Często pytacie, co robić, gdy widzicie niepokojące sytuacje podczas głosowania. Zastanawiacie się, czy na każdą nieprawidłowość warto reagować. Macie wątpliwości, co jest dozwolone, a co nie. No i w końcu nie wiecie, jak się przygotować do reakcji.

Wspólnie z innymi organizacjami  – w trzech krokach – pomożemy Wam w przygotowaniu się do działania. 

1)    Krok pierwszy to ten tekst – dowiedz się, czym jest protest wyborczy i gdzie można znaleźć informacje na ten temat.

2)    Krok drugi – zapoznaj się z materiałami o zbieraniu dowodów do protestu wyborczego (w tym tekście i w polecanych materiałach). Po tym kroku czas na Ciebie – obserwuj sytuację i dokumentuj, co się dzieje. 

3)    Krok trzeci – w poniedziałek – 13 lipca, o 18.00 – odbędzie się spotkanie z ekspertami z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka – odpowiedzą na Twoje pytania i wątpliwości związane z protestami. Informację znajdziesz na naszym FB. 

Protest wyborczy to reakcja na nieprawidłowości związane z wyborami. Wprawdzie może on dotyczyć nie tylko dnia wyborów, ale na dziś to właśnie on nas interesuje. 

Protest może dotyczyć następujących przestępstw przeciwko wyborom: 

• Nadużycia wyborcze:  np.  odstąpienie niewykorzystanej karty do głosowania, oszukiwanie przy liczeniu głosów, dorzucanie przez członka komisji wyborczej kart do urny.
• Przeszkadzanie w wyborach – na dużą skalę byłoby to zaatakowanie systemu informatycznego, fałszywa informacja o zagrożeniu w lokalu wyborczym.
• Naruszenie swobody głosowania – np. wpływanie na wybory lub korzystanie z prawa do głosu pojedynczych wyborców, poprzez wykorzystywanie formalnej lub nieformalnej władzy nad nimi.
• Korupcja wyborcza – kupowanie i sprzedaż głosu.
• Naruszenie tajności głosowania – celowe pozbawianie możliwości tajnego oddania głosów, np. kamery przy stanowiskach do tajnego oddania głosu, zaglądanie komuś „w kartę”.

Lub nieprawidłowości związanych z głosowaniem, ustaleniem jego wyników i ustaleniem wyników wyborów:

• błędna karta,
• karta bez pieczęci,
• (nawet) omyłkowe pominięcie wyborcy w spisie.

Nie każda nieprawidłowość ma wpływ na wynik wyborów. Ale warto reagować, jeśli takie nieprawidłowości zauważysz.

Dokumentowanie konieczne do złożenia protestu polega na filmowaniu (np. nieprawidłowości przy liczeniu – to raczej zadanie dla obserwatorów i mężów zaufania), zbieraniu danych od świadków (imię i nazwisko, adres do korespondencji, ew. spisane oświadczenie) i zapisywaniu, jakie dokumenty do badania chcesz wskazać sądowi (np. protokół z wynikami, spis wyborców).

Więcej informacji, np. o tym: 

• Jak wygląda protest wyborczy
• Czy osoba, która nie głosowała w wyborach – a jest wyborcą – może złożyć protest
• Jak i do kogo wnieść protest
• Czy potrzebujesz prawnika
• Czy protest trzeba osobiście podpisać
• Czy  protest można wysłać tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej
• Czy za protest trzeba zapłacić
• Co zrobić jeśli mieszkasz za granicą

 znajdziesz w materiałach Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Fundacji Odpowiedzialna Polityka

1. (HFPC) Prosty poradnik– Protest wyborczy. Kto? Kiedy? Dlaczego? W jakim celu?
2. (HFPC) Jak dokumentować naruszenia praw wyborczych? 
3. (OP) Animacja dotycząca protestów
4. (OP)Krótka instrukcja jak napisać protest wyborczy
5. (OP) Kurs internetowy o składaniu protestów
6. (HFPC) Wzór protestu wyborczego