Poczta Polska zwróciła się do gmin o przekazanie jej spisu wyborców, choć nie miała do tego podstawy prawnej. Czy urząd przekazał Twoje dane? Sprawdź to razem z nami!

Do wójtów, Burmistrzów i Prezydentów Miast

Tak swój wniosek o przekazanie danych milionów Polaków zatytułowana Poczta Polska. Jak wskazuje nagłówek wniosku, zażądała tych danych od samorządów. Po co? By 10 maja przeprowadzić wybory korespondencyjne na Prezydenta RP. Jednak w dniu, w którym Poczta Polska wystąpiła do samorządów o przekazanie spisu wyborców (23 kwietnia), z prawnego punktu widzenia nie była organizatorem wyborów – miała się nim stać po wejściu w życie ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r., nad którą wówczas pracowano w Senacie i która ostatecznie weszła w życie 9 maja, czyli dzień przed planowanymi wyborami.  Nie było zatem żadnej podstawy prawnej do przekazania przez samorządy Poczcie Polskiej spisu wyborców. 

Dlatego wspólnie z Fundacją Panoptykon, Fundacją Batorego i Helsińską Fundacją Praw Człowieka zwróciliśmy się do wójtów, burmistrzów i prezydentów miast z apelem, by nie przekazywali spisów wyborców Poczcie Polskiej, ponieważ to działanie niezgodne z prawem. Zgodnie z art. 51 ust. 5 Konstytucji RP zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa ustawa. Wtedy jednak nie było jeszcze ustawy, która czyniłaby z operatora pocztowego organizatora wyborów i pozwalałaby mu gromadzić te dane (Treść apelu).

Jak gminy zareagowały na wniosek Poczty Polskiej o przekazanie spisu wyborców? Czy przekazały go przed wejściem w życie ustawy, która by na to pozwalała, czyli przed 9 maja? Zapytaliśmy o to wszystkie urzędy gmin i miast w Polsce. 27 kwietnia otrzymały od nas dwa krótkie pytania – Czy przekazały dane o wyborcach Poczcie Polskiej, a jeśli nie, to czy zamierzają to zrobić przed wejściem w życie ustawy o wyborach korespondencyjnych. 

Co już mamy?

Odpowiedzi gmin na bieżąco sprawdzamy.Robi to jednak jedna osoba. W serwisie sprawdzamyjakjest.pl każde pismo analizuje co najmniej 7 osób. Nie chcemy pominąć żadnego przypadku. Często też musimy wyjaśniać, co się działo w poszczególnych gminach, dlatego wciąż sporo pracy przed nami. Efekty tego, co dotychczas udało się nam zrobić, możecie zobaczyć na mapie.

• Zielony kolor oznacza, że urząd nie przekazał i nie zamierza przekazać spisu wyborców przed wejściem w życie ustawy.
• Czerwony kolor oznacza, że gmina przekazała Poczcie Polskiej żądane dane.
• Na mapie jest kilka niebieskich znaczników. To ciekawa sprawa – w tych gminach samorządowcy przekazali wprawdzie dane Poczcie Polskiej, ale są one zaszyfrowane, a poczta nie otrzymała hasła. 
• Żółty kolor oznacza niejednoznaczną odpowiedź. Zwykle w takim przypadku gmina odpowiadała, że nie przekazała danych i albo analizuje sytuację prawną, albo zażądała od Poczty Polskiej uzupełnienia wniosku. Zdarzało się również, że przyznawano, iż urząd nie wie, czy przekaże te dane lub po prostu nie zdradzał swoich planów, pisząc jedynie, że na dzień złożenia wniosku danych nie przekazano. 
• A co oznacza czarny kolor na mapie? W związku z tym, że naszym zdaniem przesłanie spisu wyborców Poczcie Polskiej przed 9 maja, czyli wejściem w życie ustawy, było niezgodne z prawem, sukcesywnie składamy na gminy, które te dane przekazały, zawiadomienia do prokuratury. Wszystkie czerwone znaczniki staną się z czasem czarne. 

Kolejnym krokiem było wysłanie do wszystkich gmin, które udzieliły niejednoznacznej odpowiedzi, prośby o jej doprecyzowanie. To pytanie zadaliśmy już po wejściu w życie ustawy, która powierza Poczcie Polskiej organizację korespondencyjnych wyborów na Prezydenta RP, więc mogliśmy je sformułować w prosty sposób – czy urząd udostępnił Poczcie Polskiej dane wyborców przed 9 maja, czyli przed wejściem ustawy. 

W związku z tym, że minął już czas odpowiedzi na nasz wniosek, wysłaliśmy również przypomnienie do tych urzędów, które w ogóle nie nam nie odpowiedziały.

Włączcie się

Zajrzyjcie na stronę naszej kampanii i pomóżcie nam sprawdzić, jak gminy zareagowały na wniosek Poczty Polskiej, a przy okazji dowiecie się, jak odpowiedziały Wasze gminy czy urzędy z Waszego powiatu.