Przypominamy, że już w listopadzie udało nam się spotkać na po raz pierwszy, żeby rozpocząć dyskusję. Szczegółową relację ze spotkania przygotowała Magdalena Dobranowska-Wittels z ngo.pl, my zaś przygotowaliśmy półgodzinną prezentację dla osób oceniających wnioski w konkursie FIO 2014:

Już podczas spotkania listopadowego, podczas dyskusji, zaczęliśmy wspólnie skłaniać się do uznania potrzeby wydzielenia specjalnego komponentu. Nie wszystkie osoby uczestniczące przyszły z takim nastawieniem, głównie dlatego, że w konkursie ogólnym jest możliwość zaplanowania wieloletniego projektu i wnioskowania o stosunkowo duże roczne budżety. I organizacje strażnicze też mogą tam aplikować.

Nie da się jednak ukryć, że takie wsparcie nie ma charakteru skomasowanego i nie doprowadzi do faktycznego wzmocnienia środowisk strażniczych i rzeczniczych. A taki cel został wpisany do Rządowego Programu FIO. Obecnie jest to wsparcie rozporoszone i dosyć przypadkowe, nakierowane na różne projekty organizacji, niekoniecznie ich najbardziej wymagające wsparcia elementy – dotyczące zmieniania rzeczywistości poprzez badania i kontakty z decydentami, czy zwiększanie świadomości i zaangażowania ludzi w oddziaływanie na polityków.

Wprawdzie – dzięki zaproszeniu ze strony Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej – mieliśmy okazję opowiedzieć o istocie działań strażniczych i zachęcać ekspertów oceniających wnioski do doceniania i zauważania takich projektów, jednak nie wiemy jaki będzie efekt tego przedsięwzięcia. Przez pół godziny, które można było wygospodarować podczas spotkań z ekspertami, można było jedynie zasygnalizować główne kwestie, nie było czasu na dyskusję, pytania, niuanse. Przynajmniej kilkoro ekspertów jest nam znanych jako osoby dobrze znające strażnicze tematy, dlatego liczymy że otrzymawszy sygnał o wadze tematu, będą szczególnie doceniać projekty strażnicze.

To wszystko jednak prowadzi nas do wniosków, że wydzielony komponent strażniczo-rzecznicy jest ważny i warto opracować jak miałby wyglądać. A pytań jest wiele:

• jak zadbać o to, żeby uwzględniał zarówno środowisko strażnicze (które jest zorganizowane) i rzecznicze (które jest rozproszone, a dodatkowo rzecznictwo prowadzą także strażnicy)?
• jak zadbać o różne segmenty tych środowisk (inaczej realizują swoje działania ogólnopolskie organizacje mające stały płatny personel, inaczej lokalne organizacje, różnią je również aktualne wyzwania, możliwość doboru działań)?
• jakie warunki powinien spełniać operator/rzy komponentu? Na początku 2014 roku nie zgłosił się żaden operator. Naszym zdaniem było to wynikiem sposobu, w jaki wszystko zostało zaplanowane – niemożność bycia operatorem w komponencie strażniczym i lokalnym; bardzo mały budżet na granty, a tym samym mały budżet na obsługę; krótkie projekty – nieadekwatnie do specyfiki strażnictwa i rzecznictwa; gorsze warunki dla strażników i rzeczników, niż dla organizacji startujących w głównym konkursie; brak wolności w określeniu specyfiki kosztów. Zdaniem MPiPS – nie było odpowiednio kompetentnych operatorów. Z tym ostatnim punktem zresztą jesteśmy również zgodni – na pewno na początku 2014 roku nie było możliwości zgłoszenia się operatorów z doświadczeniem;
• czy, i jak, zorganizować wsparcie instytucjonalne dla strażnictwa w ramach FIO – czy to potrzebne i możliwe;
• jaki budżet wydzielić na rocznie na dotacje, jaka powinna być długość projektów, czy są jakieś szczególne „strażnicze i rzecznicze” koszty lub proporcje kosztów projektowych, jak się sprawozdawać;
• jak zadbać o przepływ informacji między komponentem, a głównym konkursem, żeby przestrzegać zasad FIO dotyczących liczby dotacji.
• kiedy wyłonić operatora – czy można to jeszcze zrobić w tym roku.
• jak ma wyglądać koncepcja przedstawiona Komitetowi Monitorującemu FIO i kiedy miałaby się pojawić.

Wiele z tych kwestii było podnoszonych przez nas już na początku 2014 roku. Niestety nieskutecznie. Jeśli organizacje nie uaktywnią się i nie zaczną mówić swoim głosem, tym razem też nam się nie uda. Dlatego bardzo zachęcamy Was do przyjścia (28 stycznia o 11.00 MPiPS, ul. Żurawia 4a). Sieć Obywatelska, choć zajmuje się rozwojem inicjatyw watchdogowych, nie ma żadnej formalne legitymacji do reprezentowania środowiska. To „środowisko” musi pojawić się i przedstawić swoje racje i poglądy.

Jeśli chcecie w tej kwestii się skontaktować i porozmawiać, dzwońcie na numer: 667 82 84 84 do Katarzyny Batko-Tołuć.