7 czerwca 2016 r. zapytaliśmy Wyższą Szkołę Kultury Społecznej i Medialnej o podstawowe informacje dotyczące jej działalności. Interesowały nas dokumenty pokontrolne i statut Szkoły. Okazało się, że czeka nas ponad dwuletnia batalia i trzy sprawy sądowe.

WSKSiM nie tylko nie odpowiedziała na nasz wniosek, ale także nie przekazała do sądu skargi na bezczynność, którą złożyliśmy w lipcu 2016 roku. Dlatego w kwietniu 2017 r. zawnioskowaliśmy do sądu o wymierzenie grzywny za nieprzekazanie skargi.

Postanowieniem z 14 września 2017 r. (II SO/Bd 9/17) sąd wymierzył grzywnę w wysokości 1000,00 zł.

A skargi wciąż nie ma

Po nałożeniu grzywny Wyższa Szkoła Kultury Społecznej i Medialnej nie przekazała skargi do sądu. Do zmiany zdania władze szkoły skłonił dopiero nasz kolejny wniosek o wymierzenie grzywny, złożony w październiku 2018 r. Sąd rozpatrzył go 30 stycznia 2019 r., nakładając kolejną grzywnę na uczelnię, tym razem w wysokości 1200,00 zł.( II SO/Bd 24/18), mimo że w międzyczasie uczelnia ostatecznie przekazała skargę:

Uwzględniając wobec tego rolę jaką ma spełnić rozważana grzywna oraz fakt, że uprzednio wymierzona grzywna nie była wystarczająca dla osiągnięcia jej celu, a organ przekazał skargę z ponad dwuletnim opóźnieniem, sąd uznał, że grzywna w wysokości 1200 zł powinna stanowić dostateczną represję za uchybienie ustawowego terminu do przekazania skargi i zdyscyplinować organ do przestrzegania prawa. Określając wysokość grzywny sąd wziął pod uwagę przede wszystkim fakt, że opóźnienie w przekazaniu skargi było znaczne (ponad dwa lata), przy czym nawet nałożenie pierwszej grzywny postanowieniem z dnia 14 września 2017 r. nie wywarło oczekiwanego, dyscyplinującego wpływu, gdyż dopiero złożenie przez skarżącego kolejnego wniosku o wymierzenie grzywny doprowadziło do przesłania do Sądu przedmiotowej skargi, co miało miejsce po upływie roku od wymierzenia organowi pierwszej grzywny. Uwzględniono także okoliczność, że opóźnienie w przekazaniu skargi do sądu, a co za tym idzie oddalenie w czasie możliwości rozpoznania sprawy przez sąd, ogranicza w istocie stronie skarżącej możliwość realizacji jej konstytucyjnego prawa do sądu.

Po przekazaniu skargi sąd mógł wreszcie, z ponad dwuletnim opóźnieniem, zająć się naszą skargę na bezczynność. 9 stycznia 2019 r. zapadł wyrok w tej sprawie (II SAB/Bd 104/18). Sąd zobowiązał uczelnię do wykonania naszego wniosku oraz stwierdził, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Najważniejsze tezy uzasadnienia:

Z powyższego wynika, że uczelnia niepubliczna stanowi część państwowego systemu edukacji i nauki. W zakresie tworzenia i funkcjonowania tych uczelni nie ma dowolności, gdyż do państwa należy ustalenie warunków ich powstawania, funkcjonowania, określa ono też udział władz publicznych w ich finansowaniu. Dlatego też funkcjonowanie prywatnych szkół wyższych stanowi realizację jednego z konstytucyjnych zadań państwa i spełnia kryterium wykonywania zadań władzy publicznej (por. postanowienie SN z dnia 25.06.2004 r., sygn. V KK 74/04, OSNKW 2004/7-8/79). Dla uznania danych zadań za zadania publiczne istotnym jest bowiem brak rezygnacji władzy publicznej z odpowiedzialności za ich wykonywanie.

(…)

W ocenie Sądu uczelnia niepubliczna jest podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji publicznej, ponieważ realizuje zadnia publiczne. Stanowisko to potwierdza linia orzecznicza sądów administracyjnych, wyrażająca pogląd, że oświatę oraz kształcenie należy zaliczyć do zadań publicznych nawet wtedy, gdy są one wykonywane przez szkoły niepubliczne (vide: wyrok NSA z 1.12.2011 r. sygn. akt I OSK 1630/11 – LEX nr 1109517 ).

Argumentując powyższe należy podkreślić, że dostęp do informacji publicznej stanowi prawo zagwarantowane już na poziomie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a katalog podmiotów zobowiązanych do realizacji tego prawa wymieniony został w jej art. 61. Podmiotami zobowiązanymi do udzielania informacji o swojej działalności są przede wszystkim organy władzy publicznej oraz osoby pełniące funkcje publiczne, organy samorządu gospodarczego i zawodowego, a także inne osoby oraz jednostki organizacyjne w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.

(…)

Zgodnie z § 40 pkt 9 i 10 Statutu uczelni , źródłami finansowania uczelni są dotacje z budżetu państwa oraz samorządu terytorialnego , inne środki finansowe z budżetu państwa oraz z budżetów jednostek samorządu terytorialnego , o których mowa w art. 94 ust. 6 ustawy .

Powyższe regulacje potwierdzają, że […] jest uczelnią , która mieści się w katalogu podmiotów wykonujących zadania publiczne w postaci oświaty i kształcenia, które, nie muszą łączyć się z koniecznością dysponowania majątkiem publicznym. W niniejszej sprawie Statut uczelni wskazuje jednak, że sposób finansowania odbywa się z udziałem środków publicznych.

(…)

Podmiot zobowiązany w udzielonej odpowiedzi na skargę wywodzi, że nie miał obowiązku udostępnienia Statutu uczelni, ponieważ dokument ten był dostępny na stronie internetowej .

W ocenie Sądu nawet zamieszczenie statutu na stronie internetowej uczelni wymagało rozpoznania wniosku skarżącej w sposób uregulowany w ustawie. Milczenie podmiotu zobowiązanego świadczy o jego bezczynności .

(…)

W ocenie Sądu działanie podmiotu zobowiązanego do udostępnienia informacji publicznej, w przypadku wniosku, gdy jest ona upowszechniona lub upubliczniona powinno przybrać postać czynności materialno-technicznej polegającej na wskazaniu wnioskodawcy miejsca lub publikatora, w którym informacja została umieszczona, co w istocie nie stanowi odmowy jej udzielenia.

Jak już zostało wspomniane powyżej w uzasadnieniu niniejszego wyroku i co potwierdzają akta administracyjne sprawy, podmiot zobowiązany nie podjął żadenej czynności w związku ze złożonym wnioskiem skarżącej.

W udzielonej odpowiedzi na skargę podmiot zobowiązany pomija pełen zakres żądania wniosku , który obejmował skan statutu uczelni wraz ze skanem aktów go zmieniających.

Z uwagi zatem na okoliczność, że Rektor […] nie rozpoznał wniosku skarżącej o udostępnienie informacji publicznej we wnioskowanym zakresie, Wojewódzki Sąd Administracyjny – na podstawie art. 149 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku. Podmiot zobowiązany rozpoznając wniosek będzie miał na uwadze, pełen zakres żądania wniosku , który obejmował skan statutu uczelni wraz ze skanem aktów go zmieniających.

Sąd, na podstawie art. 149 § 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł w punkcie drugim sentencji wyroku, że bezczynność, której dopuścił się podmiot zobowiązany miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Rażące naruszenie prawa w rozumieniu przepisu art. 149 p.p.s.a. dotyczyć może w szczególności zawartych w k.p.a. przepisów o terminach załatwienia sprawy administracyjnej. Za rażące naruszenie tych przepisów można zatem uznać ich oczywiste niezastosowanie lub nieprawidłowe zastosowanie. Jednakże w przekonaniu Sądu celem ustalenia, czy naruszenie prawa jest rażące, należy uwzględnić nie tylko proste zestawienie terminów rozpoczęcia postępowania i jego zakończenia, lecz także warunkowane okolicznościami materialnoprawnymi sprawy czynności jakie powinien podjąć organ dążąc do merytorycznego rozstrzygnięcia konkretnej sprawy. Sąd orzekając w tym zakresie miał na uwadze, że wniosek został złożony w dniu […] czerwca 2016r. , a podmiot zobowiązany milczał prawie przez dwa lata i do dnia wydania wyroku nie rozpatrzył wniosku w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Wyrok nie jest prawomocny, Wyższa Szkoła Kultury Społecznej i Medialnej może złożyć skargę kasacyjną. Jednak w związku z tym, że wniosek dotyczy informacji, które w zasadzie albo są dostępne (statut), albo powinny być Biuletynie Informacji Publicznej (dokumentacja pokontrolna), to mamy nadzieję, że trzy rozstrzygnięcia sądu wystarczą do wykonania wniosku.