Media protestują przeciwko planowanym przez Kancelarię Sejmu ograniczeniom związanym z ich pracą w parlamencie. Zmiany polegać mają na ograniczeniu liczby dziennikarzy i dziennikarek, którzy będą mogli wejść do budynku parlamentu, czy ograniczeniu dostępności miejsc w samych budynkach, w których media mogą obserwować pracę polityków.

Proponowane zmiany uderzają w prawo człowieka do informacji. Chodzi tutaj bezpośrednio o prawo dziennikarek i dziennikarzy, którzy jako obywatele i obywatelki mają prawo do uzyskiwania informacji o działaniach władz poprzez obecność w parlamencie i obserwowanie pracy polityków. Jednakże istotą, celem i sensem działania mediów jest przekazywanie informacji społeczeństwu. I to właśnie prawo do informacji wszystkich z nas może na tym ucierpieć.

Jednym z elementów konstytucyjnego prawa do informacji jest uprawnienie do wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. Takim organami są Sejm RP i Senat RP.

Planowane ograniczenia, uderzające w prace mediów, budzą wątpliwości w świetle konstytucyjnych wartości, ze względu na które można ograniczyć prawo do informacji (zgodnie z art. 61 ust. 3 Konstytucji RP są to: ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa). Nie sposób wskazać rzeczywistego i realnego związku pomiędzy planowanymi ograniczeniami a ochroną którejkolwiek z tych wartości.

W tym roku interweniowaliśmy w sprawie dziennikarza, któremu odebrano akredytację za wykonane zdjęcia oraz przedstawicielek Czarnego Protestu, które nie zostały wpuszczone do budynków parlamentu (Zakaz wstępu do Sejmu to naruszenie prawa człowieka. Interwencje Sieci Watchdog).

Pisaliśmy w tej sprawie do Marszałka Sejmu RP. Nie otrzymaliśmy odpowiedzi. Składaliśmy zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa, jednakże do tej pory organy prowadzące postępowanie nie podzielały naszych argumentów.

Pozostaje nam raz jeszcze przypomnieć stanowisko Trybunału Konstytucyjnego (wyrok TK z 13 września 2000 r., sygn. akt SK 4/00), zgodnie z którym

(…) norma art. 61 ust. 1 stanowiąca, że “obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne (…)” przyznaje obywatelowi prawo do uzyskiwania informacji, a więc także do bycia informowanym. Charakter tego prawa dowodzi, że najpełniejsza jego realizacja następuje za pośrednictwem środków masowego przekazu, w tym oczywiście prasy. Art. 1 ustawy z 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe stanowi wyraźnie, że “prasa zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej korzysta z wolności wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności życia publicznego oraz kontroli i krytyki społecznej”. Przytoczony przepis stanowi niewątpliwie rozwinięcie treści normatywnej art. 61 ust. 1 konstytucji w takim znaczeniu, że zakodowane w nim prawo podmiotowe może obywatel realizować osobiście, jak też to prawo może się urzeczywistniać za pośrednictwem prasy.

W przypadku ograniczania prawa wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej zachęcamy do działania – składania zawiadomień o możliwości popełnienia przestępstwa.

Zarząd Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska