Mimo wygranych w sądzie z TVP, nadal nie otrzymaliśmy odpowiedzi na nasze wnioski w aż pięciu sprawach. Czy doczekamy się w końcu informacji? Czy telewizja publiczna dalej będzie kpić z dostępu do informacji publicznej? Czy dowiemy się tego w następnym odcinku naszych zmagań? [uwaga, spoiler]

Jeśli TVP szuka tematu na ciekawy, wieloodcinkowy serial dokumentalny z nutą suspensu i walorem edukacyjnym, to możemy oddać pewien pomysł za darmo, po starej znajomości. Bohaterowie to z jednej strony zespół organizacji stojącej na straży prawa do informacji publicznej, z drugiej pewna telewizja publiczna, której z jawnością najwyraźniej nie po drodze. Wszystkie podobieństwa do prawdziwych sytuacji, organizacji i osób nie są przypadkowe.

Przypomnijmy historię naszych 5 wniosków.

Odcinek 1

Kto ogląda TVP? Pytamy o raport oglądalności 

Cofnijmy się do grudnia 2017 r. Prezes TVP Jacek Kurski, w interesującym wywiadzie dla Dziennik.pl (Prezes TVP Jacek Kurski: Jesteśmy bliżsi prawdy niż tamci) mówił między innym o finansowaniu mediów publicznych, pluralizmie i obiektywizmie, nas szczególnie zainteresowała część, w której mówił o oglądalności TVP:

Wszystkim spada. A nam nie spada.

Wam spada najbardziej.
Wcale nie. Nam nie spada

Na jakiej podstawie pan tak sądzi?
Na podstawie własnych obserwacji i badań podmiotu, który ma prawie pół miliona widzów w 180 tys. gospodarstw domowych.

Myśli pan o Netii, która sama przyznaje, że ich badanie nie jest telemetrią.
Oczywiście, że nie jest, ale to jednak big data i pokazuje oglądalność szacunkową – która się zasadniczo różni od tego, co prezentuje Nielsen. Niedługo będziemy dysponować tymi danymi w formie przetworzonej, z naukowo-socjologicznym stemplem pod ekstrapolowanymi wynikami. 

Nie bylibyśmy sobą, gdybyśmy nie zapytali o te badania. Nasz mailowy wniosek z pytaniem o raport oglądalności z roku 2016 i 2017 r. trafił do TVP 22 grudnia 2017 r.  Nie otrzymaliśmy odpowiedzi przez prawie 4 miesiące, ponowiliśmy wniosek listem poleconym 16 kwietnia 2018 r. Telewizja odpowiedziała decyzją odmowną, lakonicznie powołując się na ,,tajemnicę przedsiębiorstwa”.  Złożyliśmy zatem skargę na decyzję, przekonując m.in., że TVP nie może nazywać każdej informacji “tajemnicą przedsiębiorcy”, bez wykazania spełnienia ustawowych przesłanek. 

Model jawność niewdrożony

W odpowiedzi na naszą skargę, telewizja podaje jeszcze jeden ciekawy argument. ,,Telewizji Polskiej dostarczane są dane, o które wnosił skarżący, w formie dostępu do stosownej aplikacji, możliwej do wyświetlania za pośrednictwem przeglądarki internetowej. W ten sposób możliwe będzie odczytanie danych przez upoważnionych pracowników TVP. Natomiast rozpowszechnienie stosownych informacji publicznie (o ile TVP nie uznałoby ich za tajemnicę przedsiębiorstwa), możliwe byłoby wyłącznie za pośrednictwem tejże aplikacji, również w formie przeczytania odpowiednich informacji na ekranie komputera lub wyświetlenie w inny sposób, pod warunkiem jednak iż TVP zaimplementowałaby odpowiedni Model (…). TVP nie zaimplementowała jednak tego Modelu, co czyni całkowicie niemożliwym przekazanie żądanych informacji Skarżącemu. Dokonanie implementacji Modelu spowodowałoby konieczność wydatkowania dodatkowych środków przez TVP, co chwili obecnej nie jest niezbędne do prowadzenia działalności przez spółkę”. Zatem, nie dowiemy się więcej, także przez złośliwą i drogą technologię.

TVP zdradza dodatkowo pewną ciekawostkę ,,należy podkreślić, że TVP S.A. zawarła przedmiotową umowę w celu poprawy jakości programów emitowanych na żywo, tak, aby wyniki przekazywane w wyniku jej realizacji umożliwiły TVP konkurowanie na rynku z innymi stacjami telewizyjnymi”.

Sąd: ,,decyzja nie odpowiada standardom”

Argumenty TVP, przemawiające za tym, by raporty oglądalności TVP pozostały tajemnicą, nie przekonały Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. W wyroku o syg. II SA/Wa 1304/18 z 16 stycznia 2019 r. sąd uchylił decyzję telewizji, zobowiązał ją również do zwrócenia nam 200 zł kosztów postępowania sądowego. Sąd przychylił się do naszej opinii, że telewizja niewłaściwie odniosła się do definicji tajemnicy przedsiębiorstwa, nie zbadała, czy żądana informacja mieści się w jej ramach, ani nie wykazała przesłanek, wykazujących, że tak jest. Co więcej, sąd interpretując zdanie z odpowiedzi na naszą skargę ,,TVP nie zaimplementowała jednak tego Modelu”, w uzasadnieniu wyroku pisze, ,,w ocenie Sądu rodzi się pytanie, czy żądana przez Stowarzyszenie informacja w ogóle istnieje i mogła zostać udostępniona”. Wyrok jest prawomocny. Telewizja zwróciła nam koszty, nie podjęła jednak żadnych dalszych kroków. Wobec czego skierowaliśmy skargę na bezczynność. 

Odcinek 2

Ekipa TVP jedzie na Mundial

Kolejna wygrana sprawa, po której TVP postanowiło milczeć, dotyczyła wyjazdu delegacji TVP na zeszłoroczny Mundial w Rosji. O naszym wniosku pisaliśmy w artykule ,,Piłka jest okrągła, bramki są dwie, a koszt delegacji TVP na Mundial wyniósł…”  Pytaliśmy o skład delegacji i koszt wyjazdu. Według doniesień medialnych na wyjazd do Rosji TVP akredytowała ponad 150 osób. W odpowiedzi TVP najpierw przesłała nam listę 28 nazwisk oraz poinformowała nas, co zaskakujące, że na dwa tygodnie przed wyjazdem, nie zna jego kosztów. W kolejnym wniosku szczegółowiej zapytaliśmy o faktury i wszystkie umowy związane z wyjazdem i powoływaliśmy się na wypowiedź dyrektora TVP Sport dla Wirtualnemedia.pl:

w przypadku mundialu w Rosji TVP przyjęła inną taktykę obsługi medialnej niż podczas mistrzostw w Brazylii dokąd wysłała ok. 20 osób. – Tym razem ekipa jest znacznie większa. Akredytowaliśmy ponad 150 osób. 

TVP odpisała, że ,,wystąpiła o 174 bezkosztowe akredytacje”, ale pojedzie 89 osób. Po Mundialu otrzymaliśmy finalną listę 85 pracowników i współpracowników, którzy pojechali do Rosji. Co do pytania o koszty, umowy i faktury związane z delegacją, TVP wydała decyzję odmowną, argumentując, że informacje te ,,posiadają dla TVP wartość gospodarczą, stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa i podjęto wobec nich niezbędne działania w celu zachowania ich w poufności”. Złożyliśmy skargę na tę decyzję, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w wyroku syg. SA/Wa 1802/18 uchylił zaskarżoną decyzję i obciążył TVP kosztami postępowania w kwocie 680 zł. Wyrok się uprawomocnił i na tym sprawa się zakończyła, przynajmniej zdaniem TVP, bo nie uzyskaliśmy odpowiedzi na wniosek. Zatem tu także złożyliśmy skargę na bezczynność. 

Odcinek 3

Ile kosztowała ,,Korona królów”?

Pytaliśmy również o koszty produkcji pierwszego sezon serialu ,,Korona królów” , w tym także kosztów konsultacji historycznych i umów na nie. O samym serialu prezes Jacek Kurski w wywiadzie dla Dziennik.pl mówił:

Kosztuje wprawdzie 200 razy mniej niż “Gra o tron”, ale w skali polskiej telewizji to i tak znaczące środki. 

Według doniesień z 2017 r., odcinek ,,Gry o tron” kosztował średnio 15 mln dolarów, można więc zatem gdybać, czy to tę kwotę miał na myśli prezes TVP i zabawić się w dzielenie jej przez 200 i przeliczanie na kurs złotego, ale przecież mamy prawo do informacji publicznej i nie musimy ograniczać się do domniemywań.

Niestety, TVP była bardziej tajemnicza niż prezes Kurski. W decyzji odmownej powołano się ponownie na ,,tajemnicę przedsiębiorstwa” oraz ,,wartość gospodarczą” żądanych przez nas informacji. Złożyliśmy skargę na decyzję. Sąd, wyrokiem syg. II SA/Wa 351/18 uchylił decyzję TVP i nakazał jej zwrot 680 zł kosztów postępowania. Wyrok się uprawomocnił i kolejny raz nie otrzymaliśmy żadnej odpowiedzi, a do TVP powędrowała nasza kolejna skarga na bezczynność.

Odcinek 4

Sylwester z TVP

15 stycznia 2018 r. wysłaliśmy wniosek do TVP, w którym pytaliśmy o łączną kwotę związaną z organizacją imprezy sylwestrowej przez TVP w roku 2015, 2016, 2017 oraz skany umów dotyczących organizacji tej imprezy. TVP już ,,tradycyjnie” odmówiło w piśmie o prawie identycznej treści jak w przypadku naszych pozostałych wniosków. Oczywiście, złożyliśmy skargę na decyzję. W wyroku sygn. II SA/Wa 350/18,  o którym pisaliśmy już w artykule ,,Czy dowiemy się, ile kosztuje Sylwester z TVP?” sąd uchylił zaskarżoną decyzję oraz nakazał TVP zwrot 200 zł kosztów postępowania, podkreślił również, że telewizja, powołując się na wartość gospodarczą żądanej przez nas informacji, nienależycie uzasadniła odmowę. W artykule po sprawie  pisaliśmy, że pewnie TVP zaskarży wyrok. Jednak wyrok się uprawomocnił, a TVP po prostu zignorowała orzeczenie. Nie pozostało nam nic innego jak złożyć kolejną skargę na bezczynność.

Odcinek 5

Zamiana miejsc 

Historię kolejnego wniosku szerzej opisujemy w artykule ,,Nieoczekiwana zamiana miejsc”

Wysłaliśmy go 16 października 2017 r., gdy w trakcie strajku rezydentów, internauci informowali nas o tym, że w miejscu, gdzie jeszcze jakiś czas temu znajdował się artykuł ,,Dlaczego brakuje lekarzy?” z marca 2016, pojawił materiał opisujący rezydentów w innym kontekście, o tytule – ,,Początkujący lekarze żądają miliardów złotych”. Zapytaliśmy o przyczyny tej podmiany i to, kto jej dokonał. TVP odpowiedziała, że zawiódł ,,mechanizm automatycznej publikacji, a gdy dopytaliśmy o szczegóły (pytania podsunęli nam nasi obserwatorzy na Wykop.pl), odpowiedź nie nadchodziła przez kilka miesięcy. Ponowiliśmy wniosek listem poleconym, by dostać częściową odpowiedź 8 maja 2018 r. W zakresie naszego pytania o producenta systemu automatycznej publikacji, została wydana decyzja odmowna o już dobrze znajomej nam treści, znów lakonicznie podnosząca argument ,,tajemnicy przedsiębiorstwa”. Złożyliśmy skargę także i na tę decyzję, a sąd ponownie, wyrokiem II SA/Wa 1012/18 z 18 listopada, uchylił decyzję TVP i zasądził kwotę 680 zł na rzecz naszego stowarzyszenia, tytułem kosztów postępowania. Wyrok się uprawomocnił, a scenariusz, jak w najnudniejszej telenoweli, znów się powtórzył. TVP znów zamilkła w tej sprawie. A my przekazaliśmy kolejną skargę na bezczynność… Smaczku sprawie dodaje, że usterką na stronie Wiadomości nie zajął się nikt od prawie dwóch lat. System wciąż pokazuje zupełnie inny materiał, niż wskazuje na to link.

Czy doczekamy się odpowiedzi na nasze wnioski? Może jako motywację zostawmy puentę prezesowi TVP.

Tylko prawda jest ciekawa. I ludzie to doceniają.

Źródło: ,,Prezes TVP Jacek Kurski: Jesteśmy bliżsi prawdy niż tamci”