W maju 2012 roku Zofia Niederlińska, mieszkanka Rabki-Zdroju, zwróciła się do Burmistrz tego miasta, Ewy Przybyło, z żądaniem udostępnienia jej informacji publicznej pozostającej w posiadaniu rabczańskiego magistratu. Chodziło o kopię rejestru decyzji w sprawie ustalenia warunków zabudowy za lata 2006-2011 wydanych przez Burmistrz Miasta.

Budujmy tam, gdzie nie wolno

Rabka-Zdrój. Zofia Niederlińska wcześniej uczestniczyła jako strona w jednym z takich postępowań w sprawie ustalenia warunków zabudowy dla nieruchomości sąsiadującej z jej domem w Rabce, w którym to postępowaniu okazało się, że Burmistrz rabczańskiego uzdrowiska ignoruje obowiązek zawieszania z urzędu wszelkich takich postępowań. W świetle obowiązującego wówczas prawa, gminy uzdrowiskowe były obciążone 
obowiązkiem opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla obszaru całej gminy uzdrowiskowej (kilka lat później obowiązek ten został ograniczony tylko do strefy “A” ochrony uzdrowiskowej). Tak rażące ignorowanie obowiązującego prawa przez urzędnika samorządowego nie mieściło się w głowie mieszkance Rabki, która zamieszkując wcześniej w aglomeracji śląskiej, była przyzwyczajona do innych standardów działania organów administracji samorządowej. Aby poznać skalę naruszania prawa, do którego dochodziło w Rabce-Zdroju, Zofia Niederlińska zażądała udostępnienia jej kopii rejestru decyzji WZ. Burmistrz Ewa Przybyło nie miała jednak najmniejszego nawet zamiaru ujawniać mieszkańcom Rabki skali nadużyć, do jakich dochodziło magistracie, i odmówiła udostępnienia informacji o tym, dla jakich nieruchomości wydała decyzje WZ, powołując się na rzekomą troskę o ochronę prywatności właścicieli nieruchomości, dla których wydano przedmiotowe decyzje administracyjne. W modelu działania administracji forsowanym przez Ewę Przybyło, dostęp do informacji o rozstrzygnięciach administracyjnych wydawanych przez urzędnika miałyby mieć zapewniony jedynie osoby będące stronami postępowania administracyjnego, a nie ciekawscy mieszkańcy węszący w nie swoich sprawach.

Sprawa przed sądem

Sprawa odmowy udostępnienia Zofii Niederlińskiej informacji publicznej o tym, jakie rozstrzygnięcia administracyjne Burmistrz Ewa Przybyło podejmowała w przeszłości w stosunku do nieruchomości określonych za pomocą numerów ewidencyjnych działek, trafiła w końcu do sądu administracyjnego. WSA w Krakowie wyrokiem z dnia 14 maja 2014 roku sygn. akt II SA/Kr 126/14 (wyrok dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych) orzekł, że powoływanie się na rzekomą potrzebę ochrony prywatności osób fizycznych nie może stanowić prawnej podstawy odmowy udostępnienia takiej informacji publicznej. Udostępnienie numerów ewidencyjnych działek, których dotyczyły wydane przez Burmistrz Rabki decyzje w sprawie ustalenia warunków zabudowy pozwala wprawdzie na ustalenie (z innych źródeł niż od organu wydającego decyzje WZ) numeru księgi wieczystej obejmującej daną działkę ewidencyjną, a w dalszej kolejności, w oparciu o ustalony numer księgi wieczystej, uzyskanie z systemu ksiąg wieczystych informacji o tym, kto jest właścicielem nieruchomości dla której wydano decyzję WZ, ale w ocenie Sądu, próba uzyskania w ten sposób wiedzy o tym, jakie decyzje zostały wydane na rzecz konkretnej osoby fizycznej wymaga bardzo dużego nakładu działań i kosztów. Uzyskanie bowiem zbiorczej informacji o wszystkich nieruchomościach, dla których wydano decyzje WZ, nie pozwala na wyselekcjonowanie decyzji wydanej konkretnej osobie fizycznej bez 
żmudnego i kosztownego przeanalizowania wszystkich wydanych decyzji.

Sąd sądem…

Po tym, gdy orzeczenie to uprawomocniło się, a akta sprawy wróciły do Burmistrz Miasta Rabka-Zdrój, Zofia Niederlińska ponownie upomniała się o żądaną informację, wskazując, że Sąd prawomocnym wyrokiem przesądził już o bezzasadności odmowy udostępnienia tej informacji publicznej. Wówczas jednak nastąpiła sytuacja kuriozalna – Burmistrz Ewa Przybyło wydała kolejną odmowę udostępnienia tej informacji, negując w niej stanowisko Sądu zapadłe wcześniej w tej sprawie, utrzymując przy tym, że orzeczeń sądowych nie należy traktować jako bezwzględnie obowiązujących gdyż przecież sądy również się mylą, a wówczas organ powinien skorygować takie mylne stanowisko sądu. Z tych kuriozalnych wywodów Burmistrz Ewy Przybyło nie zdołało wytrącić nawet SKO w Nowym Sączu które stwierdziło nieważność ponownej odmowy z uwagi na rażące naruszenie prawa polegające na niezgodności ponownej odmowy z zapadłym wcześniej w tej sprawie prawomocnym wyrokiem sądowym. W tej sytuacji Zofia Niederlińska została zmuszona do wniesienia kolejnej skargi do sądu administracyjnego, tym razem na bezczynność Burmistrz Ewy Przybyło w załatwieniu sprawy udostępnienia informacji publicznej. WSA w Krakowie wyrokiem z dnia 5 listopada 2015 roku sygn. akt II SAB/Kr 148/15 nie tylko nakazał Burmistrz niezwłoczne udostępnienie przedmiotowej informacji publicznej obejmującej oznaczenie ewidencyjne nieruchomości, dla których w przeszłości wydano decyzje WZ, ale również wskazał, że bezczynność Burmistrz Ewy Przybyło należy uznać za rażące naruszenie prawa i wymierzył Burmistrz grzywnę w kwocie 10 tysięcy złotych. Sąd wskazał przy tym, że bezczynności której dopuściła się Burmistrz Rabki “nie można traktować inaczej jak zamierzonego przedłużania załatwienia sprawy”, a “dalsza bierność organu jednoznacznie wskazuje, że jego zaniechanie jest wynikiem złej woli w załatwieniu wniosku.” Zamiast jednak niezwłocznie dostosować się do kolejnego wyroku sądowego wydanego w tej sprawie, Burmistrz poleciła swojemu nadwornemu prawnikowi – radcy prawnemu Pawłowi Kukli – sporządzić całkowicie bezzasadną skargę kasacyjną od wyroku nakazującego udostępnienie informacji, co miało pozwolić Burmistrz na dalsze uchylanie się od udostępnienia informacji.

Sprawa karna

Zofia Niederlińska złożyła w tej sytuacji zawiadomienie o popełnieniu przez Ewę Przybyło przestępstwa z art.23 ustawy o dostępie do informacji publicznej, ale organy prokuratorskie nie były skore do ścigania Burmistrz Rabki. Sąd Rejonowy w Nowym Targu, do którego Zofia Niederlińska skarżyła się na odmowę wszczęcia śledztwa oraz na późniejsze umorzenie śledztwa w tej sprawie, nie pozwolił jednak na urządzanie sobie kpin z praworządności i uchylając niezgodne z prawem decyzje organów prokuratorskich, otworzył pokrzywdzonej Zofii Niederlińskiej możliwość wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia. Burmistrz Miasta Rabka-Zdrój, dostrzegając zagrożenie związane z dalszym ignorowaniem obowiązku udostępnienia informacji publicznej pozostającej w posiadaniu Burmistrz, udostępniła w końcu Zofii Niederlińskiej żądane informacje, tyle że prawie 5 lat po wpłynięciu do rabczańskiego urzędu wniosku o udostępnienie informacji. W trakcie procesu karnego oskarżona Ewa Przybyło wywodziła między innymi, że Zofia Niederlińska nie doznała żadnego uszczerbku w wyniku nieudostępnienia jej informacji o nieruchomościach dla których wydawano decyzje WZ w Rabce, kwestionując cały sens obowiązku udostępniania obywatelom informacji publicznej. Ani jednak rzekoma troska oskarżonej Ewy Przybyło o ochronę prywatności właścicieli nieruchomości, dla których oskarżona wydała z rażącym naruszeniem prawa decyzje WZ, ani wywody obrońcy oskarżonej mecenas Małgorzaty Wassermann o tym, jaka to zła jest obowiązująca ustawa o dostępie do informacji publicznej, ani nawet histeria oskarżonej wskazującej na rzekome polityczne motywy całego procesu karnego nie przekonały Sądu. Wyrokiem z dnia 3 października 2018 roku sygn. akt II K 560/17 Sędzia Sądu Rejonowego w Nowym Targu Tomasz Bigoszewski ostatecznie uznał oskarżoną Ewę Przybyło winną niezgodnego z prawem nieudostępnienia pokrzywdzonej Zofii Niederlińskiej informacji publicznej o tym, dla jakich nieruchomości Burmistrz Ewa Przybyło wydała w przeszłości decyzje w sprawie ustalenia warunków zabudowy, skazując oskarżoną na karę grzywny oraz dodatkowo na zadośćuczynienie dla pokrzywdzonej. Wyrok nie jest prawomocny, skazana Ewa Przybyło już zapowiedziała apelację. Należy jednak podkreślić, że jest to już kolejny wyrok skazujący za przestępstwo niezgodnego z prawem działania w związku z udostępnianiem (a raczej nieudostępnianiem) obywatelom informacji publicznej przez Burmistrz Rabki-Zdroju Ewę Przybyło, a poprzedni taki wyrok jest już prawomocny.