Rok, który nas czeka, jest zawsze trochę inny niż spodziewamy się na początku. Kształtują go wydarzenia i możliwości. Nasze plany często są zbyt wielkie w stosunku do tych 365 dni (choć w nadchodzącym roku 366!). Zawsze jednak ich główne założenia udaje się wykonać. W tym roku zapowiadamy ilość działań nieco ostrożniej, gdyż najbardziej będzie nam zależało na skuteczności. A ona wymaga poświęcenia czasu na planowanie i pilnowanie rezultatów.

Czego nie unikniemy?

Do wydarzeń, które będą miały miejsce niezależnie od naszych działań należą wybory prezydenckie, zmiana składu Państwowej Komisji Wyborczej i dalsze zmiany w sądownictwie.

Będziemy pytać o to, jak wygląda system dyscyplinarny dla sędziów. Stał się on kluczowym sposobem na reformowanie sądów. Czy słusznie? I czy coś poprawił? Tej odpowiedzi poszukamy. Opublikujemy też nasz raport dotyczący tego, co zmieniło się w zarządzaniu sądami. I będziemy dalej badać temat. Bo ta – mało poruszana  – sprawa decyduje m. in. o tym, czy sędzia poświęci czas sprawie, przygotuje się i czy ma właściwie ustawione priorytety .

Co do Państwowej Komisji Wyborczej to wiemy o zagrożeniach wynikających ze sposobu jej powoływania. Dyskutowano o tym podczas seminarium pt.  Zaufanie a prawo wyborcze. Może to oznaczać, że będziemy musieli zwiększyć nie tylko zainteresowanie działaniami Komisji, ale jeszcze aktywniej starać się o zmianę przejrzystości partii politycznych. A jest to sprawa, którą zajmujemy się od pięciu lat.

Nasze zaangażowanie w wybory prezydenckie będzie zależało z kolei od innych organizacji. Podobało nam się uczestnictwo w akcji obserwacji wyborów w 2018 roku. Mogliśmy wtedy wspólnie z Wami przeżyć wybory inaczej. Może w jakiejś formie uda się to powtórzyć? Na razie wyrażamy zainteresowanie.

Tematy wiodące

Na pewno w tym roku będziemy chcieli dużo czasu poświęcić podsumowaniu problemów związanych z korzystaniem z prawa do informacji. Sprzyja temu nasza zeszłoroczna praca – udało nam się przejrzeć kilka tysięcy porad w naszej elektronicznej poradni prawnej i otagować pojawiające się problemy. Teraz przechodzimy do etapu analiz. A skoro będziemy analizować, to także pisać na ten temat, spotykać się i dyskutować. 

Będziemy też baczniej zwracać uwagę na problemy uczniów. Chcemy by już teraz wiedzieli jak posługiwać się prawem i jak je egzekwować. Wokół tematu krążyliśmy od pewnego czasu, ale dopiero zaangażowanie naszej członkini – Aliny Czyżewskiej – w końcówce zeszłego roku sprawiło, że trafiliśmy na właściwe tory.

Tematem który nam leży na sercu jest raport o stanie gminy. Nowe rozwiązanie wprowadzone do ustaw samorządowych (np. art. 28aa ustawy o samorządzie gminnym). Taki raport powinien przyczyniać się do sprawdzania w jakiej kondycji jest gmina, gdzie są sukcesy, a nad czym trzeba pracować. W 2019 roku był przygotowywany po raz pierwszy. Poza tym, że opowieść  o gminie była snuta tak, jak komu pasowało, to mieszkańcy zazwyczaj nie byli częścią debaty o stanie gminy. Poza nielicznymi wyjątkami. Raport ma też silną opozycję wśród samorządowców. Wiemy jednak od Was, że raport który pokazywałby jakąś obiektywną i mierzalną informację o gminie, jest ważnym narzędziem polepszania warunków życia. Będziemy zatem szukać z Wami sposobu jak do tego doprowadzić.

Poza tym z 2019 roku zostało mam sporo tematów, które czekają na ciąg dalszy, np. sposób traktowania przez państwo osób z niepełnosprawnościami, służba zdrowia czy jakość informowania przez władze gminne.

Wydarzenia

Wiemy już, że w tym roku będziemy kontynuować Szkołę Inicjatyw Strażniczych z edycji 2019/2020, a na jesieni ogłosimy nabór na edycję 2020/2021. Przy okazji 28 września 2020 roku, chcemy z kolei zorganizować zjazd osób lokalnie zaangażowanych w stanie na straży jawności. Toast za jawność, który organizujemy co roku, będzie elementem tego spotkania.

Ponadto planujemy kolejne lokalne spotkania o jawności i narzędziach wpływania na władzę. Będą one miały zarówno wersję krótką – dwie-trzy godziny, jak i półtoradniową. Będziemy organizować webinaria – zgodnie z potrzebami.  

Solidarność

Nie zamierzamy też zapomnieć o naszym wezwaniu z grudnia 2019 roku. Ten rok poświęcimy przypominaniu o problemach rosyjskich organizacji społecznych. Będziemy starali się, by o sprawie mówiono i by organizacje otrzymywały realną pomoc finansową od solidarnego europejskiego społeczeństwa obywatelskiego. Czyli od nas też.

A poza tymi planami na pewno wydarzy się wiele. Tematy przyniesie życie społeczne, media i działania polityków. Mamy nadzieję, że będziecie nam kibicować, włączać się i wspierać nas finansowo. Jak wielokrotnie Wam mówiliśmy i pisaliśmy, potrzebujemy Was by mieć energię, poczucie sensu i siłę. Im bardziej jesteśmy dojrzali, jako organizacja, tym lepiej umiemy Was usłyszeć. Jak to powiedziała pewna doświadczona lekarka „Z wiekiem zaczynam wierzyć pacjentom”. Też tę prawidłowość dostrzegamy 🙂

W 2020 roku działajmy wspólnie na rzecz jawności i przywrócenia władzy ludziom!