29 grudnia 2020 r. o 16.00 mija trzeci termin zgłaszania w Sejmie kandydatek i kandydatów na Rzecznika Praw Obywatelskich. Tym razem wybór na stanowisko RPO wzbudza duże zainteresowanie mediów. Trudno się dziwić – pojawiły się naprawdę „egzotyczne” pomysły. I to nie tylko ze strony Prawa i Sprawiedliwości. Polskie Stronnictwo Ludowe zapowiada poparcie dla … kandydata Konfederacji. Bierzcie popcorn i oglądajcie zgłaszanie kandydatów! PSL zapowiada swoją konferencję prasową na 11.00, a Lewica i KO na 13.00.

20 listopada 2020 roku Sejm nie wybrał po raz drugi Rzecznika Praw Obywatelskich. Dwa razy do wyborów stawała tylko jedna kandydatka – społeczna. To mec. Zuzanna Rudzińska-Bluszcz. Jej mocną stroną, gdy zaczynała się starać o urząd RPO, było doświadczenie w ochronie praw człowieka i to zdobyte w biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. To jej doświadczenie stworzyło świetną bazę pod ewentualne przyszłe sprawowanie urzędu i dało jej merytoryczną znajomość najprzeróżniejszych obszarów z zakresu ochrony praw człowieka. Inną jej zaletą była niezależność od partii politycznych i brak ambicji politycznych. To dobrze wykształcona i pracowita adwokatka. W końcu zaś, ważne było to, że ma wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu dialogu na temat trudnych problemów. Mogła zatem bardziej łączyć niż dzielić. Organizacje wierzyły, że to czyni z niej „wybieralną” kandydatkę.

Po odrzuceniu kandydatki po raz drugi, Marszałek Witek, do której należy wyznaczenie kolejnego terminu naboru kandydatów, zwlekała ze wskazaniem daty, idąc na rękę swojej partii. O ile drugi termin wyznaczony był na mniej niż tydzień po pierwszej próbie wybrania Zuzanny Rudzińskiej-Bluszcz (na 27 października 2020 roku), ponieważ PiS, jak mówiono, miało kandydata na to stanowisko (Bartłomieja Piotra Wróblewskiego), o tyle rewolucja kobiet rozpoczęta 22 października odwróciła bieg spraw. To Bartłomiej Wróblewski uzasadniał zakaz aborcji przed Trybunałem Konstytucyjnym 22 października. Zaproponowanie właśnie jego byłoby w owym momencie zbyt ryzykowne. Prawo i Sprawiedliwość zrezygnowało zatem ze zgłaszania swojego kandydata. Kolejny termin na zgłaszanie kandydatów był dłuższy (prawie 3 tygodnie) i ogłoszony prawie po trzech tygodniach od zakończenia poprzedniej procedury. Ale chyba to w niczym nie pomogło. Najwyraźniej nikt nie chciał się zgodzić na bycie kandydatem. Partia ma zgłosić wprawdzie osobę z tytułem naukowym – dr. hab. Piotra Wawrzyka – ale nie posiada on ani doświadczenia w dziedzinie praw człowieka, ani niezależności, ani nieskazitelnej reputacji.

Organizacje społeczne widząc, jak naginane są terminy zgłoszeń, jak obojętna pozostaje partia rządząca na problemy poruszane przez obywateli, postanowiły zaapelować do opozycji o ponowne zgłoszenie Zuzanny Rudzińskiej-Bluszcz. Tym razem bez złudzeń dotyczących możliwości jej wyboru. Ale w poczuciu, że trzeba trwać przy wybranych wartościach i nie zgadzać się na to, co się dzieje. Trzecia tura miałaby być zresztą pierwszą okazją do debaty o urzędzie między konkurującymi kandydatami.

I tu na scenę wkroczyło Polskie Stronnictwo Ludowe. Z niewiadomych względów uznało, że jest w stanie zmienić bieg spraw. Zwróciło się do wydziałów prawa i administracji na uniwersytetach o zaproponowanie kandydatów na RPO. W większości przypadków uczelnie albo nie zabrały głosu, albo poparły społeczną kandydatkę. To nie zniechęciło PSL-u i … krążą słuchy, że dziś o 10.45 lub 11.00 Ludowcy razem z Konfederacją ogłoszą wspólnego kandydata. A tym kandydatem będzie prof. Robert Gwiazdowski. Ten sam, którego obywatele strasznie irytują. Przypominamy jego reakcję na nasz wniosek o informację o finansach jego komitetu wyborczego. O innych jego opiniach o prawach człowieka będzie jeszcze okazja porozmawiać. Na przykład o tej propozycji kierowanego przez niego zespołu do spraw zmiany Konstytucji:

Projekt nie przewiduje urzędu rzecznika praw obywatelskich, ponieważ urząd taki jest potrzebny w ustrojach i systemach prawnych przewidujących bardzo daleko idącą ingerencję organów państwowych, zwłaszcza administracyjnych, w życie obywateli. Projekt wprowadza konstytucyjne gwarancje praw, wykluczając możliwość takich ingerencji, co powoduje całkowitą zbędność urzędu takiego rzecznika.

Czyż nie żyjemy w ciekawym kraju?