Z okazji Dnia Edukacji Narodowej oprócz życzeń dla środowiska oświatowego, zwracamy uwagę na kilka problemów związanych z jawnością w szkołach. Przypominamy także, że warto uczyć o prawie – w tym prawie do informacji. Jak uczyć w szkołach o prawie? W dyskusjach wewnątrz Stowarzyszenia zastanawiamy się, co zrobić, aby zwiększyć świadomość prawną społeczeństwa – nam szczególnie…
Wystawa ‘’Dbamy o lepszą codzienność” będzie gościć podczas 10. edycji łódzkiego święta designu od 13 do 23 października. To świetna okazja, by zobaczyć i wypróbować niezwykłe przedmioty zainspirowane filozofią działań strażniczych. Jeśli jesteście stałymi bywalcami naszej strony, zapewne dziwicie się, dlaczego organizacja, która zajmuje się prawem do informacji, tyle miejsca poświęca czajniczkom, szklankom i innym…
Postanowiliśmy przyjrzeć się bliżej kwestii przyznania środków publicznych i ich wydatkowania przez Stowarzyszenie Ruch Kontroli Wyborów – Ruch Kontroli Władzy*. Środki te pochodziły z konkursu Ministra Spraw Zagranicznych „Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej 2016-2018”. Sprawdziliśmy, czy stowarzyszenie, które w założeniu ma pełnić funkcje kontrolne, samo poddaje się społecznej kontroli. Aby dowiedzieć się więcej o działaniach Stowarzyszenia…
W ostatnich dniach zawieszono dziennikarzowi prawo wstępu do Sejmu i uniemożliwiono wejście na obrady Sejmu kobietom zaproszonym przez parlamentarzystów. Jest to niedopuszczalne ograniczenie prawa do informacji. Roczny zakaz wstępu dla dziennikarza Komendant Straży Marszałkowskiej zawiesił dziennikarzowi Pawłowi Dąbrowskiemu na rok (do 20 września 2017 r.) prawo wstępu do budynków i na tereny pozostające w Kancelarii…
Polska opinia publiczna od prawie czterech lat karmiona jest żalami administracji na obywateli. To takie mrugnięcie okiem – „my chcemy być dobrzy, dobrze wam służyć, ale wiecie, są ci obrzydliwcy, którzy zabierają nam czas i nie możemy tego robić”. To ci, którzy ciągle wnioskują o informację. To „ciągle wnioskują” udało się kilka lat temu obalić,…
Wczoraj po raz drugi wznieśliśmy toast za jawność z okazji Międzynarodowego Dnia Prawa do Informacji. To nie był jedyny powód do świętowania, bo 6 września minęła również 15 rocznica uchwalenia ustawy o dostępie do informacji publicznej. Z tej okazji postanowiliśmy porozmawiać o tym, czym ustawa, do wprowadzenia której przyczyniło się również Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich, jest…
Od wielu lat prowadzimy poradnię, do której zgłaszają się po bezpłatną pomoc wszyscy, którym władza nie chce odpowiadać na ich pytania. Czy dużo jest takich osób? Mnóstwo, żeby im skuteczniej pomagać, powiększyliśmy zespół naszej poradni. Pomóż nam ją finansować, to bardzo duże obciążenie dla naszej organizacji, która nie przyjmuje publicznych pieniędzy, aby zachować niezależność. Przyłącz…
W Międzynarodowym Dniu Prawa do Informacji przedstawiamy wyniki badania porównawczego dotyczącego przejrzystości procesu legislacyjnego w 11 krajach Europy. Polska wypada w nim całkiem nieźle, ale najważniejsze sprawy, o których jawność staramy się od lat – kalendarze, księgi wejść i wyjść, notatki i protokoły z posiedzeń – obniżają naszą pozycję. Co jednak cieszy, to że na…
Popularność medialną zyskuje obecnie sprawa Stowarzyszenia Forum Rozwoju Olsztyna, w której udzieliliśmy wsparcia prawnego, dotycząca sporu o udostępnienie zestawienia umów cywilnoprawnych zawieranych przez Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Olsztynie. Stowarzyszenie FRO zwróciło się do spółki z wnioskiem o udostępnienie zestawienia umów cywilnoprawnych zawartych przez podmiot począwszy od 2014 r. Najpierw spółka uznała,…
Pojęcie “nadużywania” prawa do informacji publicznej zyskuje od kilku lat na popularności. Tylko w tym roku sformułowanie to pojawiło się w ok. 40 wyrokach sądów administracyjnych. Nie zawsze formułuje je sąd, ale nawet w tych przypadkach, gdy taki argument podnosił w toku sprawy podmiot zobowiązany, można mówić, że koncepcja przebija się do orzecznictwa, zmuszając sądy…
Przy okazji 15-lecia ustawy o dostępie do informacji publicznej spotkaliśmy się w Warszawie z naszymi wolontariuszkami i wolontariuszami. Odwiedziliśmy miejsca, w których prawo jest stanowione, stosowane i bronione. W końcu rozmawialiśmy o znaczeniu prawa do informacji w kontekście wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Wolontariusze i wolontariuszki pomagają nam w sprawach prawnych, związanych ze stosowaniem ustawy-jubilatki.…
Dostęp do informacji publicznej przysługuje każdemu. Od wnioskodawcy, który może pozostać anonimowy, nie można żądać wykazywania celu, w jakim korzysta z tego prawa. Czy wielokrotnie podkreślane przez nas podstawowe zasady wyrażone w ustawie o dostępie do informacji publicznej dotyczą także dziennikarzy? Okazuje się, że niekoniecznie. WSA i NSA zaczęły odmiennie traktować wnioski składane w trybie…
Przez ponad tydzień mogliście oglądać wystawę przedmiotów powstałych w ramach kampanii „Dbamy o lepszą codzienność” na Wawa Design Festiwal. Była to dla nas okazja do sprawdzenia, jak podobają Wam się lustro, czajniczek, szklanka i klawiatura. Dziękujemy wszystkim, którzy nas odwiedzili, uczestniczyli w warsztatach. Tych, którym spodobały się nasze przedmioty zapraszamy do naszego sklepu. Przez te…
Jednym z największych zagrożeń dla jawności w Polsce jest posługiwanie się przez sądy pojęciem, którego na próżno szukać w ustawie. „Dokument wewnętrzny” wytworzyło orzecznictwo sądowe i tam też próbuje się to pojęcie zdefiniować. To właśnie ono ogranicza dostępność kluczowych informacji w procesie tworzenia prawa (np. ekspertyz w sprawie OFE, czy też korespondencji mailowej osób przygotowujących…
Pod koniec sierpnia Gazeta Wyborcza opisała sprawę mieleckiego pogotowia ratunkowego, w którym lekarze pełnią dyżur nawet przez dziesięć dni. Obsadę lekarską placówki zapewnia zewnętrzna firma – wystąpiliśmy do pogotowia z wnioskiem o informację publiczną w postaci skanu podpisanej z nią umowy. 7 września otrzymaliśmy maila następującej treści: Powiatowa Stacja Pogotowia Ratunkowego Samodzielny Publiczny Zakład w…
15-lecie ustawy o dostępie do informacji publicznej to dobra okazja do zadania pytania, czy można ją winić za obecne problemy z jawnością w Polsce. Często odpowiedzialnością za niekorzystne rozstrzygnięcia sądu obarcza się prawo, uważając je za niesprawiedliwe czy niedoskonałe. To wygodna wymówka, zwłaszcza dla polityków, którzy też lubią zasłaniać się niedoskonałym prawodawstwem i usprawiedliwiać nim…
W związku z Nadzwyczajnym Kongresem Sędziów Polskich, wraz z 11 innymi obywatelskimi organizacjami pozarządowymi, napisaliśmy list wspierający niezależność sędziów Sędziowie też podlegają społecznej kontroli Sędziowie, jako trzecia władza, pełnią szczególną rolę w demokratycznym państwie prawa i powinni być poddani społecznej kontroli w takim samym stopniu jak władza wykonawcza i ustawodawcza. Sieć Obywatelska Watchdog Polska wnioskuje…
Równo 15 lat temu Sejm przyjął ustawę o dostępie do informacji publicznej. Co się przez te lata wokół niej wydarzyło? Czy ma swoich opiekunów, fanów i przeciwników? Czy były jakieś punkty zwrotne w jej rozwoju? Przedstawiamy subiektywny wybór faktów. Kilka słów historii Ustawę przygotowała sejmowa Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących prawa obywateli do…
Z okazji dzisiejszego spotkania z wolontariuszami i wolontariuszkami wspierającymi nasze działania prawne postanowiliśmy pokazać Wam, jak ważną rolę pełnią w naszej pracy. Dzięki nim jesteśmy w stanie sprawniej pomagać i promować ideę państwa otwartego na obywateli. Bardzo dziękujemy! Wolontariusze i wolontariuszki w organizacji są bardzo potrzebni. Nie tylko pomagają przekopać się przez tony korespondencji…
12 organizacji pozarządowych zgłosiło chęć uczestniczenia w posiedzeniu sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka podczas przedstawiania przez Rzecznika Praw Obywatelskich informacji o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela. Chcieliśmy uczestniczyć w dyskusji. Jednak otrzymaliśmy odpowiedź, że obywateli się w niej nie uwzględnia. Na początku tygodnia wysłaliśmy prośbę o zaproszenie nas na Komisję do…
Zapraszamy na Wawa Design Festiwal do warszawskiego Soho Factory, gdzie między 3 a 11 września po raz pierwszy będzie można zobaczyć przedmioty zainspirowane działalnością watchdogów. Planujemy warsztaty, oficjalne otwarcie wystawy oraz przedsprzedaż powstałych przedmiotów. Zapraszamy dużych i małych. W sobotę, 3 września, Marcin Talarek opowie o tym, skąd pomysł na współpracę strażników i projektantów oraz…
Ideą, która przyświecała powstaniu Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska, było zapobieganie korupcji. Stopniowo zaczęliśmy patrzeć na ten problem w kontekście praw człowieka i realizować ideę społeczeństwa otwartego. Dla ilu osób w kraju i zagranicą jest ona na tyle ważna, że są gotowe coś dla niej zrobić? Czy poświęcą czas i pieniądze? To kilka pytań, które warto…
Mamy pierwsze efekty naszej akcji Pośle, udostępnij! A raczej, niestety, brak efektów. Dyrektor biura poselskiego Bogusława Sonika z PO w odpowiedzi na nasz wniosek napisał, że możemy sobie zajrzeć do sprawozdań, które są publikowane na stronach Sejmu. Na takie sprawozdanie musimy poczekać do początku przyszłego roku, ponieważ każdy poseł ma obowiązek przesłać sprawozdanie z działalności…
Na naszych stronach wielokrotnie poruszany był już temat tzw. rejestrów umów cywilnoprawnych. Wydawać by się mogło, że ścieżka interpretacyjna w tym zakresie została już ugruntowana, a po złożeniu wniosku w trybie u.d.i.p. taki wykaz zostanie udostępniony zainteresowanemu bez dodatkowych przeszkód. Okazuje się jednak, że wiele urzędów wciąż nie może się pogodzić z obowiązkiem ujawniania rejestrów…
Czy posłowie są zobowiązani do ujawniania wydatków swoich biur poselskich? To zależy, czy zajrzymy do Konstytucji RP czy do ustawy o dostępie do informacji publicznej. W art. 61 Konstytucji czytamy, iż obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Bez wątpienia posłowie są osobami pełniącymi funkcje publiczne.…
Glosa to krytyczny naukowy komentarz orzeczenia sądowego. Po co podejmować się ich pisania? Aby rozpocząć dyskusję z orzecznictwem, z którym – tak jak w życiu – możemy się zgadzać lub też nie. Warto zwracać uwagę na niedoskonałości niektórych orzeczeń, czy też wskazywać, że doprowadzają do negatywnych skutków. Inne orzeczenia zaś warto pokazywać jako dobre przykłady.…
Przejrzystością działania partii politycznych zajmujemy się już od dobrych kilku lat, dlatego nadszedł czas na podsumowanie. Co udało nam się w tym czasie osiągnąć? Trudno jest jednoznacznie ocenić, czy i jak zmieniał się stosunek partii politycznych do udostępniania informacji. Z całą pewnością można jednak stwierdzić, że do ideału wiele im jeszcze brakuje, a przecież prawo…
Mija właśnie 13 lat od momentu uchwalenia przez turecki parlament ustawy o dostępnie do informacji publicznej. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że prawo do informacji w Turcji ma się dobrze, gwarantuje je Konstytucja i dedykowana mu ustawa, a jego realizacji pilnuje specjalna instytucja. Ale czy dzięki temu obywatele mają swobodny dostęp do dokumentów…
Orzecznictwo sądów pełni ważną rolę w realnym kształtowaniu przepisów prawa. Choć sądy nie muszą orzekać na podstawie wydanych już wyroków, to jednak niejednokrotnie to robią. Na pewno zaś często do orzeczeń sądowych odwołują się ci, którzy z prawa korzystają. Dlatego podjęliśmy się wywołania dyskusji o orzecznictwie. Bardzo istotnym aspektem naszej działalności jest pokazywanie rządzącym i…
W styczniu 2016 roku napisaliśmy Wam, że w tym roku kończymy z grantami, jako głównym źródłem finansowania. Od tej pory stopniowo i konsekwentnie przestawiamy się na inny sposób funkcjonowania. W kwietniu wyznaczyliśmy sobie plan zbierania pieniędzy na naszą działalność. Z naszych wyliczeń wynikało, że nawet za pożyczone pieniądze, w swoim postanowieniu niebrania pieniędzy na nowe…