Sieć Obywatelska Watchdog Polska rusza z szerokim projektem promowania i uczenia strażnictwa. Jest to możliwe dzięki dofinansowaniu jakie otrzymaliśmy z Funduszu Szwajcarskiego. Dodatkowego wsparcia – stanowiącego wkład własny do tego dużego projektu – udzieliły nam Fundacja im. Stefana Batorego i Trust for Civil Society in Central and Eastern Europe.

Po raz pierwszy mamy możliwość jednoczesnego kierowania oferty do wszystkich rozpoznanych przez nas grup i inicjatyw strażniczych. Niezależnie od tego czy są to sformalizowane organizacje – budujące swój potencjał ekspercki i zatrudniające płatny personel, czy też lokalne organizacje, grupy nieformalne, aktywne osoby, dziennikarze obywatelscy czy blogerzy. W ciągu wielu lat naszej działalności przekonaliśmy się jak różne są potrzeby tych inicjatyw, ale też jak bardzo ważne jest aby ten nasz strażniczy mikrokosmos składał się z niejednorodnych organizmów wymieniających się informacjami, wspierających się wzajemnie i mających świadomość, że tworzą specjalną jakość w demokracji.

Piotr Sztompka – znany socjolog – pisze o tym, że zaufanie jest niezbędnym warunkiem demokracji. Jednak zdarza się, że władze nie zaspakajają potrzeb i interesów obywateli, wykorzystują ich i nie mają dobrej woli. Dlatego ważne jest zabezpieczenie w postaci praw obywatelskich. Te z kolei stanowią fundament do „instytucjonalizacji nieufności” – w pewnym sensie wyrażającej się w działaniach strażniczych: „Grupy obywateli biorą na siebie obowiązek kontrolowania, monitorowania i wywierania nacisku na władze publiczne” (Piotr Sztompka, Zaufanie. Fundament Społeczeństwa, Kraków 2007, str. 348-349).

A oto co planujemy przez najbliższe półtora roku.

Przede wszystkim będziemy chcieli dowiedzieć się więcej o tym, jak działacie. W najbliższych miesiącach powstaną internetowe publikacje zarówno o działaniach bardzo lokalnych, jak i o tych które skierowane są do władz centralnych. Spojrzymy też jak działają organizacje strażnicze w innych częściach regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Jaka jest ich skuteczność i jak się komunikują.

Naszym tematem numer jeden będzie „komunikacja”. W pewnym sensie nieumiejętność opowiedzenia o tym, co tak naprawdę robimy i o co nam watchdogom chodzi, podkopuje oddziaływanie wielu świetnych inicjatyw. Dlatego sami będziemy pracować nad komunikacją, włączymy ją do oferty, a nawet zaczniemy od wydarzenia skierowanego do ponad trzydziestu organizacji z wieloletnim doświadczeniem, z całego regionu Europy Środkowo Wschodniej – zatytułowanego: “Podstawowe zasady komunikacji – co działa?“. Spotkanie zostanie utrwalone i mamy nadzieję, że wypracowany materiał posłuży wszystkim inicjatywom strażniczym w Polsce.

Nie zabraknie działań skierowanych do stowarzyszeń, grup mieszkańców, niezależnych gazet i blogerów zainteresowanych działaniami gminy. Dla tej grupy skierujemy ulepszone wersje naszych monitoringów – funduszu korkowego i Obywatelskiego Monitoringu Sportu. Uwaga, rekrutacja do tego ostatniego ruszy już w 19 sierpnia 2013 roku, a do funduszu korkowego w październiku.

Będziemy też kontynuowali kurs internetowo – stacjonarny „Na straży” – skierowany do organizacji, które chciałyby wprowadzić działania strażnicze do swojej oferty lub już je prowadzą, ale czują potrzebę uporządkowania swoich doświadczeń. W tym działaniu od lat współpracujemy z Helsińską Fundacją Praw Człowieka oraz co roku uaktualniamy treści szkoleniowe o najświeższe doświadczenia strażnicze. Tak będzie i tym razem. Dzięki temu, uczestniczące organizacje mają możliwość zetknąć się z doświadczeniem i umiejętnościami dojrzałej organizacji, jak też tych którzy jeszcze pamiętają swoje pierwsze próby, błędy i sukcesy. W tej edycji – nieco inaczej niż w latach poprzednich – zaproponujemy kilka wybranych przez nas tematów do pilotażowego monitoringu. Rekrutacja już w listopadzie 2013 roku. 

Nasz projekt, zatytułowany „Mocna straż – wzmocnienie działań kontrolnych organizacji, grup nieformalnych i obywateli/ek” realizujemy w szerokim partnerstwie z: European Centre for Not-for-Profit Law (Węgry) posiadającym unikalne doświadczenie z badań europejskich watchdogów przeprowadzonych w 2011 roku, Helsińską Fundacją Praw Człowieka – najstarszą organizacją strażniczą w Polsce, posiadającą bogate doświadczenie i umiejętność uczenia kontroli obywatelskiej oraz lokalnymi organizacjami, które z sukcesem prowadzą działania strażnicze: Fundacją Inicjatyw Społecznych i Kulturowych “Grejpfrut” z Oławy, Fundacją Wiedzieć Więcej z Kędzierzyna-Koźla i Mazurskim Stowarzyszeniem Aktywności Lokalnej w Orzyszu.

Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu
współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej oraz Fundację im. Stefana Batorego i CEE Trust