12 kwietnia 2017 roku wysłaliśmy do dwóch spółek skarbu państwa – PGNiG i PGNiG Technologie dwa identyczne wnioski o informację publiczną. Do porównania wyroków wydanych przez dwa różne sądy administracyjne może przydać się tabelka.

Dwa identyczne wnioski

Na podstawie art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP oraz ustawy o dostępie do informacji publicznej wnosimy o udostępnienie następujących informacji:

1. składu kolejnych zarządów spółki PGNiG Technologie Spółka Akcyjna od 2014 roku do dnia dzisiejszego,
2. wykształcenia obecnych członków zarządu spółki PGNiG Technologie Spółka Akcyjna wraz z podaniem lat, w których konkretne kierunki studiów lub kursów były rozpoczynane i kończone,
3. sprawozdań finansowych spółki PGNiG Technologie Spółka Akcyjna za lata 2013-2016,
4. sprawozdań zarządu z działalności spółki PGNiG Technologie Spółka Akcyjna za lata 2013-2016,
5. ocen dokonywanych przez Radę Nadzorczą w zakresie sprawozdań zarządu z działalności spółki PGNiG Technologie Spółka Akcyjna za lata 2014-2016 oraz sprawozdań finansowych za lata 2014-2016 oraz składanych walnemu zgromadzeniu corocznie pisemnych sprawozdań z wyników tej oceny za lata 2014-2016,
6. notatek ze spotkań Rady Nadzorczej spółki PGNiG Technologie Spółka Akcyjna w latach 2014-2016,
7. planów finansowych spółki PGNiG Technologie Spółka Akcyjna tworzonych na lata 2014-2017,
8. wyników kontroli wewnętrznych i zewnętrznych prowadzonych w spółce PGNiG Technologie Spółka Akcyjna w latach 2013-2016.

Ważna uwaga: PGNiG Technologie S.A. jest spółką-córką Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A., (jest ono również jej jedynym akcjonariuszem). Dlatego treść naszego wniosku w obu przypadkach dotyczyła PGNiG Technologie – chcieliśmy sprawdzić, jak wobec wniosku identycznej treści zachowają się pozostające w takiej relacji podmioty zobowiązane.

Odpowiedzi spółek były mało zaskakujące: spółka-matka wskazała, że nie jest dysponentem większości wskazanych informacji, a nawet jeżeli jest, to nie mają one waloru informacji publicznej, spółka-córka w żaden sposób nie ustosunkowała się do wniosku. Stowarzyszenie wniosło dwie skargi na bezczynność.

Dwa różne wyroki

Pod koniec 2017 roku dotarły do nas dwa wyroki – jeden z Warszawy, drugi z Rzeszowa (gdzie ma siedzibę PGNiG Technologie). W pierwszej kolejności warto podkreślić, że co do pytania PGNiG S.A. o PGNiG Technologie, sąd wskazał, że: „Treść wniosku Stowarzyszenia z 12 kwietnia 2017 r. dotyczy informacji odnoszących się do PGNiG Technologie S.A., która niewątpliwie jest odrębnym podmiotem prawa handlowego. Nie oznacza to jednak, że PGNiG S.A., będąc adresatem wniosku nie jest obowiązana do udostępnienia informacji publicznej dotyczącej tej właśnie Spółki, jeżeli takie informacje posiada. Obowiązek informacyjny podmiotu zobowiązanego na gruncie u.d.i.p. jest bowiem konsekwencją samego faktu dysponowania taką informacją, co wynika wprost z zasady sformułowanej w art. 4 ust. 3 u.d.i.p.”. Pytanie nie musi dotyczyć samego adresata wniosku, wystarczy, że jest w posiadaniu danej informacji.

Sąd nie miał też wątpliwości, że „majątek PGNiG Technologie S.A. pochodzi od jedynego jej akcjonariusza – PGNiG S.A., w której 71,88 % udziału w kapitale zakładowym spółki posiada Skarb Państwa. Jeżeli więc Skarb Państwa zaangażował w PGNiG S.A środki publiczne w wysokości 71,88% kapitału zakładowego tej spółki, a następnie PGNiG S.A. wyposażyła PGNiG Technologie S.A. w 100% jej kapitału zakładowego, to nie można uznać, że majątek PGNiG Technologie S.A. nie zachował charakteru “majątku publicznego”, a sposób jego wykorzystania ma być wyłączony spod kontroli społecznej – zob. analogicznie NSA w wyroku z dnia 9 sierpnia 2011 r. I OSK 877/11).” Nie ma znaczenia ile razy spółki przekażą sobie publiczne pieniądze – jeżeli wyjściowo były to środki publiczne podlegają takiej samej społecznej kontroli.

Co do zakresu przedmiotowego naszego wniosku, składy orzekające zasadniczo podobnie podeszły do jego oceny. Wskazały, że chociaż punkty 1, 3 i 4 stanowią informację publiczną, to UDIP nie znajduje do nich zastosowania, bo są ujawniane w Krajowym Rejestrze Sądowym i ich uzyskanie jest regulowane przez właściwe w tym zakresie przepisy. Nie było też wątpliwości, że obie spółki pozostają w bezczynności co do punktów 5, 7 i 8.

Zarząd z dyplomem

W przypadku punktu 2 naszego wniosku (tj. pytania o wykształcenie członków zarządu) warszawski WSA stwierdził, że informacja ta nie posiada waloru informacji publicznej i w związku z tym w jej zakresie wniosek nie musi zostać zrealizowany. Z kolei WSA w Rzeszowie w żaden sposób szczególnie nie odniósł się do tego punktu wniosku.

W opinii Stowarzyszenia informacja o wykształceniu osób pełniących funkcje publiczne z całą pewnością stanowi informację publiczną. Jak wskazał wyrokiem z 31 października 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie:

Informacje wskazujące na poziom kompetencji pracownika (jego kwalifikacji) do sprawowania funkcji publicznej, stanowią informację publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 DostInfPubU. Niewątpliwie informacje o kierunkach, jakie ukończyły osoby uczestniczące w wykonywaniu funkcji publicznych odzwierciedlają kompetencje danych osób i wskazują na poziom zdatności do wykonywania danych funkcji publicznych.

sygnatura akt II SAB/Kr 141/16

Słusznie więc w sprawie PGNiG Technologie sąd uznał, że Spółka pozostaje w zakresie tego punktu wniosku w bezczynności.

Zakaz notowania

Odmiennie sądy potraktowały też punkt 6, czyli wniosek o notatki ze spotkań Rady Nadzorczej: PGNiG zastrzegło, że takowych nie posiada i tym samym nie może być zobowiązane do ich udostępnienia, co WSA potwierdził. W przypadku PGNiG Technologie rzeszowski WSA stwierdził, że notatki stanowią tzw. dokument wewnętrzny, który nie stanowi informacji publicznej.

W sytuacji, gdy podmiot zobowiązany twierdzi, że wnioskowanej informacji nie posiada, potrzeba bardzo mocnych podstaw, by takie twierdzenie podważyć. Uznawanie notatek ze spotkań za „dokument wewnętrzny jest z kolei częstą praktyką sądów, z czym Stowarzyszenie się nie zgadza. Na takich spotkaniach podejmuje się przecież decyzje mające wpływ na działanie spółki – i często dopiero dostęp do takich notatek pozwoli zewnętrznemu obserwatorowi stwierdzić, czy spółka podjęła w sprawie najlepszą możliwą decyzję i czy nie wpłynęły na nią osobiste interesy zaangażowanych osób.

O naszej batalii o informację publiczną z PGNIG można przeczytać tutaj (zapadłe w sprawie wyroki są też uwzględnione w tabeli wyżej, w dużym skrócie orzeczenia są korzystne, ale spółka nie jest chętna do współpracy): Do trzech razy sztuka – sąd znowu zajmuje się wnioskiem do PGNiG.

Skarga

Z kolei PGNiG Technologie S.A. złożyła skargę kasacyjną od wyroku, w której Spółka kwestionuje uznanie jej przez sąd za podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej, Skarga została oddalona, nie otrzymaliśmy jeszcze pisemnego uzasadnienia. Tym samym Spółka, po przekazaniu akt będzie zobowiązana do zrealizowania wniosku w ciągu 14 dni.