Sądzie Okręgowym w Warszawie odbywa się rozprawa apelacyjna dotycząca Fundacji Lux Veritatis, z którą toczymy spór o wydatki ze środków publicznych. 24 marca 2022 roku w Sądzie Rejonowym dla Warszawy Woli zapadł satysfakcjonujący nas wyrok pierwszej instancji. Apelację od wyroku złożyła prokuratura i oskarżona. Całą historię sporu możecie przejrzeć w…
Komunikat prasowy Komisji Europejskiej z 16 września 2022. Komisja Europejska przyjęła dziś europejski akt o wolności mediów, nowy zbiór przepisów chroniących pluralizm i niezależność mediów w UE. Proponowane przepisy obejmują między innymi zabezpieczenia przed ingerencją polityczną w decyzje redakcyjne i przed inwigilacją. Kładzie się w nich nacisk na niezależność i stabilne finansowanie usług medialnych realizujących…
Są sprawy, które trwają tak długo, że chwilami tracimy wiarę w to, że kiedyś się skończą. Tak jest ze sprawą komitetów wyborczych działających w związku z wyborami parlamentarnymi i prezydenckimi w 2015 r. Przed 7 laty zawnioskowaliśmy do komitetów wyborczych PO i PiS oraz komitetów wyborczych Bronisława Komorowskiego i Andrzeja Dudy o udostępnienie informacji o…
W zeszłym roku opublikowaliśmy artykuł podsumowujący wybrane sprawy dotyczących funduszu sołeckiego, którymi zajmowaliśmy się w poradnictwie prawnym Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska. Tekst budził duże zainteresowanie, a w komentarzach pojawiło się wiele pytań dotyczących funduszu sołeckiego, dlatego postanowiliśmy przygotować kolejny artykuł na ten temat. Zmiana zakresu przedsięwzięć a odrzucenie wniosku Pytanie: Do wójta gminy trafił wniosek…
Tak jak zapowiadaliśmy w wakacje, już 30 września w gościnnych progach Marzycieli i Rzemieślników w Warszawie po raz kolejny wzniesiemy Toast za jawność. Będzie nam niezmiernie miło, jeśli zechcecie dołączyć do nas w ten piątkowy wieczór. Okazje są co najmniej dwie – odbywający się dwa dni wcześniej (28 września) Międzynarodowy Dzień Prawa do Informacji oraz kolejne urodziny Watchdoga. Jak…
Inną formą współdecydowania przez mieszkańców o wydatkach publicznych, jest budżet obywatelski, odpowiednik funduszu sołeckiego w mieście. Na wprowadzenie budżetu obywatelskiego decyduje się coraz więcej miast, a od 2019 roku obowiązkowo muszą go wprowadzić miasta na prawach powiatu, w których wysokość budżetu obywatelskiego wynosi co najmniej 0,5% wydatków gminy zawartych w ostatnim przedłożonym sprawozdaniu z wykonania…
6 września 2022 r. mija 21 lat Ustawy o dostępie do informacji publicznej. Z pewnością prawo do informacji jest dziś bardziej znane. Czy jednak, z perspektywy czasu, możemy powiedzieć, że ustawa gwarantuje ochronę standardów zapisanych w art. 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, art. 19 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych oraz art. 61 Konstytucji RP?…
Od 2009 roku mieszkańcy wsi mogą podejmować wiążące decyzje o części budżetu gminy. Taką możliwość daje ustawa o funduszu sołeckim, który jest budżetem partycypacyjnym. O przeznaczeniu funduszu sołeckiego decydują bezpośrednio mieszkańcy sołectw na zebraniach wiejskich. Oczywiście za wykonanie funduszu sołeckiego, podobnie jak całego budżetu gminy, odpowiada wójt. Ważne terminy dotyczące funduszu sołeckiego O tym, czy…
Już w listopadzie 2022 roku Rada Praw Człowieka ONZ będzie badać w jakim stopniu prawa człowieka są przestrzegane w Polsce. Jest to część mechanizmu Powszechnego Okresowego Przeglądu Praw Człowieka ONZ – Universal Periodic Review (UPR). Nim jednak reprezentanci poszczególnych rządów zabiorą głos, ma miejsce tzw. presesja. W tym roku odbyła się ona w dniach 29-31…
Rozmowa z Alicją Matwiejczuk, uczestniczką tegorocznej edycji Szkoły Inicjatyw Strażniczych*, działaczką społeczną, aktywistką, przez wiele lat związaną zawodowo z walką o prawa człowieka. Ośnianką od zawsze. Zauroczoną pięknem lubuskich jezior, rzek, mokradeł i lasów. Założycielką fundacji w Wielkiej Brytanii, Polish Community Centre Cooltura oraz Organizacji Młodzieżowej Kameleon. Współzałożycielką Stowarzyszenia Leubuzzi, skupiającego się na walce o…
Ustawa o samorządzie gminnym przewiduje możliwość zgłoszenia projektu uchwały przez mieszkańców. Musi ona dotyczyć kwestii, którymi może zajmować się rada gminy, np. nazwy ulicy. Zgłoszenie projektu uchwały wymaga poparcia mieszkańców. W gminie do 5000 mieszkańców – co najmniej 100 osób; w gminie do 20 000 mieszkańców – co najmniej 200 osób, a w gminie powyżej…
Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska poszukuje osoby na stanowisko koordynatora_koordynatorki budżetów projektowych. Do zadań koordynatora_koordynatorki budżetów projektowych będzie należeć: bieżące prowadzenie budżetów zgodnie z wzorami wskazanymi przez grantodawców, dbanie o płynność wydatków, w tym sprawdzanie poziomu realizacji wydatków i planowanie ewentualnych zmian i przesunięć we współpracy z koordynatorami_koordynatorkami projektów, przygotowywanie sprawozdań finansowych z realizowanych projektów,…
Władze gminy mają obowiązek konsultowania niektórych decyzji z mieszkańcami, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by pytały mieszkańców o zdanie również wtedy, gdy nie mają takiego obowiązku. W czasie konsultacji społecznych przedstawiciele władz lokalnych przedstawiają mieszkańcom swoje plany dotyczące np. aktów prawnych (ich zmiany lub uchwalania nowych), inwestycji i wszelkich przedsięwzięć, które mogą wpływać na…
Sąd Okręgowy w Poznaniu podtrzymał wyrok uznający przekroczenie prawa przez wójta gminy Wapno, który przekazał dane wyborców w niedoszłych wyborach kopertowych w 2020 roku. Apelację od pierwszego orzeczenia wniosła prokuratura. Przypomnijmy – na początku marca Sąd Rejonowy w Wągrowcu warunkowo umorzył postępowanie w tej sprawie. Tym samym uznał, że wójt bezsprzecznie udostępnił dane osobowe wyborców…
,,W ocenie składu orzekającego Organ z tak jednoznacznie wskazanych przez Naczelny Sąd Administracyjny zaleceń nie tylko nie wywiązał się, ale ,,przekierował” rozpoznanie wniosku pod kątem zbadania zupełnie innych kwestii”, stwierdza sąd w orzeczeniu, które niedawno do nas trafiło. O jaką sprawę i organ chodzi? O kolejny odcinek naszej sądonoweli z Telewizją Polską w roli głównej,…
Jeśli chcesz z innymi mieszkańcami zrobić coś fajnego na terenie gminy – powiesić karmniki, odmalować płot przedszkola czy posadzić kwiaty – zgłoś się po wsparcie do urzędu. 1. W ramach inicjatywy lokalnej mieszkańcy jednostki samorządu terytorialnego bezpośrednio, bądź za pośrednictwem organizacji pozarządowych, lub podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 mogą złożyć wniosek o realizację zadania…
Radcowie prawni są bardzo ważnymi pracownikami urzędów obsługującymi organy władzy publicznej. Mają realny wpływ na decyzje instytucji, w której pracują, dlatego pełnią funkcję publiczną, a obywatele i obywatelki mają prawo wiedzieć o ich poczynaniach związanych z zatrudnieniem na rzecz danego organu. Niestety nie dla wszystkich jest to oczywiste. We wrześniu 2021 roku zwróciłem się do…
20 października 2022 r. European Centre for Press and Media Freedom (ECPMF) i Coalition Against SLAPPs in Europe (CASE) będą gospodarzami pierwszej w historii europejskiej konferencji anty-SLAPP. Wydarzenie, organizowane pod patronatem Parlamentu Europejskiego i przy wsparciu Rady Europy, odbędzie się w formie hybrydowej. Będzie można w nim uczestniczyć w formie stacjonarnej w Strasburgu lub online.…
Kiedy masz zastrzeżenia do pracy wójta czy rady gminy, zauważysz nieprawidłowości w funkcjonowaniu urzędu gminy czy jakiejś gminnej jednostki, możesz złożyć na nich skargę. Każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z…
Pod koniec września zapraszamy na ogólnopolskie spotkanie osób, dla których jawność jest jedną z najważniejszych wartości. Wreszcie będzie okazja, aby spotkać się w większym gronie – zobaczyć na żywo, wymienić doświadczeniami, nauczyć się czegoś nowego i zaczerpnąć dużo dobrej energii! Od lat obserwujemy wzrost liczby i zaangażowania osób, które działają na rzecz przejrzystości życia publicznego.…