W zeszłym roku przekazaliście nam ponad milion złotych z 1% Waszych podatków. Wiele osób patrzyło na nas z pytaniem w oczach – no i co Wy teraz zrobicie z tym milionem? Albo wykrzykiwało – ale jesteście bogaci! Tymczasem my zrozumieliśmy, że wreszcie możemy zrobić WSZYSTKO TO, CO TRZEBA!

Przez ostatnie 7 lat Wasz 1% pozwalał nam stopniowo budować odpowiednią ofertę dla Was, przetrwać kryzysy finansowe, stopniowo uniezależniać się od grantów. Bez nadmiernej emfazy, można powiedzieć, że istniejemy dzięki Wam. Bo Wasz jeden 1% to komunikat, że robimy sprawy dla Was istotne i warte wsparcia. No i przede wszystkim jest to realne wsparcie, które pozwala nam pracować nad realizowaniem naszej misji, czyli dbaniem o jawność, chronieniem praw człowieka i zapobieganiem korupcji.

To w końcu co zrobiliśmy z dużą częścią tego miliona?

Reformujemy poradnię

Rozpoczęliśmy reformę poradni  prawnej Watchdoga. Od początku działania poradni (2007 r.) borykamy się z niedoborem osób udzielających porad i z logistyką ich udzielania. Dzięki pieniądzom z 1% podatku  zatrudniliśmy koordynatorkę poradni – doświadczoną adwokatkę, Karolinę Jankowską (ogłoszenie o konkursie), która od grudnia zeszłego roku zabrała się za organizowanie pracy zespołu poradni, a 14 lutego ogłosiliśmy kolejną rekrutację, tym razem dla osób studiujących prawo, które chciałyby dołączyć do zespołu zarządzanego przez Karolinę. Efektem tych działań ma być nie tylko sprawniejsze funkcjonowanie poradni i profesjonalna pomoc tym z Was, którzy jej potrzebują, ale też wykształcenie kolejnego pokolenia prawników i prawniczek uwrażliwionych na sprawy obywatelskie.

Wzmacniamy osoby działające lokalnie

Za pieniądze, które nam przekazaliście, stworzymy też stały, doroczny cykl dla osób pragnących rozwijać swoją wiedzę o prawie lokalnym i jakości działania lokalnych władz. Pierwszy, spontaniczny pomysł na taki cykl obejmował jedynie małe gminy i  został wdrożony wiosną zeszłego roku. Zainteresowanie i energia uczestniczek i uczestników przerosły nasze oczekiwania. Pojawiły się też pytania o większe miejscowości, dlatego w tym roku, jeszcze w lutym, ogłosimy nabór na kurs (Bez)Nadzieja małej i dużej gminy. Ta edycja kursu będzie ulepszona o zaangażowanie absolwentek i absolwentów poprzedniego kursu oraz pomysły na sieciowanie. 

Tworzymy Fundusz Watchdogów

Tego się pewnie nie spodziewaliście, ale utworzenie funduszu dla lokalnych organizacji strażniczych to niejako spełnienie naszych odwiecznych i do tej pory niemożliwych do realizacji marzeń. Od zawsze narzekamy, że lokalne watchdogi nie mogą się rozwinąć, bo brakuje niezależnego finansowania dla nich. Co jakiś czas pojawiają się większe konkursy dotacyjne, ale póki opierają się one na ocenach samych wniosków o dotację, a nie całej działalności organizacji, póty przepadają w nich organizacje prowadzące stałe działania strażnicze, a zwyciężają takie, które działają projektowo i dobrze piszą wnioski o dotację. To zaś powoduje, że te najcenniejsze z naszego punktu widzenia inicjatywy, które non stop interesują się działaniami władzy lokalnej, są wciąż w bardzo słabej kondycji, albo też muszą zrobić i projekt, i po godzinach pracy z projektem, robić stałe działania. Dzięki Wam, po raz pierwszy w tym roku, przeznaczamy 155 tysięcy złotych na Fundusz Watchdogów na rzecz rozwoju lokalnych organizacji strażniczych. Stworzyliśmy też Regulamin wydatkowania środków z 1%, zgodnie z którym, co roku będziemy przekazywać na ten Fundusz co najmniej 15% zebranych środków. Organizację konkursów grantowych powierzyliśmy specjalistom z Fundacji dla Polski, która jest partnerem tej inicjatywy w ramach Funduszu Obywatelskiego im. Henryka Wujca.

 Stałe funkcjonowanie Watchdoga i sprawy sądowe

To oczywiście tylko część spraw, na które przeznaczamy 1%. Poza tym wciąż potrzebujemy Waszych pieniędzy na stałe funkcjonowanie. Czy wiecie, że wśród europejskich organizacji działających tak, jak my, tylko my mamy stałe finansowanie spraw sądowych i ich obsługi? W 2017 roku prowadzone było badanie dotyczące tej tematyki. Nawet wtedy, gdy nasz budżet stanowił połowę obecnego i żyliśmy z pożyczek, a sądy odmawiały nam zwolnień z opłat sądowych, byliśmy w stanie kontynuować działalność dzięki Waszemu wsparciu z darowizn i 1%.  

A czy te nasze działania mają sens?

Oto fragment z wewnętrznego badania środowiska watchdogów prawa do informacji w Europie:

Jedną z najważniejszych mocnych stron sektora jest tworzenie precedensów poprzez prowadzenie spraw sądowych. To może zająć lata, by przeprowadzić sprawy. A potem kolejne, by udało się odczuć efekty zmian. (…) Z 16 przebadanych organizacji, 13 prowadzi takie postępowania sądowe. Ale tylko połowa otrzymuje na nie jakiekolwiek dofinansowanie. Wynosi ono między 5, 20 a 100%. 7 organizacji prowadzi takie działania bez żadnego dofinansowania.

My prowadzimy około 150 spraw rocznie. Nie udałoby się tego zrobić bez żadnego finansowania i Wy je zapewniliście. A dziś ze wzruszeniem patrzymy na naszą sprawę o kalendarze – działania wokół tego tematu zaczęliśmy w 2014 roku, a teraz trafiła do Strasburga. Zaangażowała się w nią jedna z europejskich organizacji – Access Info Europe. Przygotowała opinię przyjaciela sądu, porównującą praktyki dotyczące jawności kalendarzy w wielu krajach (Access Info Europe o jawności kalendarzy osób pełniących publiczne funkcje). I sprawa jawności – pogrzebanej przez polski system – zaczyna odzyskiwać właściwe proporcje! Gdybyśmy nie mieli od Was wsparcia, nigdy byśmy nie byli w tym miejscu.

Dlatego zachęcamy, wspierajcie nas 1% i razem z nami rozwijajcie te działania. Wystarczy, że wpiszesz nasz numer KRS 0000181348 w rozliczeniu podatkowym.

Więcej informacji na stronie www.siecobywatelska.pl/1-procent