Sąd Rejonowy w Wągrowcu jako pierwszy rozpatrzył zażalenie na postanowienie Prokuratury Rejonowej w Wągrowcu o odmowie wszczęcia śledztwa w sprawie nadużycia uprawnień przez Wójta Gminy Wapno poprzez przekazanie Poczcie Polskiej S.A. danych osobowych wyborców.

Na początku maja informowaliśmy w tekście Czy przekazanie danych ze spisów wyborców jest przekroczeniem uprawnień?, że będziemy składać zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa przez gminy, które przekazały dane wyborców Poczcie Polskiej S.A. Stworzyliśmy mapę, na której można sprawdzić, czy dana gmina przekazała dane Poczcie Polskiej (Mapa). Gminy, które te dane przekazały, są oznaczone kolorem czerwonym i czarnym. Kolor czarny oznacza, że już złożyliśmy zawiadomienie, kolorem czerwonym oznaczone są gminy, na które niebawem złożymy zawiadomienie.

W sprawie dotyczącej Wójta Gminy Wapno Prokuratura stwierdziła, że przekazanie danych nie było przestępstwem.

Sąd Rejonowy w Wągrowcu (treść postanowienia), rozpoznając nasze zażalenie, uchylił postanowienie Prokuratury i wskazał, że przekazanie danych Poczcie Polskiej należy rozpatrywać w kontekście art. 7 Konstytucji RP:

Punktem wyjścia rozważań sądu stanowi treść art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowiący, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Wykładnia tej regulacji zakłada, że art. 7 Konstytucji zawiera normę zakazującą domniemywania kompetencji takiego organu i tym samym nakazuje, by wszelkie działania organu władzy publicznej były oparte na wyraźnie określonej normie kompetencyjnej” – tak Sąd Najwyższy w postanowieniu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 18 stycznia 2005 r. (sygn. WK 22/04). Powyższe oznacza, że krąg kompetencji danego organu zawarty jest w reżimie prawnym obowiązującym na danym obszarze uchwalonym w trybie i wedle reguł stanowienia tego prawa, a następnie promulgowany.

Zdaniem sądu, co było również wskazane w załączonych do naszych zawiadomień opinii, na dzień przekazania danych wyborców nie weszły w życie przepisy ustawy z dnia 6 kwietnia 2020 r. o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. Takie działanie Wójta Gminy Wapno było możliwe dopiero od 9 maja:

Jak wskazano w pierwszej części uzasadnienia postanowienia, podstawy prawnej do przekazania danych osobowych Poczcie Polskiej S.A. nie było. Skoro zaś tak aktualizacji podlega kwestia odpowiedzialności karnej osoby odpowiedzialnej za przetwarzanie danych osobowych bez uprawnienia. Stosownie bowiem do treści art. 107 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych odpowiedzialności karnej z tego artykułu podlega ten kto przetwarza dane osobowe, choć ich przetwarzanie nie jest dopuszczalne albo do ich przetwarzania nie jest uprawniony. Przetwarzaniem zaś danych jest ich udostępnianie.

Łącznie złożyliśmy 162 zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa przez gminy. W jednym przypadku (gmina Łochów) wszczęto postępowanie, w 15 wypadkach odmówiono jego wszczęcia, na 10 takich decyzji prokuratury złożyliśmy zażalenie. Sąd Rejonowy w Wągrowcu jest pierwszym, który uwzględnił nasze zażalenie, czekamy na pozostałe rozstrzygnięcia i decyzje prokuratury w sprawie pozostałych gmin.