Wspólnie z innymi organizacjami apelujemy do ministra Jana Grabca o włączenie społeczeństwa obywatelskiego w proces wyboru nowego Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. W tej kadencji zmieni się charakter tego urzędu w związku z nowymi zadaniami ważnymi z perspektywy cyfrowych praw człowieka.

Proces wyboru nowego kandydata był otwarty i przejrzysty, dlatego proponujemy, by zorganizowano otwarte wysłuchanie kandydatów i by umożliwić przedstawicielom organizacji społecznych udział w pracach komisji konkursowej.

Poniżej treść listu: 

Szanowny Panie Ministrze,

w związku ze zbliżającym się końcem kadencji Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej Kancelaria Prezesa Rady Ministrów rozpoczęła proces wyboru jego następcy. Jako Szef KPRM ma Pan kluczową rolę w procesie wyboru następcy, m.in. powołuje komisję konkursową mającą wyłonić najlepszych kandydatów, a następnie przedstawia ich Premierowi. Jednocześnie zwracamy się do Pana jako Przewodniczącego Komitetu ds. Pożytku Publicznego, którego rolą jest wspieranie współpracy pomiędzy administracją rządową a społeczeństwem obywatelskim.

Reprezentujemy szerokie grono organizacji społecznych, działających na rzecz praw człowieka, przejrzystości życia publicznego, ochrony środowiska i klimatu. Prosimy o umożliwienie społeczeństwu obywatelskiemu udziału w procesie wyboru nowego Prezesa UKE. Takie „otwarcie” konkursu mogłoby na przykład przyjąć jedną z poniższych form:

• umożliwienie przedstawiciel(k)om organizacji udziału w pracach komisji konkursowej (z możliwością zadawania pytań kandydat(k)om, co zwiększy szansę wybrania najlepszych z nich);
• zorganizowanie otwartego wysłuchania kandydatów/ek wskazanych przez komisję (jeszcze przed wyborem jednej osoby przez Prezesa Rady Ministrów).

Stworzenie możliwości udziału przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego w naborze sprzyjać będzie budowaniu zaufania społecznego do nowo wybranego Prezesa Urzędu. Jest to szczególnie ważne ze względu na rosnące kompetencje Prezesa UKE dotyczące cyfrowej sfery życia obywateli i obywatelek oraz istotną rolę, jaką zacznie odgrywać w ochronie praw podstawowych w sieci. Zgodnie z uchwałą Rady Ministrów z 13 maja 2025 r. stał się on Koordynatorem ds. Usług Cyfrowych. Trwają też zaawansowane prace nad ustawą wdrażającą unijny Akt o usługach cyfrowych (DSA).

W najbliższym czasie Prezes UKE będzie m.in.:

• przyjmował skargi użytkowników i użytkowniczek platform internetowych, w tym największych platform społecznościowych, na naruszenie ich praw;
• prowadził postępowania przeciwko platformom i innym dostawcom usług pośrednich mających siedzibę w Polsce, z możliwością nałożenia na nie kary w razie stwierdzenia naruszenia DSA;
• zgodnie z projektem nowelizacji ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną Prezes UKE ma zyskać też możliwość wydawania nakazów blokowania bezprawnych treści oraz odblokowania treści niesłusznie usuniętych przez usługodawców internetowych, uzyskując znaczną kontrolę nad obiegiem treści w internecie.

Rządząca koalicja wdrożyła już kilka precedensowych mechanizmów pozwalających społeczeństwu obywatelskiemu włączyć się w proces wyboru kandydatów na kluczowe z perspektywy praw i wolności obywatelskich stanowiska. Miało to miejsce w przypadku wyboru Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (w Sejmie odbyło się otwarte wysłuchanie kandydatów), a także polskiego sędziego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i szefa Krajowego Biura Wyborczego (przedstawiciele organizacji społecznych brali udział w pracach komisji konkursowych).

Kontynuowanie tej dobrej praktyki byłoby mile widzianym gestem na początku piastowania przez Pana stanowiska Przewodniczącego Komitetu. Umożliwienie przedstawiciel(k)om organizacji społecznych udziału w konkursie byłoby też dowodem otwartości na współpracę i dialog w istotnych dla obywateli i obywatelek sprawach.

Z wyrazami szacunku

• Amnesty International Polska
• European Fem Institute
• Federacja Bezpieczna Żywność
• Forum Darczyńców
• Forum Obywatelskiego Rozwoju
• Fundacja Centrum Cyfrowe
• Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
• Fundacja dla Polski/Fundusz Obywatelski im. Ludwiki i Henryka Wujców
• Fundacja im. Stefana Batorego
• Fundacja Instrat
• Fundacja Miasto Obywatelskie Lubartów
• Fundacja Obserwatorium Demokracji Cyfrowej
• Fundacja Odpowiedzialna Polityka
• Fundacja OFF school
• Fundacja Panoptykon
• Fundacja Pole Dialogu
• Fundacja Stocznia
• Fundacja To Proste
• Fundacja Wolne Sądy
• Fundacja Wolności
• Fundacja Wolności Gospodarczej
• Fundacja WWF Polska
• Green REV Institute
• Helsińska Fundacja Praw Człowieka
• Inicjatywa „Nasz Rzecznik”
• Inicjatywa Ekowyborca
• Konsorcjum Migracyjne
• Otwarta Rzeczpospolita
• Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii
• Sieć Obywatelska Watchdog Polska
• Stowarzyszenie „NIGDY WIĘCEJ”
• Stowarzyszenie Arka
• Stowarzyszenie Homo Faber
• Stowarzyszenie Moc Wsparcia
• Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
• Żydowskie Stowarzyszenie Czulent