2018 rok obrodził w ważne rocznice. 100 lat od zdobycia niepodległości i praw wyborczych przez kobiety w Polsce. 70 lat Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. 50 lat Marca’68. 15 lat Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska. Czy możemy swoje powstanie stawiać w jednym rzędzie z tymi ważnymi wydarzeniami? Mając na względzie naszą misję, pozwalamy sobie na to.

Każda z tych rocznic nasuwa nam wiele myśli związanych z tym, co robimy.

Zacznijmy od spraw najbliższych geograficznie i tematycznie – praw wyborczych kobiet. Przecież prawa i uczestnictwo w rządzeniu to istota naszej działalności. Po 2011 roku, gdy Sejm i Senat ograły obywateli wprowadzając ograniczenia w prawie do informacji, a następnie obywatele w wyborach nie wymierzyli rządzącym żadnej kary, przez kolejny rok trudno było nam się pozbierać. A potem obejrzeliśmy świetny film Niezłomne. Film o sufrażystkach, które walczyły o prawo kobiet do głosowania w Stanach Zjednoczonych. I zobaczyliśmy swoje „cierpienia” w adekwatnym świetle. Uświadomiliśmy sobie, że w kwestii starań o prawa jeszcze niewiele zrobiliśmy, a każdy system broni się przed zmianą. Historia praw wyborczych kobiet pokazała nam drogę w działaniach na rzecz jawności.

Z kolei kwestia odzyskania niepodległości wywołała refleksję czym jest dziś patriotyzm. Nam się oczywiście wydaje, że dokładnie tym, co robimy na co dzień. Dbamy przecież nie tyko o prawa ludzi, ale o państwo, które jest uczciwe wobec ludzi. Czy może być coś lepszego?

Natomiast Powszechna Deklaracja Praw Człowieka to dokument, do którego często odwołujemy się w naszej pracy. Chcemy by każda osoba, która korzysta z dostępu do informacji, miała świadomość, że w ten sposób realizuje swoje prawo. A prawo to jest zapisane w artykule XIX tego dokumentu.

I w końcu niechlubny Marzec’68 roku. Dlaczego niechlubny? Przecież to zryw wolnościowy. Ale to także moment, którego musimy się wstydzić w naszej historii. Gdy zadawanie pytań mogło być wykorzystywane do wykluczania.  Obyśmy umieli wyciągać wnioski z historii.

Wszystkie te rocznice okazały się zatem bliskie Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska. Przez piętnaście lat zajmowaliśmy się i prawami, ich egzekwowaniem, zadawaniem pytań i budowaniem lepszego państwa. O tym jak to robiliśmy, piszemy w naszym raporcie na piętnastolecie.

Rocznice zmusiły nas do refleksji. Jakiś rozdział zamykamy, a jakiś pewnie się otworzy. O zamykaniu napiszemy jeszcze w tym roku.