Niewątpliwie w obszarze praw człowieka w Rosji uwaga świata skupiona jest teraz na sprawie Aleksieja Nawalnego, jednakże u naszego wschodniego sąsiada obserwujemy obecnie systemowe „dokręcanie śruby” w obszarze praw i wolności człowieka, a liczne naruszenia praw człowieka są na porządku dziennym. Niektórzy nawet twierdzą, że przełom 2020 i 2021 roku to nowy etap rosyjskiego autorytaryzmu,…
Przed majowymi wyborami (które się ostatecznie nie odbyły) Poczta Polska zwróciła się do gmin o przekazanie jej danych ze spisu wyborców, choć nie miała do tego podstawy prawnej. Niestety Prezes UODO nie był zainteresowany wszczęciem postępowania w sprawie naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych przez Pocztę Polską. Wszystko wskazuje jednak na to, że będzie musiał.…
W maju 2020 r. w mediach pojawiła się informacja o nagrodach przyznawanych w Senacie. Marszałkowi Grodzkiemu zarzucano, że sowicie wynagradza współpracowników, gdy wokół panuje pandemia. Wysłaliśmy wówczas wnioski o informacje do Kancelarii Sejmu i Senatu, pytając o przyznane nagrody – Nagrody w Senacie RP, nagrody w Sejmie RP. Chcieliśmy poznać łączną wysokość nagród w poszczególnych…
24 lutego 2021 roku gruchnęła informacja o tym, że Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego – sędzia Małgorzata Manowska – złożyła wniosek do Trybunału Konstytucyjnego dotyczący stwierdzenia niezgodności z Konstytucją szeregu przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nie minęły dwa miesiące 2021 roku, a to już czwarty sygnał o próbie ograniczenia jawności. Co się dzieje?! Niewątpliwie…
Zapraszamy mieszkańców małych miejscowości na kurs online, który pozwoli poszerzyć wiedzę na temat funkcjonowania gminy. Szczególnie zachęcamy do udziału: radnych/radne, sołtysów/sołtyski, aktywnych obywateli/obywatelki z małych gmin (wiejskie, miejsko-wiejskie). Kurs rozpocznie się 20 marca. To będzie intensywne 3 – miesięczne szkolenie w trybie online, składające się z trzech spotkań w miesiącu (zwykle wieczorami w czwartki). Postaramy…
Ograniczenie dostępu do informacji o działaniach prokuratury i polityce zagranicznej W trakcie najbliższego posiedzenia (24 i 25 lutego 2021) Sejm zajmie się dwoma pomysłami na ograniczenia w dostępie do informacji publicznych. Jeden kryje się w ustawie o służbie zagranicznej, która właśnie wróciła z negatywną opinią z Senatu. Wprowadzane w tej ustawie (art. 7 pkt 12)…
Gdy w maju 2020 r. nie odbyły się planowane przez rząd wybory, powstał problem, kto Poczcie Polskiej S.A. i Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych S.A. zwróci koszty poniesione w związku z ich przygotowaniem. Nie istniał przecież przepis pozwalający na taki zwrot. A skoro nie istniał, to postanowiono … go stworzyć. Dlatego też ustawą z 14 sierpnia…
Lasy zajmują ponad jedną czwartą powierzchni Polski. Należą do nas wszystkich – to nasze wspólne dziedzictwo. W dobie katastrofy klimatycznej chroni ono nas przed negatywnymi skutkami zmian klimatu: suszą, powodziami czy upałami. Lasami zarządza instytucja Państwowe Gospodarstwo Leśne – Lasy Państwowe. Obowiązujące prawo gwarantuje obywatelkom i obywatelom dostęp do informacji o środowisku, udział w decyzjach…
WSA w Warszawie odmówił dopuszczenia Sieci Watchdog do udziału w postępowaniu dotyczącym informacji publicznej. Jak to wpływa na naszą działalność i dlaczego w ogóle zabiegamy o udział w postępowaniach? Jedną z form wspierania jawności, z jakich korzysta nasze Stowarzyszenie, jest przystępowanie jako uczestnik do postępowań sądowych, które uważamy za ważne. Robimy to, gdy wierzymy, że…
Zapytaliśmy Kancelarię Prezesa Rady Ministrów i Ministerstwo Zdrowia o podstawy wprowadzenia narodowej kwarantanny i informacje o Radzie Medycznej, która miała być organem pomocniczym Premiera. Zamiast informacji, dostaliśmy prezentację różnych sposobów informowania nas o… braku informacji. Wygrywamy z epidemią i wprowadzamy Narodową Kwarantannę Pamiętacie jeszcze narodową kwarantannę? Nieco ponad dwa tygodnie po tym jak premier Mateusz…
Przez cały 2021 rok Sieć Obywatelska Watchdog Polska będzie zajmować się tematem „dokumentu wewnętrznego” w procesie tworzenia prawa. Chcemy pokazać jak pojawienie się tego „wytrychu” przydatnego w ukrywaniu istotnych informacji przez władzę zaszkodziło rządom prawa. “Dokument wewnętrzny” czyli jaki? Na to najtrudniej odpowiedzieć. Czasem urzędy twierdzą, że są to maile, w których konkretne osoby proponują…
Próby ograniczania dostępu do dokumentów dotyczących polskiej polityki międzynarodowej znane są nam od lat. Można powiedzieć, że zmiany ustawy o dostępie do informacji publicznej w 2011 roku, które właśnie taką wrzutkę zawierały, stały się dla nas najważniejszym doświadczeniem formacyjnym. Pokazały nam one, jak politycy ogrywają obywateli, zasłaniając się ochroną dobra wspólnego. W 2014 roku podjęto…
Ciężko Wam czasem powstrzymać emocje pod wpływem wieści dochodzących ze świata polityki? Macie ochotę w coś kopnąć? Czymś rzucić? W coś uderzyć? A może dławicie złość w sobie i psujecie sobie zdrowie? Mamy dla Was alternatywę. Nic tak nie pomaga, jak działanie. Wtedy, zamiast bezproduktywnej i niszczącej złości, pojawia się nadzieja i zaczyna się dziać…
Nie złość się na darmo. Przekaż nam 1%. Zrobimy, co trzeba. Zeszły rok był wyjątkowo trudny dla nas wszystkich z powodu pandemii. Niestety także politycy i osoby publiczne swoimi nieprzemyślanymi decyzjami i wypowiedziami wystawiały nasze nerwy na próbę. Być może niejednokrotnie miałaś/miałeś ochotę rzucić w monitor komputera bądź telewizor czymś ciężkim, słysząc o kosztach wyborów,…
Fundacja Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris wysłała do Prezydenta Miasta Poznania wniosek o informację publiczną. Chce poznać nazwiska nauczycieli, którzy wzięli udział w szkoleniach antydyskryminacyjnych. Urząd oraz jedno ze stowarzyszeń, które prowadziło takie szkolenia, odmawiają. Twierdzą, że chronią w ten sposób dane osobowe nauczycielek i nauczycieli. Czy mają rację? Ordo Iuris prosi…
10 lutego 2021 roku Zarząd Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska podpisał stanowisko organizacji społecznych dotyczące opłaty medialnej. Dlaczego uznaliśmy protestowanie za stosowne? Głównie z powodu mało wiarygodnego odwoływania się do kwestii pandemii COVID-19 oraz braku rzetelnej informacji i zachowania procedur przy tworzeniu projektu. To zaś, wzmocnione doświadczeniem i wiedzą, jak przebiegają procesy zabierania gwarancji demokratycznych na…
Nie ma prawa do informacji, kiedy ogranicza się jej rozpowszechnianie. Dlatego wyrażamy naszą solidarność z dziennikarzami i dziennikarkami, których działalność może zostać znacząco ograniczona na skutek wprowadzenia tzw. podatku medialnego. Nasza misja jest zbieżna z tą, którą realizują media. Pełnią one istotną rolę w kontrolowaniu władz publicznych, pozyskują informacje o tym jak politycy i urzędnicy…
Liczba użytkowników zablokowanych na miejskim Facebooku to informacja publiczna – orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, który w uzasadnieniu wyroku wypowiedział się również na temat samej praktyki blokowania komentarzy przez urząd. Przypomniał, że wolność wypowiedzi mieszkańców na temat działań władz to podstawa demokratycznego państwa. Media społecznościowe są coraz chętniej wykorzystywane przez gminy do informowania mieszkańców…
Zachęcamy do pobierania i rozpowszechniania naszych grafik 1%. Autorzy – Jacek Pawlak, Tomek Jarosz, Jane Stoykov Facebook zdjęcie w tle 820×312 Julia Przyłębska Tadeusz Rydzyk Jacek Sasin Przemysław Czarnek Jacek Kurski Mateusz Morawiecki Facebook pion, 800×1000 Julia Przyłębska Tadeusz Rydzyk Jacek Sasin Przemysław Czarnek Jacek Kurski Mateusz Morawiecki Facebook poziom, 1200×900 Julia Przyłębska Tadeusz Rydzyk…
Co proponuje projekt ustawy o ochronie wolności słowa? Pierwsze skojarzenia to czasy świetności Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, czyli PRL. Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało wczoraj tekst długo zapowiadanej ustawy o ochronie wolności słowa w internetowych serwisach społecznościowych [LINK]. Już pojawiły się pierwsze analizy poszczególnych zapisów [LINK], a lada moment przeczytamy kolejne. Proponuję jednak, by…
Polska obraduje zdalnie, a z mniejszych i większych miejscowości docierają do nas sygnały o różnych wątpliwościach czy nieprawidłowościach. Z jednej strony takie sesje to wygodne i bezpieczne rozwiązanie – nie trzeba pędzić do urzędu, zakładać maseczek, tylko w zaciszu domowym zadumać się nad sprawami gminy czy miasta. Jako mieszkańcy gminy (swojej lub dowolnej w Polsce)…
Pod koniec 2019 r. w mediach pojawiła się informacja, że Gdańsk podpisał umowę na zaprojektowanie i budowę parkingów kubaturowych z 40-letnią koncesją. Zarówno radnym jak i mieszkańcom nie chciano udostępnić jej w całości, tłumacząc, że na przeszkodzie do ujawnienia m.in zapisów dot. wypowiedzenia tej umowy stoi tajemnica przedsiębiorstwa. To, ile pism trzeba było wymienić, by…
Jest takie angielskie słowo „accountability”. Dotyczy sfery publicznej i tego, jak rządzą rządzący. Nigdy nie dawało się go dobrze przetłumaczyć na język polski. Bo wprost tłumaczone – jako „rozliczalność” – brzmiało zbyt obcesowo. Obchodzono tę niezręczność słowem „odpowiedzialność”. Ale ono jest z kolei za delikatne. Chodzi bowiem bardziej o to, że rządzący, decydenci, każdy, kto…
Mamy kolejny dowód na to, że warto prowadzić sprawy sądowe. Raptem kilka dni po podpisaniu przez Prezydenta Szczecina umowy sponsorskiej społeczeństwo poznało kwotę, o jaką wzbogaci się budżet gminy przez to, że sala widowisko-sportowa będzie „Netto Areną”. Szczecińska Gazeta Wyborcza napisała, że „nikt już nie robi tajemnic”. Przez ostatnie trzy lata (gdy obowiązywała poprzednia umowa)…
Codziennie sprawdzamy, jak działają publiczne instytucje. W 2020 roku wysłaliśmy łącznie 9528 wniosków o informację publiczną m.in. do ministerstw, kancelarii Premiera, kancelarii Sejmu, gmin, szpitali, partii politycznych, spółek komunalnych, nadleśnictw instytucji kultury. 373 spośród nich to wnioski do pojedynczych instytucji. Wysyłaliśmy je, ilekroć w przestrzeni publicznej pojawiał się ważny temat wymagający wyjaśnienia czy dostarczenia danych…
14 stycznia 2021 r., przed decydującym głosowaniem (26 stycznia 2021) w Komisji Rybołówstwa Parlamentu Europejskiego, 72 organizacje społeczne z UE i całego świata zaapelowały do eurodeputowanych o większą transparentność w kontroli połowów i egzekwowaniu przepisów. W liście skierowanym do wszystkich europosłów sygnatariusze ostrzegają, że brak przejrzystości we wdrażaniu rozporządzenia UE w sprawie kontroli rybołówstwa oznacza,…
Ministerstwo Edukacji i Nauki w listopadzie 2020 r. ogłosiło, że przekaże 1,75 mln zł na tłumaczenie na angielski Powszechnej encyklopedii filozofii powstałej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. Zapytaliśmy o szczegóły tego projektu. To nie spotkało się z aprobatą KUL-u, który poinformował nas, że wniosek o subwencję to dokument prywatny i udostępnienie go godziłoby…
Doświadczenia na zwierzętach to temat, który budzi skrajne emocje w opinii publicznej. Niewiele osób wie, że w Polsce powołane zostały organy, które mają czuwać nad ochroną zwierząt wykorzystywanych w takich doświadczeniach. Być może dlatego, że same bronią się one przed transparentnością swoich działań. Organami, o których mowa, są lokalne komisje etyczne ds. doświadczeń na zwierzętach…
Na początku 2020 roku napisaliśmy, że zamierzamy poświęcić więcej czasu na planowanie i pilnowanie rezultatów naszej pracy. Pandemia wywróciła nasze plany do góry nogami, ale czy udałoby się nam je zrealizować, nawet gdyby 2020 był spokojnym rokiem? Nie wiemy. Trudno jest zmierzyć rezultaty działań takich, jak nasze. Bo jak sprawdzić, czy jesteśmy skuteczni w promowaniu…
1 stycznia 2020 roku pisaliśmy – „Rok, który nas czeka, jest zawsze trochę inny niż spodziewamy się na początku. Kształtują go wydarzenia i możliwości. Nasze plany często są zbyt wielkie w stosunku do tych 365 dni (choć w nadchodzącym roku 366!). Zawsze jednak ich główne założenia udaje się wykonać.” Ten rok był jednak zupełnie inny,…