Zachęcamy do przeczytania tekstu zbierającego pierwsze wnioski z zadania „Miej wpływ na planowanie wydatkowania środków w swojej gminie – współdecyduj o funduszu korkowym”, realizowanego w ramach akcji „Masz Głos, Masz Wybór”.

Podsumowanie przygotowała Grażyna Rojek ze Stronia Śląskiego, opiekunka jednej z grup prowadzących działanie oraz realizatorka monitoringu funduszu korkowego w 2011 roku.

Obco brzmiące słowo monitoring to nic innego jak „zorganizowany sposób obserwacji”. Każdy może zadawać pytania tym, którzy wydają publiczne pieniądze. Ten, kto ma pieniądze – ma władzę! Uważam, że nie warto powierzać naszych pieniędzy nikomu, bezgranicznie wierząc w jego dobre intencje. Warto obserwować efekty wykonywania zadań realizowanych w naszym imieniu, i za nasze pieniądze. Żadna kontrola nie zastąpi obywatelskiej obserwacji.

Możemy zadawać pojedyncze pytania decydentom – taka aktywna postawa obywatela zmienia sposób działania władzy. My, obywatele aktywni i świadomi możemy również zorganizować się i wspólnie badać określone obszary zaspokajania naszych wspólnych potrzeb. Od kilku lat obserwuję z kolegą Wojtkiem, ze Strońskiego Forum Obywatelskiego, działania władz w Gminie Stronie Śląskie. Udział w posiedzeniach komisji Rady Miejskiej obywateli nie wzbudza już u radnych większych emocji, przyzwyczaili się, choć wcześniej było zupełnie inaczej. Oprócz naszych indywidualnych działań włączyliśmy się w kilka monitoringów organizowanych przez Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich.

Systematycznie uczestniczymy w sesjach Rady Miejskiej i niektórych posiedzeniach komisji. Monitorowaliśmy między innymi Stroński Biuletyn Informacji Publicznej (BIP) w 2007 roku – nie był wtedy dobrej jakości, choć dzisiaj można w nim znaleźć wiele informacji. Nie zdawałam sobie ze zmiany dopóki nie zaczęłam przeszukiwać Biuletynów innych miejscowości, w poszukiwaniu informacji o realizacji gminnych programów przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii. Domaganie się pełnej i aktualnej informacji to ważne zadanie prowadzące nas do jawności i przejrzystości życia publicznego.

Wiele informacji znalazłam na stronach internetowych Bielska-Białej. Na portalu Wydziału Zdrowia łatwo jest znaleźć informacje o planach i działaniach w obszarze uzależnień. Ania, monitorująca działania władz, ma nadzieję na dobrą i owocną współpracę. Zgromadziła już wiele dokumentów. Choć w początkowym okresie wyczuwalna była niepewność i ostrożność. Całkiem niedawno Ania spotkała się z naczelnikiem Wydziału Społecznego.

W Łodzi realizację Gminnego Programu Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (GPRPA) rozbito na cztery cele i wyznaczono czterech koordynatorów – dwa wydziały Urzędu, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej oraz Gminą Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (GKRPA). Sylwester biega pomiędzy różnymi biurami i osobami i próbuje zorientować się w materii niełatwej, również ze względu na wielkość budżetu. Niełatwo jest również zorientować się w łódzkim BIP-ie i znaleźć w nim informacje dotyczące rozwiązywania problemów alkoholowych. Natomiast znakomicie widać pracę Komisji Zdrowia. Podany jest plan posiedzeń, prawie natychmiast umieszczane są notatki z posiedzeń, a protokoły są szczegółowe, wyczerpujące i ukazują przebieg dyskusji oraz stanowiska poszczególnych radnych. Bardzo lubię takie informacje i ich przystępny sposób podania. Zaintrygowała mnie tylko różnica w liczbie obecnych radnych i osobach głosujących, które powinny zgadzać się – a tak nie jest. Zapytam Sylwestra.

W Radomsku Działają Ewa i Ela, które bez problemów zebrały już wiele dokumentów. Rozmawiały z osobami mającymi najwięcej do powiedzenia i najbardziej zorientowanymi w tematyce korkowej. Mają wrażenie, że powielane są dobre wzorce wypracowane kilka lat temu. Czekam na kolejne informacje naszych koleżanek.

Praktyczne działania korkowe będę miała okazję oglądać w Dusznikach Zdroju, dokąd zarosiła mnie Alicja. Jestem bardzo ciekawa spotkań i działań w innych miejscowościach. Chciałabym odwiedzić również Kędzierzyn Koźle, gdzie monitoruje Kamil. W Kędzierzynie urzędnicy są otwarci na współpracę z obywatelami i organizacjami pozarządowymi – tak wynika z doświadczeń Kamila. Oprócz uchwał ma już zebrane zarządzenia burmistrza, których tematycznie wyszukiwanie jest w większości trudne i pracochłonne. Kamil spotkał się z osobami decydującymi, a teraz jest w trakcie spotkań z realizatorami konkretnych zadań.

Mateusz monitorujący Szydłowiec ma niestety mniej szczęścia do wyszukiwania dokumentów, które są umieszczane w internecie, w sposób niejasny dla obywatela. Mateusz o swoich działaniach poinformował na swoim blogu, oraz umieścił tam dokument TWOJA KARTA PRAW MIESZKAŃCA. Niestety Mateusz zawiesił prowadzenie swojego bloga, a szkoda. Czekam na jego „odwieszenie” – aktywni obywatele są w wielkiej cenie!

W Stąporkowie znalazłam bardzo ciekawy dokument – załącznik do gminnego programu określający nie tylko zadania, ale również i konkretne kwoty przeznaczone na zadania. Teraz Wojciech musi sprawdzić, czy zadania są realizowane efektywnie i zgodnie z rekomendacjami Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

Prowadzenie zorganizowanego sposobu obserwowania działań wymaga niekiedy odwagi, ponieważ niektóre władze zdecydowanie opierają się przed jawnością. Można fantazjować z czego to wynika, czy z nielegalności działań?, czy ze starych przyzwyczajeń pod tytułem „władza wie lepiej”.

Na pewno potrzebna jest cierpliwość w przeglądaniu stron BIP. Informacje są umieszczane są tam w bardzo różnych zakładkach, odsyłają do innych stron, itd.. Rozmowy z urzędnikami nie zawsze są miłe, niektórzy radni niechętnie współpracują z aktywnymi obywatelami. Jednak jesteśmy odporni na niepowodzenia, nadal będziemy prowadzić działania monitorujące i szczęśliwie napiszemy raporty z monitoringu funduszu korkowego w 2012 roku.

Wielu z nas stawia sobie ambitne zadania przeprowadzenia zmian w sposobie planowania, uchwalania lub realizowania zadań w gminach. Dobrze, że mam przyjaciół, którzy tak jak ja dążą do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego!