Stoimy na progu paroletniego cyklu wyborczego. Począwszy od jesieni 2023 do 2025 roku wybierzemy naszych przedstawicieli i przedstawicielki do władz wszystkich szczebli, podejmując tym samym decyzję, jak nasze państwo będzie funkcjonować przez następne lata.  

Zdając sobie sprawę, jak istotne jest zapewnienie transparentności procesu wyborczego, Stowarzyszenie 61 (portal Mam Prawo Wiedzieć) i Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska zorganizowały 8-9 grudnia 2022 roku szkolenie Wybory dla społeczeństwa obywatelskiego. 

Zależało nam na dotarciu do liderek i liderów lokalnych społeczności. Osób, które aktywnie działają, dla których w życiu publicznym liczą się takie wartości, jak solidarność, równość wobec prawa i przejrzystość oraz chcą rozwijać obywatelsko siebie i wspólnotę, do której należą. Ludzi, którzy są zdeterminowani, żeby na lepsze zmieniać nawet małe wycinki otaczającej nas rzeczywistości. Jednocześnie chcieliśmy stworzyć grupę jak najbardziej zróżnicowaną, składającą się z ludzi pochodzących  z różnych środowisk, mających odmienne doświadczenia, sposoby działania oraz patrzenia na poruszane przez nas tematy. 

Ostatecznie w naszym szkoleniu wzięło udział 35 osób, wybranych przez nas spośród prawie 100 nadesłanych  zgłoszeń (i wcale nie był to łatwy wybór).  

Spędziliśmy razem intensywne dwa dni poświęcone dyskusji, dzieleniu się wiedzą, doświadczeniami oraz integracji.  

Dzień pierwszy rozpoczęliśmy wykładem Zagadnienia dotyczące finansowania kampanii wyborczej, podmiotów zamierzających w niej uczestniczyć, w tym zgłaszać kandydatów w wyborach, poprowadził go Tomasz Gąsior ekspert w tym temacie, doktor nauk prawnych na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz adiunkt w Kujawsko-Pomorskiej Szkole Wyższej w Bydgoszczy. 

Drugim najważniejszym punktem szkoleniowym tego dnia było World cafe z ekspertkami i ekspertami Odpowiedzialnej Polityki oraz Stowarzyszenia 61 – Pytania dotyczące procesu wyborczego, które nas męczą. Jak reagować? . 

Przygotowaliśmy 6 stolików tematycznych: 

Stolik 1 – MATERIAŁY WYBORCZE 

Stolik 2 – NADUŻYWANIE LOKALNEGO AUTORYTETU 

Stolik 3 – RÓWNE SZANSE W KAMPANII 

Stolik 4 – ROLA MEDIÓW W KAMPANII 

Stolik 5 – OBIETNICE WYBORCZE

Stolik 6 – JAKIE SĄ PROBLEMY Z DNIEM GŁOSOWANIA?

Dosiadając się do wybranego stolika, przy którym siedzieli eksperci, uczestniczki i uczestnicy mieli możliwość podzielenia się tym jakie widzą (i jakie przewidują) problemy dotyczące tych tematów oraz uzyskania odpowiedzi na nurtujące ich pytania. Wątpliwości było dużo i chyba wszyscy żałowali, że możliwość dyskusji dość mocno ograniczał nam czas przeznaczony na tą część szkolenia. 

Doskonałym podsumowaniem, również zakończonym wieloma pytaniami i gorącą wymianą zdań, było wystąpienie Roberta Lecha (Odpowiedzialna Polityka) – Cykl wyborczy, co jest warunkiem uczciwych wyborów, rola obserwatorów społecznych i międzynarodowych – ich rekomendacje – problemy systemowe, zażalenia i protesty wyborcze.

Drugi dzień szkolenia poświęciliśmy głównie na rozmowy. Chcieliśmy dowiedzieć się co skłoniło uczestniczki i uczestników naszego warsztatu do zaangażowanie się w działania społeczne, posłuchać o ich doświadczeniach związanym z wyborami, obawach i nadziejach, a także być może zainspirować ich możliwością włączania się w tematy wyborcze podejmowane przez organizacje społeczne oraz zachęcić do zbudowania lokalnej grupy zajmującej się takimi zagadnieniami.

Do tej części zaprosiliśmy zaprzyjaźnione organizacje społeczne.

• Odpowiedzialną Politykę
• Fundację Wspomagania Wsi
• Stowarzyszenie 61
• Akcję Demokrację
• Komitet Obrony Demokracji
• Instytut Spraw Publicznych
• Kongres Obywatelskich Ruchów Demokratycznych

Poprosiliśmy je o powiedzenie kilku słów o ich działaniach oraz o tym, co mają do zaoferowania innym organizacjom lub aktywnym obywatelkom/obywatelom. Bardzo szybko okazało się, że jest wiele płaszczyzn, gdzie wzajemnie można wykorzystać swoją wiedzę i dotychczasowe doświadczenia. 

Był to też moment zadania przez nas ważnego pytania – Jak, jako organizacje (w tym my – Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska) możemy lepiej odpowiadać na potrzeby osób działających lokalnie? Wspólnie zastanawialiśmy się m.in jakiego rodzaju wsparcia im brakuje, kogo warto zaprosić na następne szkolenia i co ewentualnie w nich poprawić. 

Organizując to szkolenie za cel postawiliśmy sobie, nie tylko przekazanie uczestniczącym w nim osobom jak największej ilości wiedzy w ograniczonym czasie, ale również przekonanie ich, że w tym co robią nie są sami. Chcieliśmy, żeby ze spotkania wyjechali z dużą dawką nowej energii do dalszych działań oraz poczuciem wspólnoty. Mamy nadzieję, że to się udało. 

Pobierz materiały zgromadzone podczas szkolenia oraz dotyczące obserwacji wyborów: Spis linków i stron związanych z wyborami

Warto również wspomnieć, że szkolenie Wybory dla społeczeństwa obywatelskiego odbywało się w czasie trwania 22. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Watch Docs organizowanego przez Helsińską Fundację Praw Człowieka. Dzięki współpracy międzyorganizacyjnej (bardzo dziękujemy!) uczestniczki i uczestnicy naszego szkolenia mogli wziąć udział również w tym wydarzeniu. 

Chętni obejrzeli filmy festiwalowe (m.in „Delikado. Obronić las”) oraz wzięli udział w towarzyszących projekcjom dyskusjach. 

Szkolenie sfinansowano ze środków dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.