W 2021 roku dzień w dzień walczyliśmy o dostęp do informacji publicznych. O dostęp do wiedzy o działaniach rządu związanych z pandemią, o milionach wydanych na wybory, które się nie odbyły, o pieniądzach płynących szerokim strumieniem do fundacji sprzyjającej władzy. Nigdy nie było dobrze, ale w zeszłym roku powodów do złości było wyjątkowo dużo. Musieliśmy zrobić bardzo dużo.
W ubiegłym roku mottem naszej kampanii 1% było hasło Nie złość się na darmo. Zrobimy, co trzeba. Poprzedzający ją rok dostarczył nam wielu trudnych emocji związanych z początkiem pandemii, powtarzającymi się lockdownami i chaosem informacyjnym oraz prawnym, ale nie odpuściliśmy.
W 2021 roku dzień w dzień walczyliśmy o dostęp do informacji publicznych. O dostęp do wiedzy o działaniach rządu związanych z pandemią, o milionach wydanych na wybory, które się nie odbyły, o pieniądzach płynących szerokim strumieniem do fundacji sprzyjającej władzy. Nigdy nie było dobrze, ale w zeszłym roku powodów do złości było wyjątkowo dużo. Musieliśmy zrobić bardzo dużo. Zadawaliśmy kolejne pytania, składaliśmy skargi do sądu i zawiadomienia do prokuratury, a nasza skarga dotycząca Julii Przyłębskiej została przyjęta przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Byliśmy nieustępliwi i konsekwentni w wyciąganiu informacji od władz na światło dzienne. Robiliśmy wszystko, co trzeba, by dokumentować wydarzenia i zbierać dla Was informacje. By kontrolować i rozliczać władze oraz urzędy i urzędników.
Było to możliwe dzięki Waszemu nieustającemu wsparciu. Także temu w postaci wpłat z 1% podatku. Dzięki Wam czuliśmy się silniejsi i pewni, że nasza praca ma sens. Dawaliście nam ogromną moc i energię do działania. A my z kolei mamy nadzieję, że nasze działania dawały Wam nadzieję. Na lepsze jutro, demokrację i rządy prawa.
Zobacz, co zrobiliśmy w 2021 roku, by rozliczyć rządzących
Telewizja Publiczna
Nie odpuszczamy w naszych sprawach z TVP. Działalności i wydatkom Telewizji Polskiej przyglądamy się od lat. Nie jest to proste, bo TVP wciąż realizuje ten sam scenariusz wobec wniosków o informację publiczną – ignoruje je, po skargach na bezczynność wydaje decyzje odmowne, po naszych wygranych w sądach wydaje kolejne decyzje, a sprawy trwają latami. Ten rok zaczęliśmy od pytania publicznego nadawcy o Sylwestra Marzeń w Zakopanem, a o co jeszcze pytaliśmy TVP i co nowego w naszych postępowaniach sądowych, przeczytacie w tekście Telenowela “Informacja publiczna i TVP”.
Wybory, które się nie odbyły
W maju 2020 roku miały się odbyć wybory prezydenckie, które się ostatecznie nie odbyły. Zapytaliśmy później, ile kosztowały wybory, których nie było i kto za to odpowiada. Ale przede wszystkim zajęliśmy się kwestią przekazywania przez gminy (bez podstaw prawnych!) danych wyborców Poczcie Polskiej. Złożyliśmy w prokuraturach w całej Polsce 206 zawiadomień ws. gmin, które udostępniły dane osobowe swoich mieszkańców operatorowi pocztowemu. Poniżej znajdziesz garść informacji o tym, jakie kroki podjęliśmy i to jeszcze nie koniec!
Reformy ministra Czarnka
Zdalna szkoła i spontaniczne decyzje ministerstwa edukacji w związku z pandemią to była zmora roku 2020. Ale i w 2021 nie brakowało powodów, by przyjrzeć się bliżej sprawom związanym z działaniem szkół. Nasza członkini Alina Czyżewska interweniowała w sprawach konkretnych placówek, w których łamane były prawa uczniów oraz w kwestiach medialnych skandali, jak ten związany z małopolskim kuratorium oświaty. W 2021 roku dołączyliśmy do kampanii Wolna Szkoła, nie zgadzając się na propozycje zmian w systemie edukacji wysuniętych przez resort ministra Czarnka.
Decyzje podejmowane przez Premiera ws. pandemii (i nie tylko)
Kancelaria premiera “nie posiada” informacji o tym, co robi i ile to kosztuje – to parafraza odpowiedzi udzielonej nam przez KPRM na jeden z wniosków, który do niej skierowaliśmy w 2020 r. Niestety moglibyśmy stale używać tego sformułowania, by pokazać stosunek Premiera do pytań obywateli. Ale mimo pokrętnych odpowiedzi, odmów itp. nie odpuściliśmy. W 2021 roku udało nam się ustalić m.in. kto i za ile promował szczepienia, a tekstem Rok pandemii i pytań podsumowaliśmy wszystkie wysłane przez nas w tej sprawie wnioski, by z końcem roku trafić z KPRM do prokuratury.
Publiczne pieniądze dla fundacji ojca Tadeusza Rydzyka
O naszej sprawie karnej z Fundacją powiązaną z postacią ojca Tadeusza Rydzyka było w 2021 roku całkiem głośno (również dlatego, że zaangażowało się w nią wielu prominentnych polityków, jak Krystyna Pawłowicz, która stanęła w obronie toruńskiej organizacji). Krótko mówiąc, próbowaliśmy dowiedzieć się, w jaki sposób Fundacja Lux Veritatis wydawała publiczne pieniądze, a ostatecznie znaleźliśmy się w sądzie karnym i sprawa wciąż trwa, a my czekamy na wyrok. O tym, co wydarzyło się w tej kwestii w międzyczasie, możesz przeczytać w tekstach:
- Mamy termin sprawy karnej z Fundacją Tadeusza Rydzyka!
- W sądzie z Fundacją Lux Veritatis
- W sądzie z Fundacją Lux Veritatis – ciąg dalszy nastąpi
- Sprawa Lux Veritatis – miara zawłaszczenia państwa i braku praworządności
- Sprawa z Fundacją Lux Veritatis
Trybunał Konstytucyjny Julii Przyłębskiej
Jesienią 2021 roku na wokandę Europejskiego Trybunału Praw Człowieka trafiła sprawa ze skargi Watchdoga przeciwko Polsce. Chodzi o nieprzekazanie w trybie dostępu do informacji publicznej kalendarza spotkań Julii Przyłębskiej, o który pytaliśmy jeszcze w 2017 roku. Łatwo się nie poddajemy, więc tym razem sprawa będzie miała swój finał w Strasburgu. Więcej w artykule: Chronologia wydarzeń dotycząca skargi Sieci Obywatelskiej do ETPC przeciwko Polsce.
Jawność finansowania partii politycznych
Będziemy to powtarzać do znudzenia – jawność nie ma barw politycznych. Jest albo jej nie ma. I choć partie polityczne często i ochoczo deklarują jawność i przejrzystość, to w praktyce są z nią na bakier. W 2021 roku znowu zgodnie z prawem zapytaliśmy wszystkie partie polityczne, które znalazły się w Sejmie, Senacie i Parlamencie Europejskim o szczegóły dotyczące ich finansowania. Niestety aż 9 na 20 partii zignorowało nasz wniosek i w ogóle na niego nie zareagowały. A dwie największe partie zastosowały strategię uników. Są jednak pozytywy. Po wielu latach konsekwentnego wysyłania wniosków na ten temat w 2021 roku już 7 partii udzieliło pełnych odpowiedzi. Opisaliśmy to dokładnie w tekście Partyjne pieniądze.
Co się wydarzyło nowego w 2021
O ile rok 2020 był dla nas wszystkich czasem trudnym, to 2021 przyniósł niestety dużo więcej zagrożeń dla naszych praw i wolności. Jednym z nich był i jest wniosek Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego Małgorzaty Manowskiej do Trybunału Konstytucyjnego ws. zbadania zgodności z Konstytucją wybranych przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Krótkie podsumowanie, czym zajmowaliśmy się w minionym roku, przeczytasz tutaj.
Jak działamy
Jako organizacja kontrolująca rządzących musimy być całkowicie niezależni. Dotyczy to także niezależności finansowania. Tylko tak możemy działać. Dlatego dziękujemy wszystkim, którzy przekazali nam w 2021 roku 1% swojego podatku. Dzięki temu mogliśmy robić, co trzeba i nie odpuszczać. Dziękujemy każdemu i każdej z Was za zaufanie i każdą przekazaną złotówkę.
Komentarze