18 czerwca zapytaliśmy kancelarie obu izb Parlamentu RP o doradców współpracujących z Marszałkiem Sejmu Szymonem Hołownią i Marszałkinią Senatu Małgorzatą Kidawą-Błońską.  

W naszym wniosku poprosiliśmy o imiona i nazwiska wszystkich doradców Marszałka Sejmu RP/Senatu RP oraz wskazanie wypłaconego każdemu doradcy wynagrodzenia w okresie od 1 stycznia 2024 do 31 maja 2024 r. poprzez podanie imienia i nazwiska wraz z przypisanym za ten okres wynagrodzeniem.

Pełna jawność w Senacie

Kancelaria Senatu przedłużyła termin realizacji wniosku i po trzech tygodniach przesłała odpowiedź na wniosek:

Szanowni Państwo

w nawiązaniu do informacji zawartej w piśmie Kancelarii Senatu z dnia 26 czerwca 2024 r. w sprawie realizacji wniosku o udostępnienie informacji publicznej poprzez „wymienienie z imienia i nazwiska wszystkich doradców Marszałka Senatu RP oraz wskazanie wypłaconego każdemu doradcy wynagrodzenia w okresie od 1 stycznia do 31 maja 2024 r. poprzez podanie imienia i nazwiska wraz z przypisanym za ten okres wynagrodzeniem” poniżej przekazuję wnioskowaną informację:

– Ryszard Schnepf – kwota wynagrodzenia wypłaconego w okresie od 03 stycznia do 31 maja 2024 r. wyniosła 63.017,98 zł brutto,

– Adam Podgórski – kwota wynagrodzenia wypłaconego w okresie od 21 lutego do 31 maja 2024 r. wyniosła 27.833,33 zł brutto (P. Podgórski w dniu 17 czerwca br. zakończył współpracę z Kancelarią Senatu i nie pełni już funkcji doradcy),

– Robert Tyszkiewicz – kwota wynagrodzenia wypłaconego w okresie od 12 stycznia do 31 maja 2024 r. wyniosła 60.638,67 zł brutto.

Wynagrodzenie ww. pracowników stanowi sumę brutto następujących składników: wynagrodzenia zasadniczego, dodatku za wysługę lat oraz dodatku funkcyjnego. W kwotach wynagrodzenia, przypisanym poszczególnym doradcom, nie ujęto kwoty wypłaconego zasiłku chorobowego.”

Tajemnicze wynagrodzenia i zwrot akcji w Sejmie

Z kolei Kancelaria Sejmu odpowiedziała wprawdzie szybciej, bo w ciągu 10 dni od złożenia przez nas wniosku, jednak jej odpowiedź nie była kompletna, brakowało danych dotyczących wynagrodzenia doradców:

W odpowiedzi na wniosek z dnia 18 czerwca 2024 r. o udostępnienie informacji publicznej, Biuro Komunikacji Społecznej Kancelarii Sejmu podaje aktualną listę doradców Marszałka Sejmu Szymona Hołowni:

– pan Lech Czapla,
– pan Ryszard Galla,
– pani Agnieszka Uścińska,
– pan Bartosz Wilk.

Jednocześnie informujemy, że ww. osoby, nie pełnią funkcji publicznych. Osoba pełniąca funkcje publiczne staje się nią przez wykonywanie zadań publicznych lub gospodarowanie mieniem publicznym. Niezbędne przy tym jest, aby osoba ta w ramach instytucji publicznej realizowała nałożone na tę instytucję zadania publiczne. Musi ona posiadać kompetencje decyzyjne w ramach instytucji publicznej. Chodzi o takie stanowiska i funkcje, których sprawowanie jest równoznaczne z podejmowaniem działań wpływających bezpośrednio na sytuację prawną innych osób (zob. np. wyrok TK z dnia 20 marca 2006 r., sygn. akt K 17/05 oraz wyrok TK z dnia 11 maja 2007 r., sygn. akt K2/07) 

Doradcy Marszałka Sejmu nie pełnią takich funkcji. 

W konsekwencji, informacje o otrzymanym przez nich wynagrodzeniu nie podlegają udostępnieniu. Pytania o wysokość zindywidualizowanego świadczenia wypłacanego konkretnej osobie, która nie pełni funkcji publicznej, nie dotyczą informacji publicznej. Informacje takie nie podlegają więc udostępnieniu w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (zob. wyrok NSA z 29.02.2024 r. sygn. akt. III OSK 6726/21).”

Poprosiliśmy zatem, by udostępniono nam przynajmniej zsumowaną kwotę wynagrodzeń. Ostatecznie jednak Kancelaria Sejmu zdecydowała się na udostępnienie informacji o wynagrodzeniach poszczególnych doradców:

Szanowni Państwo,
w związku z wnioskami z dnia 18 czerwca oraz 18 lipca 2024 r. o udostępnienie informacji publicznej, Biuro Komunikacji Społecznej Kancelarii Sejmu przesyła informacje dotyczące wynagrodzenia brutto wypłaconego doradcom Marszałka Sejmu w okresie od 1 stycznia do 31 maja 2024 r. 

1. Lech Czapla – 71 626,10 zł
2. Katarzyna Karpa-Świderek (na stanowisku doradcy Marszałka Sejmu do 25.02.2024 r.) – 13 643,46 zł
3. Agnieszka Uścińska – 62 733,69 zł
4. Bartosz Wilk (na stanowisku doradcy Marszałka Sejmu od 1.03.2024 r.) – 39 118,00 zł
5. Ryszard Galla (na stanowisku doradcy Marszałka Sejmu od 20.05.2024 r.) – 3 181,05 zł
   tj. razem 190 302,30 zł brutto. 

Dopytujemy Kancelarię Sejmu o zakres obowiązków doradców

Postanowiliśmy dopytać jeszcze Kancelarię Sejmu o zakres obowiązków każdego z doradców Marszałka Sejmu RP, a także o wskazania spraw, którymi się zajmowali w czerwcu 2024 r. Zależało nam na udostępnieniu wszystkich dokumentów, które w ramach współpracy z doradcą powstały — analiz, opinii itd. 

W odpowiedzi przekazano nam, że w umowach o pracę zawartych z doradcami Marszałka Sejmu Szymona Hołowni nie zostały określone szczegółowe zakresy ich obowiązków. Każdy z doradców służy Marszałkowi Sejmu swoją wiedzą i doświadczeniem, zgodnie ze swoim wykształceniem i posiadaną praktyką, w sprawach związanych z wykonywaniem przez Marszałka jego obowiązków. 

W związku z tym pokrótce  opisano, jakiego typu sprawami zajmują się poszczególni doradcy:

• Bartosz Wilk doradza Marszałkowi Sejmu przede wszystkim w sprawach z zakresu prawa i ustroju państwa.
• Agnieszka Uścińska zajmuje się przede wszystkim doradztwem w sprawach związanych z udziałem Marszałka Sejmu w uroczystościach państwowych i kulturalnych oraz w obszarze współpracy ze społeczeństwem obywatelskim.
• Lech Czapla doradza Marszałkowi Sejmu w sprawach dotyczących Kancelarii Sejmu.
• Ryszard Galla został doradcą do spraw narodowych i etnicznych. Marszałek powołał swojego doradcę w tym zakresie, jako reprezentanta wszystkich mniejszości narodowych, z uwagi na fakt, że aktualnie w Sejmie nie zasiada żaden przedstawiciel mniejszości narodowych. Ryszard Galla został powołany zgodnie z rekomendacją strony mniejszościowej Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych wyrażonej w głosowaniu jej członków.

Nie uzyskaliśmy natomiast odpowiedzi na nasze pytanie dotyczące konkretnych dokumentów przygotowanych przez doradców w czerwcu 2024 roku. Kancelaria uznała je za „dokumenty wewnętrzne”:

Doradcy Marszałka Sejmu nie są osobami pełniącymi funkcje publiczne.

Nie podejmują decyzji związanych ze sposobem realizacji zadań publicznych ani gospodarowania majątkiem publicznym. Pełnią jedynie funkcję usługową, świadcząc pracę w zakresie doradztwa na podstawie umowy o pracę.

Wyrażane przez nich opinie i stanowiska, niezależnie od formy, mają więc charakter dokumentów wewnętrznych i nie stanowią informacji publicznej, a w konsekwencji nie podlegają udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Trudno nam zgodzić się z tą argumentacją. Po pierwsze nie istnieje coś takiego, jak dokument wewnętrzny. Wszystkie materiały wytworzone w ramach działalności publicznych podmiotów czy na ich zamówienie, są informacją publiczną. W uzasadnionych przypadkach można ograniczyć dostęp do nich ze względu na tajemnice prawnie chronione. Ale w takiej sytuacji organ jest zobowiązany do wydania decyzji administracyjnej, w której uzasadni, dlaczego wyłączono jawność danego dokumentu. Kancelaria żadnej decyzji nam nie przesłała. Po drugie udostępnienie dokumentów wytworzonych w ramach danej instytucji nie powinno być uzależnione od tego, czy jej autor pełni funkcję publiczną, czy nie. 

Będziemy zabiegać, by wniosek był zrealizowany zgodnie z jego treścią.