Zarząd Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Rosji i UE właśnie wydał oświadczenie na temat kolejnej fali represji, która dotyka obrońców i obrończynie praw człowieka. Jako organizacja członkowska Forum, przyłączamy się i solidaryzujemy z prześladowanymi.

W ostatnich dniach rosyjskie społeczeństwo obywatelskie dotyka nowa fala represji ze strony władz. Coraz częściej stosuje się je nie tylko wobec niezależnych organizacji społecznych, ale także wobec pojedynczych osób.

11 listopada 2021 r. władze rosyjskie zainicjowały likwidację dwóch wpływowych rosyjskich organizacji praw człowieka – Międzynarodowego Memoriału i Centrum Praw Człowieka  „Memoriał”. Wniosek o likwidację pierwszego  złożyła Prokuratura Generalna, a drugiego moskiewska. Twierdzą one, że organizacje te „systematycznie łamią prawo o „zagranicznych agentach”.

Te wnioski służą zastraszaniu i uciszaniu wszystkich, którzy mają czelność samodzielnie myśleć. Międzynarodowy Memoriał dokumentuje przeszłość. Ma kluczową rolę w utwalaniu i analizowaniu niedawnej historii. Jego organizacja członkowska – Centrum Praw Człowieka  „Memoriał”-  koncentruje się na ochronie praw człowieka, monitorowaniu prześladowań politycznych i religijnych, wspieraniu więźniów politycznych, migrantów oraz uchodźcy, w tym na Kaukazie Północnym. Centrum Praw Człowieka „Memoriał” stało się jedną z pierwszych organizacji, które zostały uznane w Rosji za „zagranicznego agenta”. Stało się to już w 2014 roku. Międzynarodowy Memoriał został dodany do tej listy w 2016 roku. [o jednej z pierwszych spraw przeciw Międzynarodowemu Memoriałowi pisaliśmy w grudniu 2019 roku. Pojechaliśmy obserwować proces – przyp. Watchdoga].

Na początku tego tygodnia rosyjskie Ministerstwo Sprawiedliwości dodało kilka osób fizycznych do listy medialnych „zagranicznych agentów”. Maxim Olenichev, Ivan Pavlov, Elena Skvortsova, Valeria Vetoshkina i Maxim Zagovora są byłymi członkami „Komandy 29”, grupy niezależnych prawników i obrońców praw człowieka, założonej przez Pavlova w 2014 r., zajmującej się niektórymi z najpoważniejszych naruszeń praw człowieka, broniąc działaczy, więźniów politycznych i innych obywateli Rosji [o początkach tej sytuacji pisaliśmy w maju oraz w lipcu 2021 roku, a o tym co się wydarzyło dalej napisała Meduza– przyp. Watchdoga].

19 lipca 2021 r. „Komanda 29” ogłosiła swoje rozwiązanie, by ochronić swoich członków i klientów przed ewentualnym postępowaniem karnym. Prawnicy zobowiązali się do dalszego reprezentowania swoich klientów jako prywatni pełnomocnicy. Decyzja zapadła po tym, jak rosyjska Federalna Służba Nadzoru Komunikacji, Informatyki i Środków Masowego Przekazu (Roskomnadzor) zablokowała stronę internetową „Komandy 29” za rzekomą publikację treści wyprodukowanych przez „Společnost svobody informace” (Towarzystwo na Rzecz Wolności Informacji) – organizacji społecznej z siedzibą w Pradze, którą państwo rosyjskie określiło w czerwcu 2021 r. jako „organizację niepożądaną”.

Również w tym tygodniu rosyjska Sieć LGBT została wpisana do rejestru niezarejestrowanych stowarzyszeń publicznych – „zagranicznych agentów”, a cztery dni później jej założyciel Igor Kochetkov został wpisany na listę medialnych „zagranicznych agentów” jako osoba fizyczna. Utworzona w 2006 roku rosyjska sieć LGBT stała się szeroko znana ze świadczenia pomocy prawnej i psychologicznej oraz ochrony praw społeczności LGBT+. Niektóre z jej najbardziej godnych uwagi działań obejmują ochronę ofiar przed bezprecedensowymi prześladowaniami w Czeczenii.

Od 2012 roku, kiedy wprowadzono ustawę o „zagranicznych agentach”, wiele organizacji zajmujących się prawami człowieka i kwestiami społecznymi w różnych regionach Rosji, w tym członków i zwolenników Forum Społeczeństwa Obywatelskiego UE-Rosja, zostało oznaczonych jako takie organizacje. Kilkadziesiąt organizacji zostało zlikwidowanych, co spowodowało zanik wielu usług potrzebnych obywatelom Rosji.

Wolność wypowiedzi i zrzeszania się, pewność prawa, sprawiedliwy proces i prawo do skutecznej ochrony praw człowieka to fundamenty wolności politycznej i demokracji. Protestujemy przeciw ograniczeniom, jakie dotykają społeczeństwo obywatelskie w Rosji. Szczególnie dotkliwe są one dla obrońców praw człowieka, w wyniku wprowadzonego ustawodawstwa dotyczącego „zagranicznych agentów” i „niepożądanych organizacji”. Ustawodawstwo to poważnie ogranicza możliwość samodzielnego działania i wyrażania się, współpracy i dzielenia się wiedzą z innymi organizacjami w kraju i za granicą. To ustawodawstwo wzbudza niepokój i lęk oraz jeszcze bardziej niszczy rządy prawa.

Zarząd Forum Społeczeństwa Obywatelskiego UE-Rosja zdecydowanie potępia niedawne decyzje podjęte przez władze rosyjskie i wzywa do uchylenia tego ustawodawstwa. Wzywamy także europejskie organizacje, władze Unii Europejskiej i jej państw członkowskich, a także instytucje społeczności międzynarodowej, takie jak Rada Europy, do wyrażenia solidarności z tymi organizacjami i osobami oraz do żądania zniesienie tych represyjnych ustaw.

12 listopada 2021

Co możesz zrobić?

1. Podpisać petycję o wycofanie złych ustaw https://tinyurl.com/rmchvh9s
2. Upowszechnić wiedzę o tym, co się dzieje w mediach społecznościowych.
3. Śledzić, co się dzieje w Rosji i wyrażać solidarność. Podsumowanie sytuacji z marca 2021 można znaleźć na naszej stronie. Warto śledzić – Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Unii Europejskiej i Rosji – profil FB; Zasoby polskojęzyczne – Belsat, Wolna Rosja; Zasoby rosyjskojęzyczne – Zwiezda, Svoboda, Meduza; Zasoby angielskojęzyczne – Meduza.en. Sytuację śledzi także ngo.pl.

Dziękujemy. Każdy gest solidarności ma znaczenie dla osób, których dotyczy. Władza chce je izolować. A nasze zainteresowanie to uniemożliwia.