Chcecie zapytać szkołę o jakąś sprawę związaną z jej działalnością i nie wiecie jak to zrobić? A może już zdarzyło Wam się pytać i odesłano Was z kwitkiem? Jeśli tak, to nie jesteście sami. Do naszej poradni prawnej trafiają zarówno uczniowie, rodzice, jak i nauczyciele, którzy bezskutecznie usiłują uzyskać od dyrekcji szkoły informacje – np.…
Prawa i wolności są fundamentem demokratycznego państwa prawa, i nie można ich ograniczyć ot tak, w statucie szkoły, w wiadomości w Librusie albo e-mailu od nauczyciela. Niektóre osoby pełniące funkcje dyrektorów, jak również niektórzy nauczyciele zapominają, że w szkole także obowiązują Konstytucja RP oraz wolności i prawa człowieka. Gwarantują one m.in. prawo do swobodnego wyrażania…
Dziś rekord zachorowań – mamy 1136 nowych przypadków koronawirusa w Polsce – podało Ministerstwo Zdrowia. To najwyższy dotąd dobowy przyrost zakażeń zanotowany w Polsce. Hmm…. Jak do tego mogło dojść? My nie wiemy, bo przecież nie jesteśmy wirusologami ani epidemiologami. Ale akurat dziś przypomniały nam się odpowiedzi Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Edukacji Narodowej na…
Dostałam list od pani Marty, matki-nauczycielki, który doskonale ukazuje, dlaczego i do czego, jako społeczeństwo, potrzebujemy prawa do informacji: 1 września nie daje mi spokoju… Dlaczego nie daje? Bo nie wiem. Tak, nie wiem i ta niewiedza nie daje mi spokojnie funkcjonować. Do sprawy szkoły i wirusa podchodzę z dwóch stron: jako nauczycielka i jako…
Świadectwa rozdane, więc uzdolnieni uczniowie i uczennice zasiadają do wypełniania wniosków o stypendia. Niestety, niektóre rady miast i gmin pozbawiły zdolnych, ale niepokornych młodych mieszkańców, prawa do uzyskania stypendium. Mamy jednak dobrą wiadomość: takie ograniczenie w przyznawaniu stypendiów jest niezgodne z ustawą o systemie oświaty, a radom gminy miasta, powiatu, i sejmikom województwa, które uzależniły…
Chaos informacyjny i prawny, spowodowany koronawirusem i działaniami rządu, nie omija szkół. Pamiętamy sytuację sprzed dwóch tygodni, kiedy wiceminister edukacji Maciej Kopeć 14 maja w rozmowie z Wirtualną Polską zapowiedział, że nowe rozporządzenie: ,,Będzie mówiło o przedłużeniu ograniczenia funkcjonowania szkół do 26 czerwca, czyli do końca zajęć dydaktycznych.” W ciągu kilku godzin okazało się to…
Pamiętacie pełen wyczekiwania piątek 20 marca, kiedy powiedziano nam, że od środy 25 marca realizowane będzie przez szkoły nauczanie zdalne, ale nikt nie widział na oczy projektów rozporządzeń na ten temat? Projekty nie ujrzały światła dziennego, a na konferencji prasowej jak zwykle snuto opowieści bez oparcia w faktach prawnych. Dopiero wieczorem koło 22:00 pilni obserwatorzy…
Sieć Watchdog przedstawiła swoją opinię nt. projektu z 28 stycznia 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Projekt ministra Gowina, będący efektem tzw. sprawy prof. Budzyńskiej, ma wzmocnić wolność słowa na uczelni. Jednak regulacje dotykają także jawności sfery publicznej. Obok dobrych pomysłów (zamieszczanie w BIP rekomendacji komisji), kilka innych budzi…
W listopadzie 2019 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie orzekł, iż dyrektor jednej ze szkół powinien ujawnić imienną listę nauczycieli z informacją o ich wynagrodzeniu (II SAB/Lu 51/19). Dwa miesiące później wnioskodawca, będący wydawcą Wspólnoty Parczewskiej, opublikował tę listę na łamach swojej gazety. Prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego ostro skrytykował tę publikację, sugerując, że ujawnianie…
Choć większość uczniów i uczennic z radością wyczekuje studniówki, to niestety często wielu młodym ludziom ta pierwsza „dorosła” impreza już kojarzy się z przymusem i łamaniem ich praw. Piszą o tym na grupach uczniowskich albo bezpośrednio do mnie trzecioklasiści, ale także nauczyciele, z pytaniami, czy to zgodne z prawem, aby… I tu lista studniówkowych grzechów…
Rok, który nas czeka, jest zawsze trochę inny niż spodziewamy się na początku. Kształtują go wydarzenia i możliwości. Nasze plany często są zbyt wielkie w stosunku do tych 365 dni (choć w nadchodzącym roku 366!). Zawsze jednak ich główne założenia udaje się wykonać. W tym roku zapowiadamy ilość działań nieco ostrożniej, gdyż najbardziej będzie nam…
Do wydarzeń z 2019 roku podchodzimy spokojnie. Rok ten nudny nie był. Obfitował w sporo sukcesów, ale też nie wprawiał w euforię. To był taki solidny rok. I tego nam było trzeba. Potyczki o jawność W tym roku odnieśliśmy kilka ważnych zwycięstw sądowych. Wyjątkowo cieszy nas wyrok w sprawie jawności nagrań z kamer Straży Marszałkowskiej…
Po ponad dwóch latach od złożenia wniosku o udostępnienie pytań egzaminacyjnych z prawa konstytucyjnego i administracyjnego i wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (treść orzeczenia) Uniwersytet Jagielloński ujawnia arkusze z testami. O sprawie niejawnych egzaminów na polskich uczelniach już pisaliśmy (nasz komentarz do wyroków zapadłych w sprawie z UJ można przeczytać tutaj: Uniwersytet Jagielloński i egzamin z…
7 czerwca 2016 r. zapytaliśmy Wyższą Szkołę Kultury Społecznej i Medialnej o podstawowe informacje dotyczące jej działalności. Interesowały nas dokumenty pokontrolne i statut Szkoły. Okazało się, że czeka nas ponad dwuletnia batalia i trzy sprawy sądowe. WSKSiM nie tylko nie odpowiedziała na nasz wniosek, ale także nie przekazała do sądu skargi na bezczynność, którą złożyliśmy…
Na informacje dotyczące projektu realizowanego przez Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego i finansowanego z publicznych pieniędzy czekamy trzy i pół roku. W listopadzie Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną uczelni, która stoi na stanowisku, że nie musi nam odpowiadać. To nie pierwszy przypadek, w którym zamiast ustawowych 14 dni czekamy kilka lat na udostępnienie informacji, o…
21 listopada czekają nas ważne sprawy przed NSA. Jedna dotyczy projektu na temat jawności w Polsce realizowanego przez UKSW, którego szczegółów rektor tej uczelni nie chce…ujawnić. Druga rozprawa dotyczy konieczności publikowania w BIP-ie oświadczeń majątkowych, a trzy kolejne nagród przyznawanych przez samorządy pracownikom. Oświadczenia majątkowe nieudostępnione w BIP muszą być udostępniane na wniosek Przepisy nie…
W tym roku przypada setna rocznica odzyskania Niepodległości przez Polskę. I choć nie można powiedzieć, że mamy za sobą jednocześnie sto lat wolności, to jednak przez ten czas Polska przeszła długą i ważną drogę. Ostanie piętnaście z tych stu lat, to czas, kiedy działała Sieć Obywatelska Watchdog Polska. Czy nasza praca ma dla kraju istotne…
6 października zabraliśmy Pana ?ytajnika w podróż do Bratysławy na międzynarodowy pokaz filmowy. Wydarzenie zatytułowane Małe filmy o wielkich sprawach organizuje Furia Film ze Słowacji. Bohater naszego filmu spotka się z innymi. Ciekawe, czy zaiskrzy! Na pewno bohaterów poszczególnych produkcji łączyć będzie wspólna trosko o praworządne, przejrzyste i dobre państwo. Jedni będą zawiadamiali o nieprawidłowościach…
Rzecznik Praw Obywatelskich powiedział – „Sądy dostały wielki kredyt zaufania od społeczeństwa”. Przystępując do monitoringu zmian wprowadzonych ustawą o ustroju sądów powszechnych, nie zapominamy o tym, że sprawdzamy nie tylko zakres potencjalnie szkodliwych działań władzy wykonawczej, ale też wiarygodność sądów. Paradoksalnie, my, obywatelki i obywatele, właśnie dostaliśmy możliwość bycia słuchanymi. Nie zmarnujmy jej. Dlatego w…
Wiemy, że nieładnie jest skarżyć, a uczniowie donoszący na kolegów nie są w szkole lubiani, ale wierzcie nam, nie mieliśmy innego wyjścia. Szkoły nie chciały odpowiadać na nasze wnioski i byliśmy zmuszeni poskarżyć się do WSA. Jak zwykle zaczęło się od złożenia wniosku o informację publiczną, o czym pisaliśmy na naszej stronie: Szkoła chętnie pyta,…
Szczeciński sąd nie orzekł, czy pytania z egzaminów na studiach są informacją publiczną. My nie mamy wątpliwości, że są. Pomagamy w sprawie Sebastiana Płacheckiego – studenta ze Szczecina. Egzaminy dotyczą stosunków wewnętrznych wydziału? Sebastian Płachecki, student prawa ze Szczecina, zwrócił się do Dziekana Wydziału Budownictwa i Architektury Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego z wnioskiem o udostępnienie pytań…
Prawo reguluje naszą codzienność. To, że możemy przejść przez pasy, bo samochody zatrzymały się na czerwonym świetle, mamy zniżki w komunikacji miejskiej, nie pijemy piwa na ulicy i nie palimy w restauracji, to przecież wynik uchwalonych przez parlament lub władze gminy regulacji. Nie zawsze jednak znamy wszystkie przepisy, które mogłyby nam pomóc w realizacji naszych…
30 kwietnia 2016 roku skończyliśmy projekt pt. „Strażnictwo – profesjonalnie i trwale w interesie publicznym”. Ostrożnie twierdzimy, że chyba możemy być dumni z rezultatów. Zacznijmy od problemów, z którymi dotychczas najczęściej przychodziło się mierzyć watchdogom: brak wiedzy społeczeństwa na ich temat i brak zrozumienia dla podejmowanych działań; nieliczenie się decydentów z watchdogami; osamotnienie tych, którzy…
Jesteśmy bardzo dumni. Projekt De-kadencja, realizowany w ramach praktycznej olimpiady dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych i studentów Zwolnieni z teorii, został nominowany do nagrody Złotego Wilka w kategorii „Społeczeństwo obywatelskie w Polsce”. Skąd ta duma? Po pierwsze dlatego, że studenci realizowali projekt strażniczy. Ich zadaniem było zbadanie zjawiska „wędrujących polityków”, czyli takich, którzy odchodzą ze stanowiska przed upływem…
Organizacje, biblioteki, sołtysi i sołtyski oraz szkoły z ponad 80 miejscowości odpowiedziały na nasze zaproszenie do organizacji lokalnych spotkań o prawie. Przez ostatni tydzień analizowaliśmy zgłoszenia i przygotowywaliśmy zespół naszych edukatorów, którzy mają ruszyć do wybranych trzydziestu miejsc. Lektura zgłoszeń skłoniła nas do refleksji nad tym, jak wielkie są potrzeby dotyczące edukacji prawnej. Pretekstem do…