Sieć Obywatelska Watchdog Polska i Fundacja Odpowiedzialna Polityka zapraszają aktywnych mieszkańców i aktywne mieszkanki Polski do udziału w obywatelskim sprawdzaniu, czy i jak wykorzystywane są zasoby publiczne w trakcie kampanii samorządowej 2024 roku. Nie zwlekaj — zgłoś się! Rekrutacja trwa do 27 lutego.

Wybory samorządowe 2024

Mieszkańcy wielu gmin wciąż czekają na informacje o tym, kto będzie zabiegał o ich głos w wyborach samorządowych. W oczekiwaniu na swoich wymarzonych kandydatów mogą przeczytać w lokalnych mediach o sukcesach wójta czy prezydenta kończącego kadencję. Niektórzy dowiadują się z ulotki wrzuconej do skrzynki, że gmina jest w rozkwicie. I nawet spółki miejskie, które na co dzień piszą o dosyć przyziemnych sprawach, nagle poczuły potrzebę powiedzenia głośno — nasze miasto ma świetnego włodarza. Czy to znaczy, że zbliża się czas corocznego podsumowania działalności wójtów, burmistrzów i prezydentów i za chwilę dostaniemy do ręki raport o stanie gminy? Niezupełnie. Na raport musimy poczekać, czasem nawet do końca czerwca, a samorządowcy chcą pochwalić się swoimi dokonaniami jeszcze przed wyborami. I nie byłoby w tym nic złego, władza musi rozliczać się przed wyborcami. Musi jednak uważać, by to rozliczanie się nie było prowadzeniem kampanii wyborczej za nasze pieniądze. Gdzie jest granica? Na to pytanie chcemy znaleźć odpowiedź.  

Przed ostatnimi wyborami parlamentarnymi wiele mówiło się o tym, że rząd prowadzi kampanię PiS-u za publiczne pieniądze, wykorzystując m.in. publiczną telewizję i spółki skarbu państwa. Teraz czas powiedzieć głośno — do podobnych nadużyć, choć na dużo mniejszą skalę, dochodzi w czasie wyborów samorządowych. I tu rządzący mają naturalną przewagę nad kontrkandydatami. Choćby dlatego, że są znani i mają większą wiedzę o praktycznych wyzwaniach w rządzeniu. W tym nie ma nic złego. Gorzej, jeśli zaczynają tę swoją przewagę maksymalizować, wykorzystując to, co wspólne — spółki miejskie, tzw. biuletyny informacyjne — które wyglądają jak gazety czy media społecznościowe urzędu. 

W polskim prawie brakuje narzędzi zwiększających przejrzystość podmiotów wykorzystywanych m.in. w kampanii wyborczej. Brakuje też przepisów umożliwiających pociągnięcie do odpowiedzialności tych, którzy wykorzystują mienie publiczne, żeby zwiększyć swoje szanse w kampanii. Chcemy przygotować rekomendacje zmian. By to zrobić, potrzebne nam dowody naruszeń równości wyborczej i uchwycenie ich specyfiki.

Zapraszamy do wspólnego monitorowania wykorzystania zasobów publicznych w samorządowej kampanii wyborczej. Udział w projekcie jest bezpłatny. Wypełnij formularz online 

 LINK do FORMULARZA ZGŁOSZENIOWEGO

NABÓR TRWA DO 27 LUTEGO (GODZINA 10.00 RANO)

Czy to działanie jest dla Ciebie?

Szukamy osób, które interesują się tym, co dzieje się w gminie. Być może zaczęłaś/zacząłeś przyglądać się całkiem niedawno i nie masz dużej wiedzy. To nie problem. To może być Twoje pierwsze doświadczenie, które sprawi, że połkniesz bakcyla. 

Pamiętaj też, że działamy na rzecz dobra wspólnego. W czasie spotkań nie będziemy dyskutować nad wyższością jednej partii nad drugą czy jednego kandydata nad drugim. Nie chodzi nam również o to, by szukać tzw. haków na wójtów, burmistrzów czy prezydentów, którzy postanowili ponownie kandydować. Chcemy zebrać przykłady wykorzystania środków publicznych w czasie kampanii samorządowej, by przygotować odpowiednie rekomendacje, które pomogą zapobiec temu w przyszłości.  

Zależy nam na osobach niezależnych, które nie kandydują w tych wyborach, nie kandydowały w wyborach parlamentarnych 2023 roku i poprzednich wyborach samorządowych lub wyborach uzupełniających. Uczestnik monitoringu nie może również być członkiem komitetu wyborczego (np. pełnomocnikiem) i przynależeć do partii.   

Szczegółowe zasady naszej wspólnej pracy znajdziesz w Regulaminie monitoringu wykorzystania zasobów publicznych.

Co trzeba zrobić, by monitorować kampanię z nami?

Wszystkie spotkania odbędą się online. Pierwsze zaplanowaliśmy na 28 lutego na godzinę 19.00. Tego dnia przedstawimy Wam kalendarz kampanii i regulacje prawne, opowiemy o   narzędziach do monitoringu i perspektywie zmian. Sesja jest dla wszystkich osób zakwalifikowanych. Zgłaszający się do udziału w monitoringu odpowiedź dotyczącą kwalifikacji otrzymają 27 lutego wieczorem. 

Będziemy pracować na bieżąco. Osoby i organizacje zakwalifikowane do projektu będą spotykać się co tydzień online, żeby porozmawiać o wątpliwościach i uzupełniać wiedzę. Uczestnictwo w konsultacjach i dyskusjach nie będzie obowiązkowe, ale będzie przydatne. Pytania padające podczas konsultacji będą spisywane, a odpowiedzi opracowywane.

Pierwsze spotkanie będzie miało miejsce w środę – 28 lutego 2024 roku. Kolejne odbywać się będą we wtorki – 5, 12, 19, 26 marca oraz 2 kwietnia.

Dodatkowe spotkania będą miały miejsce w razie potrzeby 9 i 16 kwietnia, jeżeli osoby i organizacje biorące udział w projekcie będą monitorowały gminy, w których odbędzie się druga tura wyborów.

Monitoring jest organizowany wspólnie przez Sieć Obywatelską Watchdog Polska i Fundację Odpowiedzialna Polityka.

Fundacja Odpowiedzialna Polityka to ekspercka organizacja zajmująca się wyborami. W niniejszym monitoringu pełni rolę wsparcia prawnego imetodycznego.

Sieć Obywatelska Watchdog Polska to ogólnopolska organizacja zainteresowana uczciwością w życiu publicznym. Do swoich działań angażuje obywatelki i obywateli, gdyż nadzieję na zmiany pokłada z silnym społeczeństwie obywatelskim.

Monitoring wykorzystania zasobów publicznych w kampanii wyborczej finansowany jest przez Sieć Obywatelską Watchdog Polska z 1,5% podatków przekazanych nam przez podatników i podatniczki, a przez Fundację Odpowiedzialna Polityka z grantu National Endowment for Democracy. 

Metodologia monitoringu została opracowana przez Fundację Odpowiedzialna Polityka dzięki wsparciu Funduszu Obywatelskiego im. Henryka Wujca.