Telewizja Polska 27 lutego 2022 r., niedługo po ataku Rosji na jej sąsiada, zorganizowała koncert “Solidarni z Ukrainą”. Wystąpiły polskie gwiazdy, a oglądający transmisję byli zachęcani do wsparcia zbiórki Caritasu na ubrania i żywność dla osób z Ukrainy. Jednak od samego koncertu głośniejsze okazały się kontrowersje dotyczące wynagrodzeń dla osób występujących podczas tego wydarzenia.

Były honoraria? A może nie?

Szlachetny gest publicznego nadawcy przyćmił fakt, że wśród artystów i artystek pojawiły rozbieżne informacje dotyczące otrzymania, bądź nie, honorarium za występ podczas tego wydarzenia. Zaczęło się od deklaracji ze sceny Justyny Steczkowskiej, która ogłosiła, że swoje wynagrodzenie przekaże na cele charytatywne.

Edyta Górniak przekonuje, że nie wzięła za koncert pieniędzy, Maryla Rodowicz twierdzi, że nawet nie wiedziała, że za występ było wynagrodzenie, Natasza Urbańska mówi, że “informacja o przekazaniu honorarium powinna być oczywista”, a Justyna Steczkowska zarzuca pozostałym wokalistkom, że kłamią. 

– można było przeczytać w portalu Wirtualne Media.

TVP tajemnicza jak zawsze

Sprawy wyjaśnić nie pomagała też telewizja, który wydała oświadczenie (cytat za Spidersweb): 

Telewizja Polska, jako pierwsza, zorganizowała specjalny koncert “Solidarni  z Ukrainą” w geście sprzeciwu wobec zbrodniczej napaści Rosji na Ukrainę. Inicjatywa ta spotkała się z ogromnym zainteresowaniem widzów – w TVP1 i TVP Polonia koncert obejrzało 3 mln widzów według MOR i 2,9 mln według NAM – którzy wpłacili na konto Caritasu aż 3,5 mln na ubrania i żywność dla ukraińskich ofiar.

Wszelkie ustalenia pomiędzy TVP a gwiazdami, które wystąpiły podczas koncertu, mają charakter tajemnicy przedsiębiorstwa. TVP nie komentuje informacji pojawiających się w przestrzeni publicznej na temat form wsparcia uchodźców z Ukrainy przez artystów. Telewizja jest wdzięczna artystom za udział w koncercie. Wszyscy przyczynili się do sukcesu wielomilionowej zbiórki dla walczącej Ukrainy.

Coraz więcej spekulacji

Nic, niestety, nie wiadomo nam o tym, czy artystki postanowiły rozwiać wątpliwości, korzystając ze swojego prawa do informacji publicznej. W międzyczasie, Edyta Górniak w swoich mediach społecznościowych napisała:

 Uprzejmie informuję, iż za udział w koncercie niedzielnym z oczywistych nie pobrałam wynagrodzenia. Producent w uprzejmości pokrył wyłącznie koszty mojej ekipy, transportu i hotelu. Nie znam ustaleń innych pomiędzy Artystami i Produkcją, wiem jednak, że takie było założenie idei koncertu, iż był on charytatywny. Jeśli jednak Pani Steczkowska, broniąc swojego PR-u gotowa jest sugerować mojej osobie kłamstwo, to ja zgłaszam gotowość spotkać się z nią na drodze sądowej.

Zaś portal Pomponik.pl, raczej nie słynący z dziennikarstwa śledczego i korzystania z prawa do informacji publicznej, opublikował artykuł, w którym wyliczał już, jego zdaniem, konkretne kwoty, które miały zarobić na tym koncercie poszczególne zespoły i osoby.

Pytamy

Próbując więc sprowadzić tę fascynującą dyskusję na poziom faktów, zapytaliśmy sami u źródła ewentualnych wypłat dla artystów i artystek.

3 marca 2022 r. zawnioskowaliśmy do Telewizji Polskiej S.A. o udostępnienie:

– pełnej listy artystów polskich i zagranicznych, którzy wystąpili podczas koncertu “Solidarni z Ukrainą”, który odbył się 27 lutego 2022 r. i był emitowany na antenie TVP1 wraz z informacją, czy dany artysta otrzymał honorarium za swój występ. Prosimy o udostępnienie powyższych informacji ze względu na pojawiające się w mediach sprzeczne wypowiedzi artystów dotyczące kwestii otrzymania honorarium.

Odpowiedź nadeszła 16 marca 2022, ale zawierała tylko tabelę z ogólnodostępną listą występujących podczas koncertu…

Telewizja Polska odmawia

Niedługo później otrzymaliśmy decyzję odmowną. Spółka powołała się na tajemnicę przedsiębiorcy, co w sumie nie było niczym nowym (nasze typowe scenariusze w zetknięciu z nią opisujemy w tekście: Telenowela “Informacja publiczna i TVP”)

Podkreślono, że choć TVP jest spółką dysponującą majątkiem publicznym, to funkcjonuje w warunkach wolnego rynku, co niesie szereg zagrożeń dla jej funkcjonowania. Zdaniem nadawcy, udostępnienie informacji o tym, czy artyści otrzymali wynagrodzenie, również potencjalnie może zagrozić interesom TVP. Nieistotne według niej, że koncert miał charakter charytatywny. Informacja tylko tym, czy artyści dostali wynagrodzenie, jej zdaniem mogła zostać wykorzystana przez podmioty konkurencyjne. Do czego, w jaki sposób? Tego już publiczny nadawca nie sprecyzował. Nie wspomniał też, że informacje o koncercie dodatkowo zawierały dopisek: 

Koncert powstaje przy wsparciu Programu Wieloletniego „Niepodległa”, który jest realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości.

(Źródło)

Co znaczy, że oprócz państwowych środków stanowiących rekompensatę z tytułu utraconych wpływów z opłat abonamentowych (1,75 mld w 2022 r.), w tym przypadku telewizja mogła liczyć jeszcze na dodatkowe rządowe środki.

Jak można przeczytać na stronie programu:

Przyjęty przez Rząd Polski program „Niepodległa” definiuje trzy wartości wyróżniające polską tożsamość: wolność, poszanowanie godności i praw człowieka oraz solidarność.

W miejscu może warto przypomnieć, że prawo do informacji, to również prawo człowieka.

Złożyliśmy zatem skargę na decyzję. Reprezentujący stowarzyszenie radca prawny, Bartosz Wilk, podnosił w niej m.in., że uzasadnienie decyzji jest zbyt lakoniczne i nie wyjaśnia w wystarczający sposób potrzeby ochrony informacji – przypomnijmy, sprowadzających się tylko do tego, czy artystom i artystkom wypłacono wynagrodzenia. W żaden sposób nie wskazano, na czym konkretnie miałaby polegać wartość gospodarcza  tych informacji, brakowało również przekonującego i realnego odniesienia się do skutków ich ujawnienia. Chodziło przecież o koncert charytatywny, niekomercyjny, czyli działalność, o której ciężko powiedzieć, że jest polem konkurencji z prywatnymi podmiotami.

Wyrok sądu

5 października 2022 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, sygn. akt II SA/Wa 818/22, uchylił zaskarżoną przez nas decyzję i zasądził 680 zł na naszą rzecz, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu sąd podkreślał m.in:

Zapytanie dotyczyło więc jedynie kwestii tego czy wymienienie artyści otrzymali wynagrodzenie za występ, czy nie otrzymali takiego honorarium. Pytanie nie dotyczyło wysokości wynagrodzenia czy też szczegółów umów pomiędzy TVP S.A. a wykonawcami. Nie można zatem przyjąć, że udzielenie odpowiedzi na tak zadane pytanie (o charakterze ogólnym) może wpłynąć w jakikolwiek sposób na pozycję TVP S.A. na rynku medialnym. (…)

Ponadto, jak zasadnie wskazał skarżący, koncert został zorganizowany w ramach wsparcia Ukrainy w związku z trwającą wojną. Koncert nie miał zatem charakteru komercyjnego, a nadto nie stanowił standardowej formy działalności TVP S.A. Informacje o tym przedsięwzięciu, w tym o fakcie wypłaty wynagrodzenia, nie mogą być odnoszone do innych produkcji, przy realizacji których TVP S.A. konkuruje z podmiotami stricte komercyjnymi.

TVP uchyla rąbka tajemnicy

Sam korzystny wyrok w postępowaniach z TVP niestety rzadko oznacza uzyskanie informacji. Tym razem jednak telewizja nie ciągnęła dalej tej farsy.

8 grudnia 2022 r. otrzymaliśmy krótką wiadomość:

Szanowni Państwo, W odpowiedzi na wniosek o udzielenie informacji publicznej informuję, iż artyści wykonawcy, którzy wystąpili podczas koncertu „Solidarni z Ukrainą”, który odbył się 27 lutego 2022 r., otrzymali wynagrodzenie.