W tym roku po raz pierwszy osoby zasiadające w zarządach spółek publicznych mogły uzyskać wynagrodzenie uzależnione od efektywności zarządzania spółką. Pozwalają na to nowe przepisy. Okazuje się jednak, że ujawnienie przyczyn stojących za przyznaniem tej “zmiennej” części wynagrodzenia może sprawiać kłopoty. Czy uda nam się je poznać bez angażowania sądu?

Ustawa z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami wprowadza nowe zasady wynagradzania m.in. osób zasiadających w zarządach spółek komunalnych i Skarbu Państwa.

Wynagrodzenie tych osób ma się składać z dwóch części: stałej (uzależnionej od wielkości spółki, liczby pracowników i obracanych przez spółkę pieniędzy) oraz zmiennej. Ta druga uzależniona jest, zgodnie z ustawą, od “poziomu realizacji celów zarządczych” (art. 4 ust. 5 ustawy). Dalej we wskazanym przepisie można przeczytać, że:

W przypadku spółek realizujących misję publiczną albo spółek realizujących zadania publiczne przy określeniu celów zarządczych, ich wagi oraz kryteriów ich realizacji i rozliczania uwzględnia się także stopień realizacji misji publicznej albo stopień realizacji zadań publicznych, w okresie stanowiącym podstawę ustalenia wynagrodzenia uzupełniającego. Część zmienna wynagrodzenia w spółce nie może przekroczyć 50%, a w spółkach publicznych oraz innych, o których mowa w ust. 2 pkt 5 [spółki, które w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniły przynajmniej dwie poniższe przesłanki: a) zatrudniała średniorocznie co najmniej 1251 pracowników, b) osiągnęła roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych wyższy niż równowartość w złotych 250 milionów euro, c) sumy aktywów jej bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat były wyższe niż równowartość w złotych 215 milionów euro] 100% wynagrodzenia podstawowego członka organu zarządzającego w poprzednim roku obrotowym

Problem z jawnością szczecińskich spółek w tym zakresie został zasygnalizowany przez Mariusza Perkitnego z Głosu Szczecińskiego (Rady nadzorcze hojne dla szefów miejskich spółek).

Dziennikarz Głosu Szczecińskiego postanowił sprawdzić, ile wynoszą części zmienne wynagrodzeń w szczecińskich spółkach oraz, co istotne, jakie są przyczyny ich przyznawania. Od wszystkich zapytanych spółek uzyskał analogiczną odpowiedź, zgodnie z którą ustawa z 9 czerwca 2016 r. wyłącza z jawności szczegółowe informacje na temat realizacji celów zarządczych oraz kryteriów ich oceny. Ponadto powołano się na stanowisko Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Postanowiliśmy skierować do jednoosobowych spółek komunalnych Szczecina (spółek, w których gmina posiada 100% udziału) wnioski o udostępnienie informacji na temat wysokości przyznanej zmiennej części wynagrodzenia osobom zarządzającym tymi spółkami w 2017 r. oraz przyczyn uzasadniających przyznanie tychże wynagrodzeń.

W razie uzyskania odpowiedzi podobnych do tych, które trafiły do Głosu Szczecińskiego, skierujemy sprawy do sądu administracyjnego w Szczecinie. Uzyskanie tych informacji jest ważne z punktu widzenia kontrolowania zasad dysponowania środkami spółek przez rady nadzorcze. Jako społeczeństwo mamy prawo dowiedzieć się, jakie cele zarządcze są wyznaczane kierownictwu spółek publicznych, według jakich kryteriów są one rozliczane oraz weryfikować prawidłowość ustaleń w tym zakresie.

Zob. Watchdog wchodzi do gry w sprawie nagród dla prezesów szczecińskich spółek.