Hanna Zdanowska, prezydent Łodzi, została skazana prawomocnym wyrokiem na karę grzywny za przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego. Od razu pojawiły się pytania, czy nadal może sprawować mandat prezydenta, zwłaszcza że kandydowała w kolejnych wyborach, a wojewoda łódzki zaczął mówić o konieczności zarządzania komisarycznego miastem.

Urząd Miasta Łodzi zamówił u prof. Mariusza Jabłońskiego z Uniwersytetu Wrocławskiego opinię prawną na temat sytuacji prezydent, zgodnie z którą Hanna Zdanowska może piastować urząd prezydenta miasta pomimo prawomocnego skazania wyrokiem karnym w sprawie ściganej z oskarżenia publicznego. Chcąc zapoznać się z treścią opinii, zawnioskowaliśmy o nią w trybie dostępu do informacji publicznej. Spodziewaliśmy się sporu sądowego, ponieważ nie był to nasz pierwszy wniosek o tego typu dokumenty. Kancelaria Prezydenta przez kilka lat zwlekała z udostępnieniem ekspertyz w sprawie OFE, dopiero wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego skłonił urzędników do ujawnienia tych dokumentów. W dalszym ciągu trwa natomiast nasza sprawa o ujawnienie ekspertyz, które Kancelaria Prezydenta Dudy zamówiła w 2016 r. w związku ze sporem wokół Trybunału Konstytucyjnego. Pytaliśmy też MSZ o ekspertyzy, na które powoływał się minister Waszczykowski, mówiąc o niezgodnym z prawem wyborze Donalda Tuska na szefa Rady Europejskiej. Ich też nie zobaczyliśmy.

Łódź udostępnia

Tym razem jednak było inaczej. Ekspertyza w sprawie dopuszczalności piastowania urzędu prezydenta miasta przez Hannę Zdanowską została nam udostępniona w odpowiedzi na wniosek. Udostępniono nam również skan umowy, zawartej na sporządzenie opinii prawnej.

Profesor Mariusz Jabłoński zaznaczył w swojej ekspertyzie, że pomiędzy przepisami Kodeksu wyborczego (które zakazują startu w wyborach osobom prawomocnie skazanym w sprawie ściganej z oskarżenia publicznego na karę pozbawienia wolności) oraz przepisami ustawy o pracownikach samorządowych (zgodnie z którymi pracownikiem samorządowym, a więc m.in. prezydentem miasta, nie może być osoba skazana prawomocnym wyrokiem w sprawie ściganej z oskarżenia publicznego, niezależnie od wymierzonej kary) istnieje rozbieżność, którą powinien wyeliminować prawodawca (co jest zresztą sygnalizowane nie od dzisiaj). Dalej wskazał, że w obliczu tej niezgodności, to organy stosujące prawo muszą w praktyce jakoś tę niezgodność rozwiązać, korzystając z innych reguł wykładni, nie poprzestając na językowym brzmieniu przepisów. I tak, Mariusz Jabłoński doszedł do przekonania, że niedopuszczalna jest wykładnia, zgodnie z którą Hanna Zdanowska nie mogłaby pełnić urzędu prezydenta miasta, gdyż w istocie prowadziłoby do zniweczenia konstytucyjnego prawa, jakim jest prawo wyborcze (w tym przypadku bierne prawo wyborcze, czyli prawo do bycia wybieranym).

My też mamy ekspertyzy – mówi wojewoda

W międzyczasie pojawiła się informacja o kolejnych ekspertyzach w tej sprawie, tym razem zamówionych przez wojewodę łódzkiego, które jasno określają, iż osoba skazana prawomocnym wyrokiem nie może być pracownikiem samorządowym. Wojewoda zapowiedział w związku z tym, że po zaprzysiężeniu Hanny Zdanowskiej na prezydenta Łodzi rozpocznie procedurę usuwania jej ze stanowiska. O te ekspertyzy również zawnioskowaliśmy, skoro miasto i urząd wojewódzki dysponują sprzecznymi ze sobą ekspertyzami, warto, by wszystkie ujrzały światło dziennie.