na stronie:
Dokumentacja

Krajowy Plan Odbudowy szansą na jawność wydatków?

W zaprezentowanym do konsultacji Krajowym Planie Odbudowy (KPO) jednym z szeroko opisanych komponentów była transformacja cyfrowa. Jej głównym założeniem jest zwiększenie skali zastosowań rozwiązań cyfrowych w sektorze publicznym, gospodarce i społeczeństwie. Wśród szczegółowych rozwiązań zaproponowano wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur – platformy za pośrednictwem której będzie można wystawiać i przechowywać faktury. Widzimy w nim szansę na…

Dokumentacja

Ile zrobi władza, by ukryć swoje nadużycia?

Jeśli szukać sprawy, która stanowi kwintesencję niszczenia systemu ochrony naszych praw, to jest to sprawa karna, którą polskie państwo próbuje wytoczyć sędziemu Igorowi Tulei. Władza sądownicza nie jest lubiana przez inne władze. Ma bowiem ogromną siłę w państwie. Choć nie jest wybierana przez obywatelki i obywateli, jest w stanie stanąć na straży ich praw. Tym…

Dokumentacja

Rozwiń swoje lokalne działania watchdogowe

22 kwietnia o godz. 11 odbędzie się webinarium programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny na temat działań strażniczych. Osoby uczestniczące w webinarium będą mogły się później zapisać na indywidualne konsultacje. Jeśli działasz w organizacji społecznej i sprawdzasz władzę, to być może świetny punkt wyjścia dla Ciebie do wzmocnienia Twojej organizacji, Twoich działań i Twojej wiedzy.…

Dokumentacja

Państwo wie o Tobie więcej, niż Ty o Państwie

Kiedy czytasz Konstytucję, to widzisz jak wielką masz władzę. Z jednej strony to Ty jesteś suwerenem – źródłem władzy (art. 4). Ty możesz do korzystać z praw i wolności (art. 30-86), będąc ograniczonym jedynie prawami i wolnościami innych osób lub wypełniając swoje obowiązki. Organy Państwa nie mogą zrobić niczego, do czego nie miałyby właściwie przyjętej…

Dokumentacja

U nas radni nie głosują SMS-ami -rozmowa z Przewodniczącym rady gminy Komprachcice

Krzysztof Szopa to z zamiłowania społecznik i zapewne dlatego został radnym gminy Komprachcice, a potem jej przewodniczącym w, jak mówi, pełnej niespodzianek kadencji. Prywatnie jest miłośnikiem starych 8-bitowych komputerów i nowych technologii, a także fanem powieści sci-fi i planszówek. Martyna Bójko: Słyszałam o gminach, w których sesje odbywają się w ten sposób, że radni wrzucają…

Dokumentacja

Oświadczenie organizacji społecznych w sprawie przejęcia urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich przez większość sejmową

Jako przedstawiciele organizacji społecznych sprzeciwiamy się wrogiemu przejęciu urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich przez rządzącą większość parlamentarną. Nie akceptujemy de facto rozstrzygania o naszych prawach i wolnościach przez politycznie zależny trybunał Julii Przyłębskiej, lekceważenia w jego pracach podstawowych zasad rzetelnego procesu, w tym kwestii niezależności i bezstronności sędziów. Przyjęty wczoraj przez trybunał pogląd stanowi kolejny przykład…

Dokumentacja

List poparcia dla dra Pawła Grzesiowskiego

Sieć Obywatelska Watchdog Polska podpisała się pod listem organizacji społecznych do Naczelnej Rady Lekarskiej w sprawie doktora Pawła Grzesiowskiego, wobec którego Rada ma wszcząć postępowanie z wniosku pełniącego obowiązki Głównego Inspektora Sanitarnego. Doktor Paweł Grzesiowski to lekarz i ekspert w zakresie profilaktyki zakażeń szpitalnych oraz szczepień ochronnych. Od 2020 roku jest również ekspertem Naczelnej Izby…

Dokumentacja

Polacy, nic się nie stało, przecież wybieramy Wam Rzecznika

9 września 2020 roku upłynęła kadencja Rzecznika Praw Obywatelskich, Adama Bodnara. Rzeczpospolita, gdyby miała odpowiedzialną władzę, powinna się na to przygotowywać najpóźniej do 10 sierpnia. Niestety jedynym środowiskiem, które te przygotowania rozpoczęło, byli sami obywatele i obywatelki zgłaszający społeczną kandydatkę dzięki wsparciu partii opozycyjnych. Spotkaliśmy się jednak z asymetrią siły. My obywatele i obywatelki możemy…

Dokumentacja

Jawne spółki komunalne?

Wywożą śmieci, dostarczają wodę, prąd, zapewniają transport. Spółki komunalne towarzyszą nam na każdym kroku, zwłaszcza w mieście. Zwykle zauważamy ich obecność, gdy coś przestaje działać. Czy możemy, jako mieszkańcy, zajrzeć za drzwi takiej spółki, zobaczyć, jak funkcjonuje i czy dobrze wywiązuje się ze swoich obowiązków? My postanowiliśmy to sprawdzić! Kilka słów o spółkach komunalnych Spółki…

Dokumentacja

Jak korzystać z prawa do informacji w szkole? Czyli o czym rozmawialiśmy w czasie webinarium “Lekcja jawności”

Prowadzone przez nas webinarium odbyło się 25 marca. Miało ono charakter interaktywny – uczestnicy mogli na czacie zadawać pytania. Dzięki temu mogliśmy nie tylko przedstawić ogólne założenia dotyczące dostępu do informacji, jego normatywne podstawy i międzynarodowe źródła – lecz także na bieżąco odnosić się do pytań zadawanych przed uczestników, których nurtowało m.in: czy dane kandydatów…

Dokumentacja

Rzecznik Praw Dziecka – rzecznikiem jawności!

Mikołaj Pawlak: „(…) uprzejmie informuję, że w związku ze zgłoszeniem sprawy nieprowadzenia przez szkoły Biuletynu Informacji Publicznej oraz utrudnionego dostępu do statutu szkoły, Rzecznik Praw Dziecka skierował wystąpienie generalne do Ministra Edukacji i Nauki (…). Minister Edukacji i Nauki poinformował, wystąpi do wszystkich kuratorów oświaty z wnioskiem o uznanie powyższego zagadnienia za kluczowe w kontekście prowadzonych…

Dokumentacja

Koalicja Tajności – POPiSowa ława oskarżonych

W Trybunale Konstytucyjnym czeka wniosek I Prezes Sądu Najwyższego Małgorzaty Manowskiej i skarga konstytucyjna, poparta przez Zbigniewa Ziobrę, jako Prokuratora Generalnego. Dotyczą m. n. konstytucyjności artykułu 23 ustawy o dostępie do informacji publicznej. To sankcja karna za celowe nieudostępnianie informacji. Odpowiedzialność karna za utrudnianie i nieudostępnienia informacji publicznej może być uznawana za przesadę, ale z…

Dokumentacja

Sesje online- czy gwarantują jawność?

W związku z trwającą od blisko roku pandemią, na całym świecie wprowadzane są różne rozwiązania prowadzące do ograniczania kontaktów międzyludzkich, których celem jest zapobieganie rozprzestrzenianiu się koronawirusa SARS-CoV-2. O ile sam cel wspomnianych regulacji należałoby uznać za słuszny, to z pewnością niepokojący jest fakt, że często prowadzą one do nadmiernej ingerencji w prawa podmiotowe przysługujące…

Dokumentacja

Białoruś – rok prześladowań

Według danych Freedom House poziom wolności w Białorusi wynosi 11 punktów na 100. Plasuje ją to na równi z Uzbekistanem, Jemenem czy Strefą Gazy, tyle że w tych dwóch ostatnich miejscach trwa wojna. Praworządność jest oceniana na 2 punkty z 40, a prawa obywatelskie na 9 punktów z 60. Niezależność i niezawisłość sądów ma ocenę…

Dokumentacja

Nie pozwólmy ograniczyć dostępu do informacji!

62 organizacje społeczne podpisały się pod petycją do Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego w sprawie wycofania jej wniosku do Trybunału Konstytucyjnego. Wniosek dotyczy zbadania zgodności z Konstytucją niektórych przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jeśli Trybunał Konstytucyjny uzna wymienione przepisy ustawy za niekonstytucyjne, w praktyce – prawdopodobnie – nie dowiemy się o tym, o czym…

Dokumentacja

Petycja do Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego w sprawie jej wniosku do Trybunału Konstytucyjnego

Już 62 organizacje społeczne podpisały się pod petycją do Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego w sprawie wycofania jej wniosku do Trybunału Konstytucyjnego. Wniosek dotyczy zbadania zgodności z Konstytucją niektórych przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jeśli Trybunał Konstytucyjny uzna wymienione przepisy ustawy za niekonstytucyjne, obywatele stracą dostęp do informacji.  Treść petycji poniżej.

Dokumentacja

Czekamy na Wiosnę od półtora roku

Właśnie przesłaliśmy do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez członków Zarządu Krajowego Partii Wiosna Roberta Biedronia. Chodzi o czyn wskazany w art. 23 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, czyli nieudostępnienie informacji publicznej mimo ciążącego na podmiocie obowiązku. Dlaczego sięgamy po tak radykalny środek? Ponieważ partia skutecznie uniemożliwia…

Dokumentacja

Lekcja jawności, czyli prawo do informacji w szkole

Chcecie zapytać szkołę o jakąś sprawę związaną z jej działalnością i nie wiecie jak to zrobić? A może już zdarzyło Wam się pytać i odesłano Was z kwitkiem? Jeśli tak, to nie jesteście sami. Do naszej poradni prawnej trafiają zarówno uczniowie, rodzice, jak i nauczyciele, którzy bezskutecznie usiłują uzyskać od dyrekcji szkoły informacje – np.…

Dokumentacja

Mamy termin sprawy karnej z Fundacją Tadeusza Rydzyka!

Aktualizacja: 9 kwietnia 2021 r.  sąd nie otworzył przewodu sądowego, to znaczy nie został odczytany akt oskarżenia, natomiast zajmowaliśmy się kwestiami formalnymi – sąd rozpoznawał wnioski złożone przez obronę i przez prokuraturę o skierowanie sprawy na posiedzenie celem umorzenia. Jeżeli sąd uwzględniłby te wnioski, to na takim posiedzeniu sprawa mogła zostać umorzona i zakończona. Teoretycznie…

Dokumentacja

Rok pandemii i pytań

20 marca mija rocznica tego, co miało być kilkutygodniowym “lockdownem”, krótkotrwałym zaburzeniem naszego codziennego życia. Okazało się jednak, że pandemia koronawirusa zostaje z nami na dłużej, a rządzący muszą sobie z nią radzić. Śledziliśmy te działania na każdym kroku i zadawaliśmy im pytania.  Już w kwietniu ubiegłego roku raportowaliśmy o naszych działaniach, związanych z pandemią…

Dokumentacja

Drugie czytanie projektu ustawy zamykającej jawność teczek prokuratorskich

15 marca o 15.00 sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka zajmuje się drugim czytaniem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druki nr 867 i 867-A). Oto jakie uwagi do tej ustawy przedstawiono w opiniach do niej zgłoszonych. Te podzielamy.   Ustawa wdraża przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/541…

Dokumentacja

Dwa wyroki – dwa światy?

Dwa dni temu opisywaliśmy naszą sprawę dotyczącą przedwyborczej wypowiedzi premiera na temat rzekomego opanowania epidemii, które miało pozwolić bezpiecznie iść do urn. Zapytaliśmy wówczas, jakie analizy czy opinie skłoniły premiera do uznania, że sytuacja epidemiczna jest opanowana. Poprosiliśmy o udostępnienie tych analiz. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów w odpowiedzi poinformowała, że przedmiot wniosku nie stanowi informacji…

Dokumentacja

Nie będzie jawności w doświadczeniach na zwierzętach

Składając opinię do projektów ustaw, zawsze liczymy, że projektodawcy pochylą się nad nimi i uwzględnią zgłaszane przez nas uwagi i propozycje, a finalny projekt ustawy będzie lepszy od pierwotnego. Niestety nie zawsze tak się dzieje. Przedstawiając w sierpniu 2020 roku wraz z Fundacją na Rzecz Prawnej Ochrony Zwierząt i Kontroli Obywatelskiej „Lex Nova” opinię do…

Dokumentacja

Organizacje żądają jawności od Europejskiego Banku Inwestycyjnego

Ponad 50 organizacji pozarządowych, w tym Sieć Obywatelska Watchdog Polska, domaga się zwiększenia zaangażowania publicznego i wdrożenia polityki transparentności przez Europejski Bank Inwestycyjny. Czym jest EBI? Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) powstał w 1953 roku na podstawie Traktatów Rzymskich. Właścicielami banku są państwa członkowskie Unii Europejskiej. Bank pozyskuje środki finansowe na rynkach kapitałowych i udziela kredytów…

Dokumentacja

Czas leci, a LOT dalej nie odpowiada

26 października 2018 roku złożyliśmy do spółki LOT prosty wniosek o udostępnienie informacji publicznej – wysokości wynagrodzeń, nagród i premii wypłaconych w latach 2016-2018 poszczególnym członkom Zarządu. W sprawie sąd administracyjny wymierzył już spółce dwie grzywny, a 2 lutego tego roku Naczelny Sąd Administracyjny przyznał rację Stowarzyszeniu i oddalił skargę kasacyjną LOT-u. Na rozpoznanie w…

Dokumentacja

Epidemia w odwrocie – skąd premier to wiedział?

Cieszę się, że coraz mniej obawiamy się tego wirusa. To jest dobre podejście, bo on jest w odwrocie […] sytuacja epidemiczna jest opanowana. Jest coraz mniej zachorowań, dlatego wszystkich zapraszam: śmiało idźcie do urn wyborczych 12 lipca. Słowa premiera Mateusza Morawieckiego, wypowiedziane w czasie kampanii wyborczej przed drugą turą wyborów Prezydenta RP, odbiły się w…

Dokumentacja

Nasz wkład w raport Komisji Europejskiej o praworządności

Komisja Europejska już po raz drugi przygotowuje raport na temat praworządności w krajach członkowskich UE. To nowy instrument, który ma tę praworządność wspierać, w porę diagnozując niepokojące zjawiska. Czas pokaże, czy spełni swoją rolę. Każdemu krajowi UE poświęcony jest jeden rozdział raportu, w którym analizuje się następujące obszary: wymiar sprawiedliwości, mechanizmy antykorupcyjne, pluralizm w mediach…

Dokumentacja

Czy wydawanie prasy, to biznes jak każdy inny?

W piątek 5 marca Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył decyzję Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie przejęcia przez PKN Orlen wydawnictwa Polska Press. Poza uchyleniem decyzji, rzecznik domaga się także wstrzymania jej wykonania do czasu rozstrzygnięcia sprawy. Wcześniej, jako jedna z kilku organizacji pozarządowych, zwróciliśmy się w tej sprawie do RPO z prośbą o…

Dokumentacja

Co okaże się tajemnicą dyplomatyczną?

Historia z tajemnicą dyplomatyczną, którą właśnie wprowadzono po 10 latach prób, jest dla nas cennym doświadczeniem. Wcześniej dwukrotnie starano się przeforsować to rozwiązanie – w 2011r. (tzw. poprawka Rockiego) i w 2014 r. (projekt zmian w ustawie zaproponowany przez MSZ). Za każdym razem definicja tajemnicy była tak sformułowana, by można było za nią uznać dowolną…

Dokumentacja

Kto tu kogo kontroluje?

W lutym ruszyła zbiórka podpisów pod petycją w sprawie zakazu rozpoznawania twarzy. To europejska inicjatywa obywatelska, przygotowana przez organizacje społeczne z krajów UE (m.in. Panoptykon) będąca odpowiedzią na coraz częstsze praktyki inwigilacji biometrycznej. Są takie prawa i wolności człowieka, które się wzajemnie uzupełniają. Tak jest na przykład z wolnością informacji i wolnością słowa, o których…