Bartosz Wilk, nasz prawnik i wiceprezes Zarządu, wyjechał na dwumiesięczny staż do Access Info Europe w Madrycie. To nasza siostrzana organizacja, która jest nieformalnym koordynatorem międzynarodowych działań na rzecz prawa do informacji w Europie i wobec instytucji Unii Europejskiej.

Bardzo cieszymy się z tej możliwości, gdyż jest to nie tylko okazja do osobistego rozwoju, którego Bartoszowi jak najgoręcej życzymy, ale też zacieśnienia więzi z jednym z najważniejszych partnerów w Europie.

Jeśli nie kojarzycie tej organizacji, to przypominamy kilka wspólnych akcji.

Wiele lat temu zakładała Freedom of Information Advocates Network – ogólnoświatową sieć organizacji działających na rzecz prawa do informacji. To dzięki tej sieci dowiedzieliśmy się, że od 2002 roku, 28 września obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Prawa do Informacji. W 2015 roku UNESCO uznała tę datę za obowiązującą. Ale przecież nie stało się to bez działań organizacji społecznych, w tym Access Info Europe, na rzecz wprowadzenia tej daty do kalendarza „świąt”.

Dobra legislacja

To również ta organizacja współtworzyła ważne badanie zbierające wiedzę o warunkach dla dobrej legislacji gwarantującej prawo do informacji. Wyniki badania dostępne są na stronie internetowej, a my je jeszcze poprawialiśmy w zakresie polskiej legislacji w 2015 roku. Dzięki temu wiemy, że polskie prawo jest mniej więcej w połowie rankingu (66 miejsce) stworzonego dla 111 krajów świata. Sam ranking prowokuje do refleksji, że nie tylko legislacja jest ważna, ale również, a może przede wszystkim kultura polityczna. I nad nią trzeba pracować równie mocno, co nad legislacją.

Stosunkowo niedawno zapraszaliśmy Was także do wspólnej akcji na rzecz ujawniania wydatków Komisarzy UE na podróże . Wobec sytuacji, w której Komisja Europejska dopiero po dwóch latach zdecydowała się na ujawnienie informacji na temat wydatków na podróże Komisarzy EU, Access Info Europe zdecydowała się na akcję wysyłania wniosków z pytaniem o te wydatki do wszystkich komisarzy.

Organizując tę kampanię, mobilizujemy ludzi, aby pomogli ujawnić, jak wydawane są podatki obywateli Unii Europejskiej

powiedziała Helen Darbishire, Dyrektorka Access Info, tłumacząc jednocześnie, że jej pierwsze wnioski o wydatki na podróże służbowe Komisarzy zostały odrzucone, jako naruszające ich prywatność.

Przejrzystość procesu decyzyjnego

Dwa lata temu Access Info Europe zaprosiła europejskie organizacje, w tym nas, do współpracy przy projekcie „Przejrzystość procesu decyzyjnego”. Jakież było nasze zaskoczenie, gdy zobaczyliśmy zaproponowane wskaźniki. Praktycznie każdy z nich mieliśmy już przebadany, a nawet zakończone sprawy sądowe. Niestety z negatywnymi wyrokami. Ale utwierdziło nas to w przekonaniu, że samo orzecznictwo zaprzecza temu, co wpisano do polskiej konstytucji i ustaw, a nasze oczekiwania nie są jakimś nieprawdopodobnym wymysłem, a sprawą normalną. No bo czego oczekiwaliśmy od rządu? Żeby było wiadomo, jak tworzone jest prawo, zwłaszcza tam, gdzie pomija się oficjalne procedury (np. w mailach), żeby było wiadomo z kim spotykają się ministrowie i co z tych spotkań wynika. Żadnej z tych spraw nie udało nam się pozytywnie rozwiązać. Teraz, współpracując z innymi organizacjami w Europie, odświeżyliśmy temat i zwróciliśmy się do wszystkich ministrów z prośbą o uregulowanie tej kwestii. Stworzyliśmy też stronę, na której będziecie mogli śledzić nowości dotyczące przejrzystości procesu legislacyjnego.

Liczymy, że pobyt Bartosza w Access Info Europe to wstęp do dalszej inspirującej współpracy. Coraz częściej bowiem widzimy konieczność rozpoznawania naszego tematu nie tylko lokalnie i ogólnopolsko, ale też ogólnoeuropejsko i ogólnoświatowo. Sojusze, przymierza, wymiana informacji i oddech, jaki daje perspektywa z zewnątrz, to nieoceniony kapitał w działaniach na rzecz jawności.