Ograniczenie dostępu do informacji o działaniach prokuratury i polityce zagranicznej
W trakcie najbliższego posiedzenia (24 i 25 lutego 2021) Sejm zajmie się dwoma pomysłami na ograniczenia w dostępie do informacji publicznych. Jeden kryje się w ustawie o służbie zagranicznej, która właśnie wróciła z negatywną opinią z Senatu. Wprowadzane w tej ustawie (art. 7 pkt 12) pojęcie tajemnicy dyplomatycznej znacząco wpłynie na zmniejszenie sfery jawności w działaniach państwa w obszarze polityki zagranicznej. Na skutek przyjęcia tego przepisu, urzędnicy będą mogli – w oparciu o dowolne przesłanki – ograniczać dostęp do informacji o działalności MSZ i powiązanych z nimi instytucji. Zwracamy się z apelem do Posłanek i Posłów o nieodrzucenie uchwały Senatu w tej sprawie.
Sejm podejmie również prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Druk nr 867). W wyniku dodania art 156 § 5b do Kodeksu postępowania karnego, zablokowany zostanie dostęp opinii publicznej do akt zakończonych postępowań przygotowawczych. Czyli również do informacji o działaniach prokuratury i prokuratorów. Nie będzie się już można powoływać na przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej, a korzystają z nich i dziennikarze/rki i obywatele/ki.
Zaskakujące jest uzasadnienie proponowanej zmiany przepisów. Autorzy projektu tłumaczą, że dotychczasowa praktyka niesie za sobą ryzyko udostępnienia akt sprawy niewykrytemu sprawcy przestępstwa. Można odnieść wrażenie, że zdaniem autorów projektu, problemy prokuratury w realizacji działań w zakresie wykrywania osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa, będą rozwiązane przez zdjęcie “ciężaru” jakiejkolwiek kontroli społecznej.
Jawność to podstawowa zasada demokracji oraz instrument naprawy państwa i jego instytucji. Oprócz ryzyka ograniczenia wolności do informacji i wolności mediów, w realizacji projektu ustawy widzimy również zagrożenie dla gwarancji praworządności oraz sprawności funkcjonowania organów ścigania.
Ograniczenie jawności informacji o szczegółach prowadzonych przez prokuraturę postępowań pozbawi również opinię publiczną wiedzy o sprawach dużej wagi społecznej czy takich, których ujawnienie może chronić inne dobra.
Dlatego również i w tym wypadku zwracamy się do parlamentarzystów/tek z apelem o wycofanie lub odrzucenie zmian proponowanych w art. 156 § 5 i 156 § 5b Kodeksu postępowania karnego.
To już stara “dobra” tradycja III RP, skierowana p-ko prawu człowieka do informacji.
Z prawa człowieka wymienionego w art.19-tym Deklaracji Praw Człowieka, w RP pozostać ma jedynie, propagandowa wydmuszka.
Długo czekać na kolejne działania wymierzone w prawo człowieka wymienione w art.19-tym PDPCz, nie przychodzi.
“(SĄD NAJWYŻSZY Rzeczypospolitej Polskiej, ODPIS, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Warszawa, dnia 16 lutego 2021 r. BSA IV-4111-1 /21 ).”
“oraz wyłączają możliwość weryfikacji interesu prawnego lub faktycznego w pozyskaniu tych danych w kontekście nadużycia prawa podmiotowego do uzyskania informacji publicznej ”
Człowiek korzystający ze swego prawa do informacji (będzie musiał się samozidentyfikować), następnie będzie przez podmiot zobowiązany oceniany czy jego pragnienie danej informacji jest uzasadnione i w zależności od takiej oceny albo żądaną informację otrzyma albo i nie (zgodnie z prawem).