Od 2011 roku jako stowarzyszenie należymy do Forum Społeczeństwa Obywatelskiego. To platformą współpracy między organizacjami społeczeństwa obywatelskiego z UE i Rosji w zakresie rządów prawa, praw człowiek oraz budowania demokracji.

Nazwa organizacji pierwotnie była dłuższa — Forum Społeczeństwa Obywatelskiego UE i Rosji — jednak w związku z tym, że grupy, które zrzesza, działają także w krajach nienależących do UE i niebędących Federacją Rosyjską, zdecydowano o jej zmianie.  

Regularne spotkania w ramach tej grupy i słuchanie kolegów i koleżanek z Rosji pozwoliły nam lepiej dostrzegać zagrożenia związane z kryzysem praworządności w Polsce. Jednak atak Rosji na Ukrainę oraz trudności w odnalezieniu języka do wzajemnej komunikacji wewnątrz tej międzynarodowej organizacji, znacznie ochłodziły nasze relacje. Jednak dziś czujemy, że trzeba protestować. Wciąż jesteśmy członkami Forum i mamy świadomość, że nadchodzi bardzo trudny czas. 

Poniżej treść oświadczenia przygotowanego przez Forum Społeczeństwa Obywatelskiego (oświadczenie w języku angielskim).

Oświadczenie zarządu Forum Społeczeństwa Obywatelskiego

16 lutego 2024 r. ogłoszono, że lider rosyjskiej opozycji Aleksiej Nawalny zmarł w więzieniu. Nawalny, jeden z najbardziej znanych krytyków reżimu, został otruty nowiczokiem w 2020 roku. Po leczeniu za granicą wrócił do Rosji w 2021 r. i został aresztowany na lotnisku. Miały przemawiać przeciw niemu sfabrykowane zarzuty dotyczące ekstremizmu i oszustwa. W 2023 r. został skazany na 19 lat pozbawienia wolności i niedawno przeniesiony do więzienia na północ od koła podbiegunowego, gdzie według władz więziennych zmarł.

Nawalny był nadzieją dla wielu osób w rosyjskim społeczeństwie czekających na zmianę sytemu. Oprócz skupienia się na tragedii jego śmierci, ważne jest, aby społeczność międzynarodowa uznała represyjne działania podejmowane przez państwo rosyjskie w celu uciszenia krytyków. Śmierć Nawalnego to tragedia. Kluczowe jest, abyśmy wszyscy razem, jako społeczeństwo obywatelskie, stanęli na wysokości zadania, aby uniknąć kolejnych takich wydarzeń.

Według organizacji Memoriał w Rosji jest 676 więźniów politycznych, w tym Lilia Chanysheva, Yuri Dmitriev, Ksenia Fadeeva, Alexei Gorinov, Vladimir Kara-Murza, Grigori Melkoniants, Ivan Safronov, Ilia Yashin i wielu innych. Są oni narażeni na trudne warunki w więzieniach, złe traktowanie i brak dostępu do odpowiedniej opieki medycznej.

Obowiązkiem międzynarodowym jest zapewnienie opieki osobom przebywającym w areszcie. Państwa są również zobowiązane do zbadania wszelkich przypadków śmierci w areszcie w drodze sprawiedliwego i niezależnego dochodzenia oraz pociągnięcia winnych do odpowiedzialności, tak jak w przypadku Nawalnego.

Domagamy się sprawiedliwości dla Aleksieja Nawalnego. Nadszedł czas, aby rosyjskie władze wzięły odpowiedzialność za śmierć Nawalnego i pozwoliły na niezależne śledztwo w sprawie jego śmierci. Żądamy również natychmiastowego uwolnienia wszystkich więźniów politycznych i wycofania zarzutów. Presja ze strony społeczności międzynarodowej, w tym działaczy i organizacji zajmujących się prawami człowieka, ma w tym względzie kluczowe znaczenie.

Składamy szczere kondolencje rodzinie i przyjaciołom Aleksieja Nawalnego.