Najpierw kilka słów osobistych od Sieci Obywatelskiej Watchdog: Zaniepokojeni sytuacją w Ukrainie, solidaryzując się z całym społeczeństwem ukraińskim, ale też z członkami sieci OPORA – Olą Strelyuk, Irą Shvets i Saszą Neberykutem – z którymi wiążą nas więzy przyjaźni i wszystkimi, których poznaliśmy, a także z Ireną Matiyenko – członkinią naszej Sieci – i jej rodziną, wysyłamy nieustające słowa solidarności. W ramach działań międzynarodowych – dzięki obecności w innych organizacjach – staramy się też naciskać na instytucje Unii Europejskiej i Rosję, aby podejmowały działania. Oto oświadczenie Komitetu Sterującego Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Unia Europejska – Rosja w sprawie sytuacji na Ukrainie. Nie przestajemy żywić nadziei, że te wszystkie działania dyplomatyczno-międzynarodowe wystarczą do zaprzestania represji i rozpoczęcia rzetelnego dialogu.

Komitet Sterujący Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Unii Europejskiej i Rosji wzywa do zaprzestania przemocy i uchylenia represyjnych ustaw na Ukrainie
24 stycznia 2014 roku

Komitet Sterujący Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Unii Europejskiej i Rosji (CSF) bije na alarm z powodu rosnącej przemocy na Ukrainie i opłakuje ofiary śmiertelne tej sytuacji. Główną przyczyną tego, co się dzieje, jest pakiet zmian legislacyjnych przeforsowany przez ukraiński parlament 16 stycznia 2014 r., uchwalony z zupełnym lekceważeniem procedur parlamentarnych i bez żadnych konsultacji społecznych, a następnie podpisany przez prezydenta Ukrainy 17 stycznia 2014 r. Jesteśmy zaniepokojeni nie tylko sposobem w jaki nowe przepisy zostały przyjęte, ale także ich treścią, podważającą podstawowe prawa i wolności, które powinny być zagwarantowane w demokratycznym państwie, co jest sprzeczne z międzynarodowymi zobowiązaniami Ukrainy. Wprowadzone rozwiązania przez wiele lat odbijać się będą na jakości ukraińskiej demokracji i stanowią brutalną reakcję na masowe i – w przeważającej mierze – pokojowe protesty, które mają miejsce na Ukrainie od końca listopada zeszłego roku.

Nowe przepisy dotykają w szczególności ukraińskie organizacje pozarządowe, które muszą rejestrować się jako „agenci zagraniczni”, jeżeli otrzymują finansowanie ze źródeł zagranicznych. Ponadto, nakładają dodatkowe ograniczenia swobody wypowiedzi, kryminalizują zniesławienia i ograniczają swobodę korzystania z Internetu oraz wprowadzają sankcje administracyjne i karne dla szerokiego zakresu naruszeń związanych aktywnością protestacyjną.

Koncepcja “agenta zagranicznego” została otwarcie zapożyczona z rosyjskiego ustawodawstwa przyjętego w 2012 roku, które wprowadziło bezprecedensowe sankcje dotykające wielu czołowych rosyjskich organizacji pozarządowych, zwłaszcza tych, które zajmują się prawami człowieka i kontrolą władz. Forum UE-Rosja wielokrotnie nawoływało do wykreślenia tych przepisów i wzywało rosyjskie władze do umożliwienia swobodnego działania organizacji społecznych, zgodnie ze standardami międzynarodowymi. Tymczasem dziś, zamiast zmian w Rosji, widzimy negatywny rozwój sytuacji na Ukrainie, gdzie represyjne przepisy zostały przekopiowane z rosyjskiego ustawodawstwa i są inspirowane autorytarnym i nacjonalistycznym podejściem do społeczeństwa obywatelskiego.

Potępiamy rozprzestrzenianie się tej represyjnej praktyki i z obawą patrzymy na jej możliwy rozwój w całym naszym regionie, w tym państwach członkowskich Unii Europejskiej. Przykładem jest niedawna propozycja bułgarskiego rządu aby wprowadzić kary dla osób, które pracują dla zagranicznych lub dla “kontrolowanych przez zagranicę” organizacji pozarządowych „szkodzących Republice”.

Wyrażamy naszą solidarność z mieszkańcami Ukrainy oraz ukraińskim społeczeństwem obywatelskim i wyrażamy nasze poważne zaniepokojenie działaniami parlamentu i rządu, które nie mają na celu znalezienia pokojowego rozwiązania, ale polaryzację i marginalizację aktywnych obywateli krytycznych wobec rządu.

Dlatego wzywamy :

• władze Ukrainy i opozycję do powstrzymania się od przemocy w celu uniknięcia dalszych ofiar wśród uczestników ruchu protestacyjnego oraz wszelkich innych osób ;
• władze Ukrainy do uchylenia pakietu represyjnych ustaw (w tym ustawy o “agentach zagranicznych”) w celu zapewnienia możliwości niezakłóconego funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego;
• władze Ukrainy do podjęcia dialogu z opozycją i protestującymi oraz uznania zażaleń obywateli odnośnie ostatnich decyzji politycznych i zmian legislacyjnych;
• włączenia do tego dialogu mechanizmu wiarygodnego i bezstronnego dochodzenia w sprawie zabójstw, porwań , tortur oraz innych nadużyć popełnionych w ostatnich miesiącach , który doprowadzi do prawnego ścigania sprawców;
• władze rosyjskie do natychmiastowego zamrożenia wszystkich pożyczek i innego finansowania władz ukraińskich do momentu aż rozpocznie się prawdziwy dialog z protestującymi oraz do przekonania Prezydenta Janukowycza aby zrobił wszystko co w jego mocy, aby sytuacja nie była dalej eskalowana;
• Unię Europejską do natychmiastowego zamrożenia wszystkich pożyczek i innego finansowania władz ukraińskich do momentu aż rozpocznie się prawdziwy dialog z protestującymi;
• Unię Europejską do wzięcia poważnie pod rozwagę rekomendacji Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Partnerstwa Wschodniego na temat obecnej sytuacji;
• Unię Europejską oraz Rosję do wspierania misji obserwacyjnych wysyłanych przez międzynarodowe organizacje, takie jak Rada Europy czy Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, w celu przyglądania się zmianom na Ukrainie w duchu praw człowieka i standardów które przyjęły wszystkie zaineresowane kraje.
• Unię Europejską oraz Rosję do wsparcia wysiłków mediacyjnych podejmowanych pod kierownictwem tych międzynarodowych organizacji rządowych, w celu rozwiązania ukraińskiego kryzysu.

Komitet Sterujący Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Unii Europejskiej i Rosji podkreśla swoją gotowość do wspólnej pracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego na Ukrainie w celu pokojowego rozwoju wspólnej demokratycznej Europy. CSF jest gotowa wspierać i przyczyniać się do konstruktywnego dialogu między przedstawicielami Ukrainy, Unii Europejskiej i Rosji oraz międzynarodowych organizacji rządowych, które powinny również obejmować przedstawicieli ukraińskiego społeczeństwa obywatelskiego.

Komitet Sterujący Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Unii Europejskiej i Rosji
kontakt:
Harry Hummel
Komitet Helsiński Holandia, Haga
Tel. +31703926700

Tekst oświadczenia w oryginalnym brzmieniu angielskim.

Tekst oświadczenia w oryginalnym brzmieniu rosyjskim.

dziękujemy za robocze wolontarystyczne tłumaczenie Bazylemu Batko