WSA w Warszawie uznał, że historia rachunków bankowych PiS jest informacją publiczną i zobowiązał partię polityczną do rozpatrzenia złożonych przez nas wniosków z czerwca 2017 r. Poniżej zamieszczamy krótki opis spraw.

W połowie ubiegłego roku do partii politycznych, w tym m.in. do PiS, trafiły nasze wnioski o udostępnienie informacji publicznej dotyczące skanów wyciągów i historii rachunków bankowych.

W przypadku PiS wnioskowaliśmy o informację obejmującą listopad 2016 r. oraz okres od 1 stycznia do 20 czerwca 2017 r.

W obu przypadkach Skarbnik PiS uznał, że żądanie wymaga doprecyzowania, jakimi konkretnie wydatkami jesteśmy zainteresowani. Złożony wniosek wskazuje bowiem na wszystkie operacje finansowe, sprowadzając się do udostępnienia całej wiedzy w zakresie gospodarki finansowej partii. W takiej sytuacji wniosek nie spełnia podstawowego wymogu formalnego i z tego względu niemożliwe staje się jego wykonanie. Wyjaśniono nam przy tym, że zbiór wnioskowanych informacji znajduje się w Państwowej Komisji Wyborczej, sprawującej kontrolę nad finansami partii.

>>Pełna treść odpowiedzi na wniosek<<

Nie zgadzając się z argumentami PiS, złożyliśmy skargi na bezczynność, które na posiedzeniu niejawnym, w dniu 12 grudnia 2017 r., rozpoznał WSA w Warszawie. Otrzymaliśmy już pisemną treść uzasadnienia wyroków (sygn. akt II SAB/Wa 394/17, II SAB/Wa 395/17). Sąd potwierdził w nich bezczynność partii i zobowiązał do rozpatrzenia wniosków. Nie uwzględniono z kolei naszego wniosku o stwierdzenie rażącego naruszenia prawa.

Przede wszystkim WSA w Warszawie potwierdził, że partia polityczna jest podmiotem zobowiązanym do udostępniania informacji publicznej, a treść wniosku jest jasna i obejmuje informację publiczną:

(…) treść przedmiotowego wniosku strony skarżącej o udostępnienie informacji publicznej jest w swej istocie zrozumiała, bowiem określa wyraźnie zarówno zakres podmiotowy (partia polityczna Prawi i Sprawiedliwość), jak i zakres przedmiotowy (vide: wyciągi i historia rachunków bankowych partii za rok 2017 od dnia wykonania wniosku), a także ramy czasowe objęte żądaniem (wyraźnie wskazany okres – listopada 2016 r./rok 2017).

Co istotne, Sąd przypomniał o utrwalonej już w orzecznictwie zasadzie jawnych wydatków partii politycznych. Warto w tym kontekście przywołać cytowany wyrok NSA z 2013 r. (sygn. akt I OSK 511/13):

Zgodnie z art. 23a ustawy z 27 czerwca 1997 r. – o partiach politycznych (Dz. U z 2011 r. Nr 155 poz. 924) – źródła finansowania partii politycznych są jawne. Majątek partii politycznej powstaje między innymi ze składek członkowskich co wynika z art. 24 ust. 1 tej ustawy. Statut partii politycznej […] w art. 19 pkt 14 stanowi, że ustalanie wysokości składki członkowskiej oraz innych świadczeń członkowskich oraz tryb ich zbierania należy do kompetencji Komitetu Politycznego. Komitet Polityczny jest organem kolegialnym i jego decyzje, zgodnie z art. 11 pkt 4 statutu partii zapadają w formie uchwał. Komitet Polityczny jako statutowy organ partii jest jednocześnie podmiotem publicznym, który w ramach przyznanych statutem kompetencji podejmuje uchwały zawierające informacje, które podlegają ustawie o dostępie do informacji publicznej. Uchwała Komitetu Politycznego na podstawie której ustala się wysokość składki jest informacją publiczną i jako taka podlega ujawnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

WSA podkreślił też, że dodatkowy sposób publicznego udostępniania informacji (obowiązek sporządzania informacji o wydatkach z subwencji z art. 34 ustawy o partiach publicznych) nie wyłącza realizacji wniosków o udostępnienie informacji publicznej. Przeciwnie, wzmacnia to zasadę jawności w odniesieniu do źródeł finansowania partii politycznych.

Co więcej, jak stwierdził Sąd, majątek partii politycznej może pochodzić z różnych źródeł (publicznych i prywatnych), ale wciąż sposób dysponowania tym majątkiem stanowi informację publiczną:

Pamiętać bowiem trzeba, że zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o partiach politycznych majątek partii politycznej może być przeznaczony tylko na cele statutowe lub charytatywne. Podstawowym celem każdej partii politycznej jest natomiast udział w życiu publicznym poprzez wywieranie metodami demokratycznymi wpływu na kształtowanie polityki państwa lub sprawowanie władzy publicznej (vide: art. 11 ust. 1 Konstytucji RP i art. 1 ust. 1 ustawy o partiach politycznych). Niezależnie zatem od źródła pochodzenia środków finansowych przeznaczonych na cele partii (publicznych czy prywatnych), sposób ich wydatkowania stanowi sprawę publiczną.

>>Wyrok z 12 grudnia 2017 r., II SAB/Wa 394/17 – wyciągi za listopad 2016 r.<<

>>Wyrok z 12 grudnia 2017 r., II SAB/Wa 395/17 – wyciągi za 2017 r.<<

Wyroki są nieprawomocne. Czekamy na rozpatrzenie wniosków przez PiS, licząc na to, że partia pokieruje się ostatecznie zasadą jawności wydatków i przekaże żądane informacje.