Troska o demokrację to codzienna kontrola władzy, bez względu na to, kto ją sprawuje. To zadawanie pytań i analizowanie odpowiedzi (lub ich egzekwowanie w sądzie), śledzenie procesów legislacyjnych i tworzenie lepszego prawa, pilnowanie reform i weryfikowanie faktów. Innymi słowy, troska o demokrację zajmuje dużo czasu, który nie każdy i nie każda z Was może poświęcić. Jednak każdy i każda z Was może włączyć się w dbanie o Rzeczpospolitą, przekazując 1,5% podatku na Sieć Obywatelską Watchdog Polska.

– Te słowa skierowaliśmy do Was w tym roku, prosząc o wsparcie naszych działań 1,5% podatku. Pisaliśmy też o trosce o Orła — symbol polskości, który w ostatnich latach mocno ucierpiał. Dziękujemy, że nas usłyszeliście!

Z informacji podanych w październiku 2024 r. przez Ministerstwo Finansów wynika, że 6,3 tys. osób przekazało nam 1,5% swojego podatku z rozliczenia za rok 2023. W sumie podatnicy i podatniczki powierzyli nam niemal 1,5 mln złotych, a dokładnie 1 495 533,4 zł. Dziękujemy za każdą złotówkę!

Nasza tegoroczna kampania była inna niż Was do tego przyzwyczailiśmy. Mniej było w niej o rządzących, a więcej o dbaniu o nasze wspólne dobro – dbaniu o Polskę. Jej głównym bohaterem był Orzeł – symbol Rzeczpospolitej, dumny, zmęczony i pełen nadziei na zmiany. Orzeł, o którego należy dalej dbać, bo troska o demokrację nie skończyła się na ostatnich wyborach. Wy o niego zadbaliście.

Na co przeznaczyliśmy zebrane z 1,5% podatku pieniądze?

W lutym, nie wiedząc jeszcze, jaką kwotę przekażecie nam w tym roku, pisaliśmy o tym, że pieniądze te wydamy nie tylko na sprawdzanie władzy, ale też wpływanie na lepsze rządzenie. Że zainwestujemy je w szkolenie osób z całej Polski patrzących władzy na ręce i wesprzemy działania innych organizacji watchdogowych, dzięki czemu nasz Orzeł znowu pięknie poszybuje.

Szczegółowo wymieniliśmy wtedy poniższe kategorie wydatków, a dziś dodajemy do nich informację o dokładnych kwotach, które zostały na nie przeznaczone z tegorocznego 1,5% podatku:
>> pokrycie kosztów administracyjnych – 76 157  zł (w tym m.in., opłacenie księgowości i obsługi kadrowej, opłaty pocztowe, wydruki, rachunki za ochronę, telefony i internet oraz wynajem biura);
>> sprawy sądowe – 52 081 zł (w tym wpisy sądowe, ale też praca pełnomocników zewnętrznych w sprawach dotyczących dostępu do informacji publicznej i SLAPP oraz koszty przejazdów na rozprawy);
>> poradnictwo prawne – 212 859 zł (w tym wynagrodzenia zespołu poradni);
>> pokrycie kosztów spotkań lokalnych – 16 890 zł (w tym cykl spotkań lokalnych Jawność w drodze, webinaria w ramach kursu (Bez)Nadzieja małej i dużej gminy oraz tłumaczenia webinarów na Polski Język Migowy);
>> wynagrodzenia (współ)pracownic i (współ)pracowników biura Sieci – 687 082 zł (w tym wynagrodzenia stałych współpracowników, pensje osób od komunikacji, administracji i osób prawniczych);
>> działania na rzecz zmian w przepisach, by prawo do informacji było lepiej chronione – tu na razie brak wydatków;
>> wsparcie lokalnych inicjatyw strażniczych w ramach tzw. Funduszu Watchdogów – 253 000 zł przekazane na konkurs strażniczy Funduszowi im. Ludwiki i Henryka Wujców;

Dodatkowo obszary wydatków, których nie wskazaliśmy wcześniej:

• IT (m.in. opłaty za serwery, domeny czy programowanie) – 85 648 zł
• inne – 41 734  zł (w tym m.in. wynagrodzenia zewnętrznych ekspertów konsultujących nasze wątpliwości proceduralne i prawne, wydatki na promocję działań, przejazdy na spotkania krajowe i zagraniczne czy koszty transmisji spotkań online);

Do tej pory z otrzymanej od Was w tym roku kwoty wydaliśmy zatem w sumie 1 422 555,24 zł.

Jak widzicie, dzięki Waszemu wsparciu mogliśmy zrobić wiele dobrego. Te pieniądze są ogromnie ważnym elementem naszego budżetu, ponieważ stanowią ponad 40% wszystkich pieniędzy, którymi dysponujemy.  A co składa się na pozostałe 60% naszego budżetu?

Źródła finansowania, koszty działań i sytuacja finansowa

Poza 1,5% podatku źródłami finansowania naszych działań są też:

• darowizny indywidualne – regularne i jednorazowe – stanowią ok. 7% naszego budżetu,
• granty – stanowią ok. 50% naszego budżetu,
• składki członkowskie,
• dochody z odpłatnej działalności statutowej.

To, że połowa naszego budżetu pochodzi od Was, ma dla nas bardzo duże znaczenie z wielu powodów. Te pieniądze pokazują nam, że nasze działania są potrzebne, bo wspieracie nas dlatego, że robimy to, co trzeba. Dają nam też możliwość elastycznego, niezależnego działania, odpowiadania na pojawiające się na bieżąco potrzeby, chociażby w zakresie prowadzenia monitoringów dotyczących palących problemów. Bez nich nie bylibyśmy taką organizacją, jaką jesteśmy. Są też ważnym argumentem w rozmowach z potencjalnymi grantodawcami, którzy doceniają, że mamy zróżnicowane źródła finansowania, a otrzymywanie darowizn i 1,5% podatku w takiej kwocie zawsze przyjmują z uznaniem.

Dokładne kwoty, które pozyskaliśmy w 2024 r. z tych źródeł znajdziecie w naszym Biuletynie Informacji Publicznej.

Jednak pieniądze, które przekazujecie nam, wypełniając PIT-y do końca kwietnia, trafiają do nas dopiero w lipcu. W większości są nam przesyłane w jednym przelewie – oczekując na niego zawsze zastanawiamy się, ile tym razem osób zechciało razem z nami zadbać o bardziej przejrzystą Polskę. Nie będziemy oszukiwać, że jest to stresujący moment, na który pracujemy cały rok. 

Z tego względu na bieżąco staramy się zdobywać pieniądze z innych źródeł, biorąc udział w konkursach grantowych oraz zachęcając naszych obserwatorów do regularnego wspierania działań Watchdoga. Nie wszystkie potrzeby możemy finansować z tzw. grantów. Niewiele jest konkursów, w ramach których możemy np. zawnioskować o opłacenie kosztów spraw sądowych, które niestety nadal są rzeczywistością korzystania z dostępu do informacji publicznej w Polsce. To samo dotyczy pomocy prawnej. Coraz większym wyzwaniem staje się dla nas też niesienie pomocy w sprawach typu SLAPP, które wiążą się z wysokimi kosztami długich procesów sądowych i opłaceniem pracy profesjonalnych pełnomocników, których pomoc udaje się nam pozyskać. Na ten ostatni cel uruchomimy jeszcze tym roku specjalną zbiórkę pieniędzy. W dzisiejszych czasach coraz więcej naszego życia toczy się online – dlatego staramy się dbać o dobrą komunikację w sieci, a także o rozwój aplikacji do prowadzenia poradnictwa czy do analizowania danych pozyskanych w drodze dostępu do informacji publicznej. To też są znaczące koszty.

Średnie, stałe koszty miesięczne naszych działań wynoszą w tej chwili ok. 200 000 zł.

Jako organizacja kontrolująca rządzących stawiamy na niezależne i jawne finansowanie.Dzięki niemu możemy działać elastycznie.

Co możesz zrobić, żeby nam pomóc?

Wspieraj regularnie działania Watchdoga. Dowolna kwota przekazywana nam co miesiąc to stały dopływ środków i stabilizacja, która pozwala nam zapewnić Wam stałe określone usługi (jak poradnię prawną), ale też reagować na bieżące potrzeby (kontrolować rządzących i trzymać rękę na pulsie wydarzeń) . Dla przykładu przekazując nam:

• 55 zł co miesiąc przez rok – pomagasz opłacić pracę prawnika nad 10 sprawami, w których urzędnik odmówił udzielenia jawnej informacji,
• 85 zł co miesiąc przez rok –  5 skarg do sądu na decyzje odmawiające udostępnienia informacji,
• 180 zł co miesiąc przez rok –  2 miesiące dostępu do narzędzia pozwalającego prawnikom udzielającym porad prawnych zapoznawać się z aktualnym stanem prawnym, orzecznictwem i piśmiennictwem prawniczym,
• 234 zł co miesiąc przez rok – miesięczny koszt utrzymania naszych narzędzi do udzielania porad i analizy odpowiedzi na wnioski o informację.

Co zyskujesz?

• Pewność, że Twoje pieniądze zostaną dobrze spożytkowane – w BIP-ie Watchdoga znajdziesz szczegółowe rozliczenie.
• Możliwość korzystania z naszej poradni prawnej – jedynej takiej w Polsce, która specjalizuje się w prawie do informacji (prawnicy udzielaną bezpłatnych porad dzięki finansowaniu darczyńców).
• Dostęp do materiałów edukacyjnych, które dzięki Tobie uda nam się rozwijać i poszerzać ich zasób.
• Pewność, że każda władza będzie przez nas kontrolowana, a prawo do informacji szanowane.
• Wsparcie w lokalnych działaniach strażniczych.
• Poczucie wpływu na kształtowanie prawa i demokracji w Polsce.
• Udział w budowaniu kultury jawności i sprzyjającej jej społeczności, która raz w roku spotyka się na 2-dniowym Zlocie Fanek i Fanów Jawności.
• Na koniec warto dodać, że przekazane nam darowizny możesz odliczyć, o czym piszemy na stronie: siecobywatelska.pl/odlicz-swoje-darowizny/ 

Jak zostać regularną darczynią/darczyńcą Watchdoga?

Jeśli zdecydujesz się wspierać nas regularnie, możesz ustanowić na swoim koncie regularną darowiznę na nasze działania. W takim przypadku zdefiniuj, jaką kwotą i jak często chcesz wspierać naszą pracę i zapisz taką dyspozycję – dane dotyczące odbiorcy przelewu: 

Numer konta do wpłat darowizn: 29 2130 0004 2001 0343 2101 0001

W polu “Odbiorca” wpisz nasze dane – Sieć Obywatelska Watchdog Polska I KRS 0000181348 I Ursynowska 22/2, 02-605 Warszawa, a przelew zatytułuj: Darowizna regularna na cele statutowe od [tu możesz wpisać adres e-mail]*

Poza stałą dyspozycją z Twojego konta, możesz też skorzystać z innych możliwości:

• Płatności cykliczne PayPal – Taki formularz znajduje się na naszej stronie pod hasłem “Wsparcie regularne”: siecobywatelska.pl/wlacz-sie-5min/#wspieraj_siec
• Skorzystanie z serwisu Patronite.pl – Ta platforma do crowdfundingu (finansowania społecznościowego) pozwala twórcom i organizacjom na zbiórkę środków finansowych na swoje działania. Nasz profil znajdziesz pod adresem: patronite.pl/watchdog

Dziękujemy Ci za wspieranie działań Watchdoga!

*Zapoznaj się z naszą polityką prywatności.